Liên quan vụ 2 cha con ông Nguyễn Văn Tâm (44 tuổi, ngụ xã Tân Lập, huyện Hàm Thuận Nam, Bình Thuận) và Nguyễn Tiến Thành (20 tuổi, con trai ông Tâm) hiếp dâm Đ.T.T.N. (20 tuổi), Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an huyện Hàm Thuận đã khởi tố vụ án, tạm giam Thành. Riêng ông Tâm được cho tại ngoại.
Cơ quan chức năng giải thích về việc cho ông Tâm tại ngoại là hành vi phạm tội của ông Tâm ở khoản 1 Điều 141 Bộ luật Hình sự nằm ở khung nhẹ. Bị can này có nhân thân tốt, là người ở địa phương.
Có căn cứ để không tạm giam
Trao đổi với Zing, luật sư Nguyễn Văn Dũ (Đoàn Luật sư TP.HCM) cho biết theo thông tin báo chí phản ánh thì ông Tâm được xác định có hành vi hiếp dâm N. 1 lần (theo lời khai nhận của ông Tâm). Từ đó, ông Tâm bị khởi tố bị can về tội Hiếp dâm, theo khoản 1 Điều 141 Bộ luật Hình sự 2015, có khung hình phạt từ 2-7 năm tù.
Căn cứ theo điểm b khoản 1 Điều 9 Bộ luật Hình sự 2015 quy định về phân loại tội phạm thì hành vi của ông Tâm thuộc loại tội phạm nghiêm trọng (mức cao nhất của khung hình phạt là 7 năm tù).
20 tuổi nhưng N. chỉ thích chơi với thú nhồi bông, nhận thức như đứa trẻ 6 tuổi. Ảnh: Tuấn Kiệt.
Bên cạnh đó, theo quy định tại khoản 2 Điều 119 Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015, để tạm giam đối với ông Tâm trong vụ án này thì cần phải thỏa mãn một trong các trường hợp sau đây: Đã bị áp dụng biện pháp ngăn chặn khác nhưng vi phạm; Không có nơi cư trú rõ ràng hoặc không xác định được lý lịch của bị can; Bỏ trốn và bị bắt theo quyết định truy nã hoặc có dấu hiệu bỏ trốn.
Hoặc có căn cứ cho rằng ông Tâm tiếp tục phạm tội hoặc có dấu hiệu tiếp tục phạm tội; Có hành vi mua chuộc, cưỡng ép, xúi giục người khác khai báo gian dối, cung cấp tài liệu sai sự thật; Tiêu hủy, giả mạo chứng cứ, tài liệu, đồ vật của vụ án, tẩu tán tài sản liên quan đến vụ án; Đe dọa, khống chế, trả thù người làm chứng, bị hại, người tố giác tội phạm và người thân thích của những người này.
'Nếu không đủ chứng cứ chứng minh ông Tâm thỏa mãn bất cứ trường hợp nào nêu trên mà tạm giam ông Tâm là vi phạm pháp luật. Thủ trưởng Cơ quan điều tra Công an huyện Hàm Thuận Nam cho biết ông Tâm có nhân thân tốt, là người địa phương, tức là có nơi cư trú, lý lịch rõ ràng. Nghĩa là ông Tâm không thỏa mãn bất cứ điều kiện tạm giam nào. Vì thế, cơ quan điều tra cho ông Tâm tại ngoại đến thời điểm này là có căn cứ, đúng quy định của pháp luật', luật sư Dũ phân tích.
Theo luật sư, mặc dù dư luận xã hội có thể mong muốn tạm giam ông Tâm để điều tra vì nhiều lý do, việc áp dụng pháp luật hình sự phải có căn cứ vững chắc, không thể tùy tiện hay cảm tính.
Trường hợp qua điều tra, xác định ông Tâm phạm tội nhiều lần, thuộc khoản 2 Điều 141 Bộ luật Hình sự là tội phạm rất nghiêm trọng, hoặc chứng minh được ông Tâm có biểu hiện, hành vi thuộc một trong các trường hợp quy định tại khoản 2 Điều 119 Bộ luật Tố tụng Hình sự thì nhà chức trách hoàn toàn có quyền thay đổi biện pháp ngăn chặn từ cấm đi khỏi nơi cư trú thành tạm giam.
Có cùng hiếp dâm nhiều lần?
Bày tỏ quan điểm khác, luật sư Trần Minh Hùng (Đoàn Luật sư TP.HCM) cho rằng việc cho ông Tâm tại ngoại là không hợp lý.
Theo luật sư, nạn nhân trong vụ án này bị tâm thần, không có khả năng tự vệ nên để bị can Tâm ở ngoài sẽ nguy hiểm cho cô gái. Hơn nữa, việc hiếp dâm người tâm thần ko có khả năng tự vệ nên việc tại ngoại là chưa phù hợp, sẽ không thấy sự nghiêm minh của pháp luật.
'Để đảm bảo sự nghiêm minh, cơ quan chức năng cần tạm giam cả người cha để phục vụ công tác điều tra', luật sư Hùng nêu quan điểm.
Hai cha con Nguyễn Văn Tâm, Nguyễn Tiến Thành.
Để xử lý tội phạm hiếp dâm trong vụ án này, theo luật sư Dũ cần làm rõ nhiều vấn đề, trong đó những vấn đề cơ bản cần chứng minh: Ý thức hiếp dâm xuất hiện khi nào; Thủ đoạn tiếp cận người bị hại của 2 cha con; Diễn biến hành vi hiếp dâm cụ thể từng lần của từng người; Thời gian, địa điểm diễn ra hành vi hiếp dâm; Thái độ, mức độ phản ứng của người bị hại; Có đồng phạm hay không có đồng phạm đối với 2 cha con hoặc đối với người nào khác; Ngoài hậu quả sinh con thì còn có hậu quả gì khác đối với bị hại…
Trong trường hợp qua điều tra chứng minh được có lần nào đó mà cả ông Tâm và Thành cùng hiếp dâm N., dù ông Tâm chỉ thực hiện một lần đó, thì hành vi của ông Tâm cũng thuộc khoản 2 Điều 141 Bộ luật Hình sự, với tình tiết quy định tại điểm c khoản 2 là 'nhiều người hiếp một người'.
Trường hợp kết thúc điều tra, chứng minh ông Tâm phạm tội thuộc khoản 1 Điều 141 Bộ luật Hình sự thì mức hình phạt là 2-7 năm tù, Thành phạm tội thuộc khoản 2 Điều 141 thì khung hình phạt là 7-15 năm tù.
Mức án được tuyên cụ thể bao nhiêu năm tù tùy theo thái độ khai báo, đặc điểm nhân thân, tính chất, mức độ phạm tội, những tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ khác.
Khoảng đầu năm 2019, lợi dụng N. ở nhà một mình, Thành nhiều lần thực hiện hành vi hiếp dâm nạn nhân. Ngoài ra, ông Tâm cũng đe dọa nạn nhân để thực hiện hành vi trên.
Cuối tháng 5/2019, bà L. (mẹ N.) phát hiện vụ việc nên trình báo công an. Lúc này, N. đã mang thai 25 tuần.
Viện pháp y tâm thần Trung ương Biên Hòa kết luận N. bị tâm thần mức độ nhẹ, năng lực nhận thức và hành vi bị hạn chế. Kết quả xét nghiệm ADN cho thấy Thành là cha của đứa bé.