Có tới 50% nam giới vô sinh dưới 30 tuổi, chuyên gia chỉ việc cần làm ngay để duy trì nòi giống

Hiện nay, rất nhiều người trẻ đối mặt với nguy cơ vô sinh, hiếm muộn nhưng đa số mọi người còn chủ quan, không đi khám sớm vì thế việc điều trị và mong muốn có con sau này sẽ gặp nhiều khó khăn.

23/09/2024 09:04

Người trẻ vô sinh đang ngày càng gia tăng

Đó là nhận định của PGS.TS Nguyễn Quang, Chủ tịch Hội Y học giới tính Việt Nam, tại Hội thảo khoa học lần thứ 5, do Bệnh viện Nam học và Hiếm muộn Hà Nội vừa tổ chức tại Hà Nội. Theo PGS Nguyễn Quang, vô sinh là vấn đề y tế phổ biến, trong đó nguyên nhân từ phía nam giới chiếm gần một nửa các trường hợp. Ông Quang cũng đưa ra những con số đáng báo động về tình trạng vô sinh ở nam giới, khi Việt Nam là một trong những quốc gia có tỉ lệ vô sinh cao trên thế giới, trong đó 50% số ca mắc nằm ở độ tuổi dưới 30.

PGS Nguyễn Quang cho rằng, có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng vô sinh ở nam giới, trong đó có các yếu tố liên quan đến di truyền, thuốc, hormone hay các rối loạn do môi trường… Vô sinh do những nguyên nhân này thường khó can thiệp và điều trị hơn.

Ngoài các yếu tố bệnh lý, di truyền, PGS Quang cảnh báo, các yếu tố môi trường và lối sống, thói quen sinh hoạt cũng có tác động tiêu cực đến khả năng sinh sản của nam giới ví dụ như hút thuốc lá, dùng chất kích thích, uống rượu bia,… 'Tất cả những vấn đề này đều ảnh hưởng đến chất lượng tinh trùng của nam giới, nếu không thay đổi hoặc không đi khám kịp thời để phát hiện bất thường, sớm can thiệp thì nguy cơ vô sinh hiếm muộn là rất lớn', ông Quang cảnh báo.

Số nam giới dưới 30 tuổi phát hiện vô sinh đang chiếm tỉ lệ rất cao. Ảnh minh họa.

PGS Nguyễn Quang khuyến cáo, nam giới trước khi quan hệ tình dục, trước khi kết hôn hãy đi khám sức khỏe sinh sản, ngay cả với những người có sức khỏe bình thường. Trường hợp kết hôn sau 6 tháng hoặc một năm, không dùng biện pháp tránh thai nào mà chưa có con cũng cần đi khám càng sớm càng tốt. Ngoài ra, cần loại bỏ thói quen có hại và duy trì thói quen có lợi như ăn uống lành mạnh, không hút thuốc, hạn chế rượu bia, tập thể dục thường xuyên.

Cơ hội nào cho nam giới được chẩn đoán bị vô sinh

Thạc sĩ, bác sĩ Đinh Hữu Việt, Trưởng khoa Nam học, Bệnh viện Nam học và Hiếm muộn Hà Nội cho biết, muốn điều trị được vô sinh hiếm muộn trước hết phải biết được nguyên nhân gây bệnh, trong đó có những nguyên nhân có thể thay đổi và cải thiện được chất lượng tinh trùng, nhưng có nguyên nhân không thể thay đổi được như di truyền. Tuy nhiên, với sự phát triển của y học hiện đại, những bất thường về gene hay di truyền, nam giới vẫn hoàn toàn có thể sinh con khỏe mạnh.

Theo bác sĩ Việt, trước đây với những bệnh nhân không có tinh trùng, thông thường chỉ dừng lại ở các xét nghiệm nội tiết, xét nghiệm chỉ số sinh học, xét nghiệm nhiễm sắc thể, xét nghiệm gen AZF, siêu âm tinh hoàn… Trong khi đó, hiện nay có những bộ xét nghiệm gen chuyên sâu hơn để sàng lọc những gen gây ảnh hưởng đến tinh trùng cho nam giới, từ đó giải trình tự gen để tìm thêm những nguyên nhân dẫn đến không có tinh trùng mà trước đây chúng ta chưa biết.

Bác sĩ Đinh Hữu Việt cho biết, ngày càng có nhiều tiến bộ trong điều trị vô sinh nam, nhưng nam giới không nên chủ quan mà cần đi khám sức khỏe sinh sản sớm để phát hiện bất thường.

'Một số trường hợp bị đột biến gen, mặc dù gen đó rất nhỏ nhưng vẫn có khả năng gây ra tình trạng không có tinh trùng. Mặc dù vẫn còn nhiều tranh luận về nội dung này, tuy nhiên có thể thấy rằng việc thực hiện những xét nghiệm chuyên sâu về gen là hướng đi mới, gợi mở để các bác sĩ lâm sàng đánh giá tỷ lệ tìm thấy tinh trùng cho bệnh nhân trước mổ là bao nhiêu phần trăm, từ đó đưa đến quyết định có nên thực hiện phẫu thuật tìm tinh trùng cho bệnh nhân hay không', bác sĩ Việt chia sẻ tại hội thảo.

Ví dụ như trường hợp nam giới mắc hội chứng Klinefelter là tình trạng bất thường nhiễm sắc thể (XXY) gây nên thiểu năng sinh dục và vô sinh ở nam giới do không có tinh trùng, vì vậy những trường hợp này cần thực hiện phẫu thuật Micro-TESE trong điều trị hỗ trợ sinh sản, nhằm giúp nam giới mắc bệnh có thể sinh con bằng thụ tinh nhân tạo.

Không chỉ áp dụng những tiến bộ trong xét nghiệm về gen, PGS Nguyễn Quang cũng chia sẻ, hiện nay một số nơi ứng dụng AI (trí tuệ nhân tạo) trong chẩn đoán và tiên lượng điều trị vô sinh nam. Thực tế cho thấy ứng dụng AI có thể dự đoán chính xác ở 87% nam giới được cho là có khả năng cải thiện. Những kết quả do AI đưa ra là công cụ hỗ trợ hữu ích cho các y, bác sĩ trong quá trình điều trị.

Tuy nhiên, các chuyên gia cũng thừa nhận rằng, điều trị vô sinh nam còn một số khó khăn nhất định như khó xác định nguyên nhân, di truyền học phức tạp, do tác động tâm lý, chi phí điều trị cao, tỉ lệ thành công không chắc chắn và định kiến của xã hội…