Hơn 1 tuần qua, Trung tâm chống độc, bệnh viện Bạch Mai (Hà Nội) đã tiếp nhận gần 10 trường hợp cấp cứu do uống rượu rởm pha bằng cồn công nghiệp methanol hoặc uống phải loại cồn y tế rởm. Đã có 1 ca tử vong do uống cồn công nghiệp methanol pha loãng.
Đáng báo động là vụ ngộ độc rượu rởm với 3 người làm cùng công ty tại tỉnh Thái Bình. Cách đây 3 ngày, trong bữa nhậu khai xuân, nhóm 7 người có uống loại rượu mà kết quả xét nghiệm cho thấy có tới 58% là methanol, chỉ 1% là ethanol - cồn sinh học trong rượu thông thường.
Nam bệnh nhân ngộ độc rượu chứa methanol đang được điều trị tại Bệnh viện Bạch Mai
Trường hợp nhập viện đầu tiên là bệnh nhân N.V.M., nam, 49 tuổi (ở Thái Bình) bị toan chuyển hóa nặng đến mức không đo được chỉ số, nồng độ methanol trong máu tới 234 mg/dl (ngưỡng rất cao). Dù điều trị tích cực, nhưng sau gần 5 ngày bệnh nhân vẫn hôn mê, phải đặt ống nội khí quản, lọc máu liên tục.
Theo người thân bệnh nhân M., sau chầu rượu liên hoan tại công ty vào ngày mùng 6 Tết, ông M. có uống nhiều rượu, trên đường về bị ngã xe, xây xước nhẹ, không va đập vùng đầu nhưng mắt tối sầm.
Trong đêm, ông kêu đau mỏi người, đau bụng, đau đầu, đi lại khó khăn nên được người nhà đưa vào bệnh viện tỉnh cấp cứu. Bệnh nhân được chuyển đến Trung tâm Chống độc, Bệnh viện Bạch Mai. Kết quả xét nghiệm mẫu rượu bệnh nhân uống cho thấy đây là rượu pha cồn công nghiệp hay còn gọi rượu rởm.
Xét nghiệm mẫu rượu các bệnh nhân uống cho thấy hàm lượng methanol lên đến 58%
'Cùng uống rượu với bệnh nhân M. còn 6 người khác vì thế rất có thể có những trường hợp khác bị ngộ độc methanol mà chưa có biểu hiện bệnh. Sau khi tiếp nhận bệnh nhân này, chúng tôi đã vận động những người còn lại đến bệnh viện để xét nghiệm. Kết quả đã phát hiện thêm 2 người có nồng độ methanol trong máu rất cao dù chưa có biểu hiện ngộ độc. 2 trường hợp còn lại có thể uống ít hơn nên nồng độ methanol trong máu thấp' - bác sĩ điều trị chia sẻ.
Hiện ông B.N.L., 43 tuổi, là người cùng uống rượu với ông M. có tình trạng toan chuyển hóa (ngộ độc rượu), đang phải lọc máu. Còn một bệnh nhân khác cũng điều trị tại đây với biểu hiện tương tự.
Bệnh nhân M. ngộ độc rượu hiện vẫn đang hôn mê, nguy kịch do uống phải rượu rởm
Bác sĩ Nguyễn Trung Nguyên, Giám đốc Trung tâm Chống độc, Bệnh viện Bạch Mai (Hà Nội) cho biết rượu ethanol khi vào cơ thể chuyển hóa rất nhanh, trong khi đó methanol lại ngược lại tốc độ chuyển hóa, đào thải rất chậm (sau 7-8 ngày vẫn có thể tồn tại trong máu).
'Methanol khi vào người được cơ thể chuyển thành axit formic, là chất độc hơn methanol rất nhiều, gây tổn thương mắt, thần kinh... Đặc biệt, trong những ngày Tết, bệnh nhân có thể uống uống nhiều loại rượu khác nhau nên càng làm quá trình chuyển hóa methanol chậm hơn. Có những bệnh nhân nhiều ngày sau đó bất ngờ thấy mắt mờ, đột quỵ… mà không hề biết rằng là nguyên nhân có thể do ngộ độc rượu methanol từ những ngày trước' - bác sĩ Nguyên nói.
Bác sĩ Nguyên cảnh báo rượu methanol rất giống với rượu ethanol thông thường, thậm chí còn ngọt, dễ uống hơn nên không thể phân biệt được. Khi mới uống, bệnh nhân cũng có cảm giác giống với say rượu nên dễ bị nhầm lẫn. Tuy nhiên, khoảng 1-2 ngày sau uống, bệnh nhân sẽ có biểu hiện mờ mắt, lơ mơ, thở nhanh và thở sâu giống như khó thở do nhiễm toan chuyển hóa, co giật, hôn mê. Khi đến viện, hầu hết các trường hợp này đã tổn thương não, mù mắt và tụt huyết áp, ở trong tình trạng nguy kịch, thậm chí tử vong.
Trung tâm Chống độc lưu giữ nhiều mẫu cồn sát trùng rởm từng được bệnh nhân uống với thành phần chủ yếu là methanol
'Đáng lo ngại là hầu hết các sản phẩm cồn công nghiệp (cồn methanol) được đóng chai với mẫu mã, hình thức, nhãn dán giống hệt cồn y tế và được bán tại các nhà thuốc/hiệu thuốc nên khiến không ít người nhầm lẫn. Gần đây là trường hợp nam bệnh nhân 46 tuổi ở Vĩnh Phúc tử vong sau khi mua cồn y tế nhưng thực chất lại là cồn công nghiệp' - bác sĩ Nguyên cảnh báo.
Bệnh nhân này có tiền sử nghiện rượu nên thường ra hiệu thuốc mua cồn y tế để uống. Cách đây 3 ngày, bệnh nhân nôn nhiều, ý thức lơ mơ và được đưa đến bệnh viện địa phương sau đó được chuyển tiếp đến Trung tâm chống độc, Bệnh viện Bạch Mai. Bệnh nhân nhập viện trong tình trạng nguy kịch, tổn thương não nặng, mù mắt, tụt huyết áp và tử vong sau đó. Kết quả nghiệm mẫu cồn bệnh nhân uống có nồng độ methanol trong máu rất cao.
Các bác sĩ cho biết ngộ độc rượu chứa methanol là tình trạng đã xuất hiện từ lâu và được cảnh báo rất nhiều lần nhưng vẫn tiếp diễn, thậm chí có xu hướng gia tăng trước và sau Tết nguyên đán.