![]()
Thực hành, huấn luyện chữa cháy rừng tại xã Bằng Vân. (Ảnh: TUẤN SƠN).
Bằng Vân là xã miền núi nằm ở phía bắc Thái Nguyên có tổng diện tích hơn 13.294ha, trong đó đất có rừng chiếm tới hơn 8.889ha. Diện tích đất có rừng lớn nhưng giao thông cách trở, nhiều thôn, bản chưa có sóng điện thoại, vì vậy việc nắm bắt thông tin trong quản lý, bảo vệ rừng tại đây gặp nhiều khó khăn.
Những ngày đầu tháng 11, khi mới bước vào mùa khô, xã Bằng Vân đã chủ động phối hợp Hạt Kiểm lâm số 3 tiến hành thực tập, huấn luyện phòng cháy, chữa cháy rừng.
Theo Hạt Kiểm lâm số 3, đơn vị lựa chọn hiện trường thực tập là khu rừng có diện tích 0,3ha, trạng thái rừng trồng có trữ lượng đã được khai thác trắng, chuẩn bị xử lý thực bì để trồng lại rừng năm 2025, chung quanh có nhiều rừng keo, thông.
Đây là dạng rừng phổ biến trên địa bàn, thường có nguy cơ cháy cao, cho nên khi diễn tập, thực hành, chính quyền và người dân thông thuộc, dễ nắm bắt, triển khai các biện pháp phòng, chữa khi có cháy xảy ra trên thực tế.
Thông qua tình huống giả định phù hợp thực tế địa phương, các thành viên tham gia đã nắm vững kiến thức an toàn, các biện pháp phòng, chữa cháy rừng và quy trình xử lý phù hợp với tình huống cháy rừng có thể xảy ra.
Khu vực các xã Nà Phặc, Ngân Sơn, Bằng Vân giáp ranh với tỉnh Cao Bằng có loại cây trồng phổ biến là thông. Đây là loại cây có tinh dầu, dễ bắt lửa, khi có cháy rừng việc dập lửa cực kỳ khó khăn.
Hiện tại, trên địa bàn các xã này, thời tiết đã bước vào giai đoạn hanh khô kéo dài, độ ẩm không khí thấp. Cấp dự báo cháy rừng đã ở mức 4, mức nguy hiểm, có nơi lên tới cấp 5, cấp cực kỳ nguy hiểm. Nguy cơ cháy rừng vì thế có thể xảy ra ở nhiều khu vực rừng trồng và rừng tự nhiên.
Hạt trưởng Kiểm lâm số 3 Đoàn Việt Hưng cho biết, đơn vị đã phân công trực phòng chống, chữa cháy rừng theo phương án, bảo đảm 50% quân số khi cấp dự báo cháy rừng cấp 4 và 100% quân số khi ở cấp 5.
Đơn vị cũng tăng cường công tác tuyên truyền phòng chống cháy rừng đến người dân bằng nhiều hình thức qua loa truyền thanh, họp thôn, hội nhóm, các trang mạng xã hội…
Toàn tỉnh Thái Nguyên hiện có hơn 557.000ha rừng, tỷ lệ che phủ rừng đạt hơn 62%, trong đó nhiều diện tích là rừng thông, rừng trồng dễ bắt lửa vào mùa khô. Các địa bàn được xác định có nguy cơ cháy rừng cao là Ngân Sơn, Hiệp Lực, Võ Nhai, Chợ Mới…
Thực tế, trong 3 tháng đầu năm nay, riêng tại địa bàn các xã phía bắc của tỉnh Thái Nguyên, đã xảy ra hơn 10 vụ cháy rừng, gây thiệt hại khoảng 40ha rừng. Nguyên nhân các vụ cháy chủ yếu do người dân đi rừng sử dụng lửa bất cẩn; xử lý thực bì phục vụ trồng rừng nhưng không giám sát, theo dõi; đốt rác gần rừng…
Để bảo vệ rừng, ngay từ đầu mùa khô, Chi Cục Kiểm lâm tỉnh Thái Nguyên đã xây dựng các phương án, hướng dẫn và chỉ đạo các địa phương rà soát, cập nhật vùng trọng điểm nguy cơ cháy rừng.
Đơn vị cùng Công an tỉnh, Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh ban hành quy chế phối hợp giữa các đơn vị, huy động hơn 300 cán bộ, chiến sĩ, kiểm lâm viên và dân quân sẵn sàng ứng cứu khi có cháy rừng xảy ra.
Tỉnh Thái Nguyên cũng đã kiện toàn 100% tổ, đội phòng chống, chữa cháy rừng tại tất cả các thôn, xóm. Tỉnh cũng chỉ đạo đẩy mạnh tuyên truyền, cảnh báo qua hệ thống loa truyền thanh, nhóm Zalo, mạng xã hội.
Các địa phương cũng hoàn thiện việc dựng hệ thống biển cảnh báo, nội quy phòng cháy, chữa cháy rừng tại các khu vực trọng điểm.
Lực lượng kiểm lâm tỉnh Thái Nguyên cũng sử dụng thiết bị bay không người lái (flycam) để phát hiện sớm các điểm bất thường tại các khu rừng. Đây là giải pháp hiệu quả giúp khoanh vùng nhanh khu vực có khói, phát nhiệt bất thường, hỗ trợ xử lý kịp thời, không để cháy lan rộng.
Theo Phó Chi Cục trưởng Kiểm lâm Thái Nguyên Nguyễn Hoàng Tùng, hiện nay thời tiết bắt đầu vào mùa hanh khô. Theo dự báo của Trung tâm dự báo Khí tượng, Thủy văn Quốc gia, các tháng mùa khô năm 2025-2026 có thể xảy ra nhiều đợt nắng hanh khô kéo dài trên diện rộng, nhất là đầu mùa khô, tiềm ẩn nguy cơ cháy rừng cao.
Trước tình hình này, Chi Cục Kiểm lâm Thái Nguyên đã yêu cầu các xã, phường thực hiện phương châm phòng ngừa là chính, chữa cháy phải thực hiện từ sớm, từ cơ sở. Đặc biệt, phải kiểm soát chặt chẽ việc sử dụng lửa trong rừng, gần rừng, xử lý thực bì theo hướng dẫn của cơ quan chuyên môn.
Các chủ rừng quản lý chặt chẽ rừng được giao, triển khai trực phòng cháy, chữa cháy rừng trong những ngày nắng nóng, hanh khô; thường xuyên tuần tra, kiểm tra rừng.
Các Hạt Kiểm lâm tăng cường tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho nhân dân. Chủ động theo dõi chặt chẽ thời tiết, dự báo, cảnh báo nguy cơ cháy rừng để kịp thời có phương án ứng phó mọi tình huống. Phân công trực phòng cháy và chữa cháy rừng khi dự báo cháy rừng từ cấp 3 trở lên.