Thấy gì từ 'Sự nghiệp chướng' và drama tình ái của ViruSs?

Từ ồn ào chuyện tình ái của streamer ViruSs liên quan 4 cô gái, đến bài hát 'Sự nghiệp chướng' hay những livestreams phân bua, tranh cãi…đã thu hút sự quan tâm của nhiều người.

30/03/2025 14:13

Theo dõi diễn biến những ồn ào trên, tôi cho rằng đến lúc cần kiểm soát chặt chẽ hành vi của những người muốn nổi tiếng bằng mọi cách, kiếm tiền bất chấp trên mạng xã hội.

Trước đây, người nổi tiếng một cách truyền thống là người có đóng góp cho cộng đồng một thời gian rất dài, khẳng định tên tuổi, uy tín của mình thông qua những công việc có ích cho cộng đồng. Sự nổi tiếng thường bắt đầu từ sự ngưỡng mộ và giá trị cống hiến thực sự trong xã hội.

Hiện nay, nhiều người nổi tiếng không phải vì tài năng, cũng không phải vì xinh đẹp hay đóng góp gì lớn lao cho cộng đồng mà chỉ là nổi tiếng bằng thuật toán, bằng xu hướng, thậm chí bằng cách chửi bậy, đấu tố, thể hiện cách nhìn, cách nghĩ không giống ai trên mạng xã hội.

Màn đối chất giữa ViruSs và Pháo diễn ra vào lúc 1-2 giờ sáng thu hút hàng triệu người xem.

Không ít người vì muốn thu hút lượt theo dõi trên các nền tảng mạng xã hội mà sẵn sàng tạo ra drama, scandal, thậm chí là có những phát ngôn gây tranh cãi, ngôn ngữ phản cảm, dung tục hoặc có những hành vi lệch chuẩn trên không gian mạng để thu hút lượng tương tác nhằm kiếm tiền từ các hoạt động bán hàng online hoặc thực hiện các hoạt động quảng cáo...

Pháp luật Việt Nam ngày càng mở rộng và đảm bảo các quyền tự do dân chủ của công dân, trong đó có tự do ngôn luận, tự do tiếp cận thông tin, sử dụng các phương tiện điện tử, mạng viễn thông, mạng internet trong công việc và đời sống giải trí.

Tuy nhiên, tự do của các chủ thể cũng có giới hạn của nó để tránh việc thực hiện quyền tự do của chủ thể này có thể gây tổn hại đến quyền lợi của chủ thể khác hoặc gây ảnh hưởng đến trật tự, an toàn công cộng.

Bởi vậy mọi hành vi của các chủ thể trên không gian mạng đều phải tuân thủ pháp luật, trong đó có luật an ninh mạng. Pháp luật nghiêm cấm những hành vi đưa thông tin bịa đặt, sai sự thật, có những hành động, ngôn ngữ phản cảm không phù hợp với đạo đức, văn hóa, thuần phong mỹ tục...

Cụ thể Điều 8, Luật an ninh mạng quy định các hành vi bị cấm trên không gian mạng trong đó cấm như sau: Thông tin sai sự thật gây hoang mang trong Nhân dân, gây thiệt hại cho hoạt động kinh tế - xã hội, gây khó khăn cho hoạt động của cơ quan nhà nước hoặc người thi hành công vụ, xâm phạm quyền và lợi ích hợp pháp của cơ quan, tổ chức, cá nhân khác;

Điều 16 luật an ninh mạng cũng quy định: '3. Thông tin trên không gian mạng có nội dung làm nhục, vu khống bao gồm: a) Xúc phạm nghiêm trọng danh dự, uy tín, nhân phẩm của người khác; b) Thông tin bịa đặt, sai sự thật xâm phạm danh dự, uy tín, nhân phẩm hoặc gây thiệt hại đến quyền và lợi ích hợp pháp của cơ quan, tổ chức, cá nhân khác...'.

Bởi vậy, việc bày tỏ quan điểm thái độ ý kiến của mình đối với các vấn đề xã hội pháp luật không cấm, thậm chí 'đấu khẩu' để làm rõ mâu thuẫn cá nhân giữa các bên trên mạng xã hội pháp luật cũng không cấm.

Tuy nhiên, lời lẽ, ngôn ngữ, thái độ, hình ảnh của những người sử dụng mạng xã hội, đưa thông tin lên mạng internet, phù hợp với chuẩn mực pháp luật và đạo đức xã hội, bịa đặt những câu chuyện không có thật để đăng tải lên mạng xã hội là hành vi vi phạm pháp luật.

Hành vi sử dụng những lời nói, ngôn ngữ, bịa đặt, xuyên tạc, vu khống, xúc phạm người khác hoặc những nội dung trái với đạo đức, thuần phong mỹ tục là hành vi vi phạm pháp luật.

Tùy vào tính chất mức độ của hành vi vi phạm, tùy thuộc vào hậu quả xảy ra mà người thực hiện hành vi đưa những thông tin bị cấm nên không cần mạng có thể bị xử phạt vi phạm hành chính hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự.

Đối với những tác phẩm nghệ thuật, trong đó bao gồm cả những bài hát, việc sáng tác, biểu diễn cũng phải tuân thủ các quy định của pháp luật đảm bảo xây dựng văn hóa, đạo đức, thuần phong mỹ tục.

Theo quy định tại Điều 3 Nghị định 144/2020/NĐ-CP về hoạt động nghệ thuật biểu diễn, các hành vi bị cấm bao gồm: Sử dụng trang phục, từ ngữ, âm thanh, hình ảnh, động tác, phương tiện biểu đạt, hình thức biểu diễn có nội dung trái với thuần phong mỹ tục của dân tộc, tác động tiêu cực đến đạo đức, sức khỏe cộng đồng và tâm lý xã hội.

Trong vụ việc nêu trên cơ quan chức năng có thể sẽ vào cuộc để xác minh làm rõ nội dung bài hát, làm rõ những lời lẽ, ngôn từ để đánh giá có phù hợp với chuẩn mực đạo đức, thuần phong mỹ tục hay không, nếu có vi phạm sẽ yêu cầu gỡ bỏ các bài hát này, tiến hành xử phạt vi phạm hành chính theo quy định của pháp luật.

Theo Điểm b Khoản 5 Điều 11 Nghị định 38/2021/NĐ-CP quy định mức xử phạt từ 25.000.000 đồng đến 30.000.000 đồng đối với hành vi: Biểu diễn nghệ thuật, thi, liên hoan có nội dung kích động bạo lực; sử dụng trang phục, từ ngữ, âm thanh, hình ảnh, động tác, phương tiện biểu đạt, hình thức biểu diễn trái với thuần phong mỹ tục của dân tộc; tác động tiêu cực đến đạo đức, sức khỏe cộng đồng và tâm lý xã hội.

Theo Nghị định 38/2021/NĐ-CP, của chính phủ về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực văn hóa và quảng cáo, hành vi biểu diễn hoặc phổ biến bài hát có nội dung phản cảm, trái với thuần phong mỹ tục có thể bị xử phạt hành chính tới 30.000.000 đồng và buộc gỡ bỏ bài hát khỏi các nền tảng số.

Cụ thể, mức phạt từ 25.000.000 đồng đến 30.000.000 đồng đối với hành vi: Biểu diễn nghệ thuật có nội dung kích động bạo lực, vi phạm thuần phong mỹ tục. Sử dụng từ ngữ, hình ảnh, động tác biểu diễn phản cảm, tác động tiêu cực đến đạo đức, sức khỏe cộng đồng.

Ngoài ra, bài hát vi phạm có thể bị cấm phát hành, buộc gỡ bỏ trên các nền tảng trực tuyến. Nếu cá nhân, tổ chức vi phạm nhiều lần hoặc cố tình phổ biến nội dung cấm, mức phạt có thể cao hơn và bị xử lý nghiêm khắc hơn.

Tiến sĩ, luật sư Đặng Văn Cường, Trưởng Văn phòng luật sư Chính Pháp.

Thời gian qua những clip, câu chuyện về chia tay đòi quà, bóc phốt, đánh ghen, tố nhau về cách sống, thẩm chí livestream bóc phốt người yêu sau khi chia tay... xuất hiện không ít trên không gian mạng.

Những thông tin, clip, hình ảnh phản cảm, dung tục trên không gian mạng thực sự là những 'rác mạng'. Những thông tin sự việc không phù hợp với chuẩn mực đạo đức, văn hoá, thuần phong mỹ tục sẽ thể tác động tiêu cực đến tâm lý của các bạn trẻ, tác động tiêu cực đến đạo đức, văn hóa, thuần phong mỹ tục nên những người 'mang rác' lên không gian mạng cần phải bị lên án và xem xét xử lý bằng chế tài của pháp luật.

Với những trường hợp cố tình tạo ra những scandal để được nổi tiếng, gây chú ý hoặc để trục lợi, đó là những hành vi rất phản cảm, đáng lên án. Cơ quan chức năng có thể vào cuộc làm rõ nội dung phản cảm của những bài hát, những chương trình phát trực tiếp trên không gian mạng của một số người để xem xét xử lý theo quy định của pháp luật.

Những hành vi lợi dụng quyền tự do dân chủ để xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức cá nhân hoặc những hành vi bịa đặt, xuyên tạc, xúc phạm danh dự nhân phẩm của người khác, những thông tin sai sự thật và kể cả những tác phẩm văn hóa nghệ thuật, những bài hát dung tục, phản cảm, không phù hợp với chuẩn mực đạo đức cũng buộc phải gỡ bỏ, cải chính, người vi phạm sẽ bị xử lý.