Thêm đường dây đẻ thuê bị triệt phá, Bộ Y tế hiến kế ngăn chặn sự tiếp tay

Vụ Sức khỏe Bà mẹ - Trẻ em (Bộ Y tế) yêu cầu tăng cường phòng chống vi phạm pháp luật về thụ tinh trong ống nghiệm và mang thai hộ vì mục đích nhân đạo khi thực trạng nhiều đường dây môi giới đẻ thuê đang hoạt động tinh vi trên mạng xã hội thời gian qua.

14/07/2022 18:44

Hoạt động tinh vi

Phòng Cảnh sát hình sự - Công an TP Hà Nội cho biết, mới đây, một đơn vị thuộc cơ quan này đã triệt phá một đường dây tổ chức đẻ thuê, mang thai hộ hoạt động tinh vi trên mạng xã hội. Cầm đầu đường dây này là Đinh Thị Bình (SN 1993, trú tại P414, tòa HH03C, Khu đô thị Thanh Hà, Thanh Oai, Hà Nội).

Theo cơ quan công an, đường dây này vươn vòi bạch tuộc khắp các tỉnh thành trong cả nước, phân cấp nhiệm vụ cụ thể cho từng đối tượng tham gia trong đường dây. Điều đáng nói là trong đường dây mang thai hộ này có nhiều người phụ nữ đến từ nông thôn, họ khỏe mạnh, có sức lao động nhưng hoàn cảnh hết sức khó khăn.

Thậm chí có cả những sinh viên trẻ tuổi, công nhân nghe theo lời dụ dỗ của những kẻ môi giới, bước chân vào đường dây đẻ mướn. Số tiền họ kiếm được từ việc đẻ thuê này là khá lớn, nên bất chấp vi phạm pháp luật, họ vẫn nhắm mắt làm liều, trở thành công cụ, phương tiện tiếp tay cho đường dây phi pháp này.

Đối tượng Đinh Thị Bình cùng chồng tại cơ quan công an.

Trong suốt quá trình thực hiện hợp đồng mang thai hộ, Bình một mặt đứng ra trực tiếp liên lạc với khách, một mặt giấu thông tin giữa 2 bên mang thai hộ và gia đình có nhu cầu nhờ mang thai hộ, nhằm tận thu tiền môi giới trung gian, đồng thời tránh việc đôi bên phá vỡ hợp đồng giữa chừng.

Ngoài căn phòng chính được thuê làm nơi tiếp khách, Bình còn thuê hai căn hộ cũng trong khu Khu đô thị Thanh Hà, để tổ chức nuôi phụ nữ mang thai hộ và bán trứng. Để tránh bị phát hiện, Bình không bao giờ tuyển chọn người lạ mang thai hộ. Đa phần đều quen biết hoặc qua mối lái.

Tại các điểm, đối với những phụ nữ đang trong thời gian “chờ khách”, Bình thường xuyên cho dùng thuốc kích trứng để bán. Giá mỗi lần bán trứng khoảng 22 triệu đồng. Mỗi lần kích có thể lấy được nhiều trứng, sau đó sẽ được sàng lọc, tạo phôi.

Toàn bộ quá trình kích trứng và lấy trứng đều được thực hiện tại các bệnh viện. Trường hợp chưa bán được trứng thì Bình gửi vào ngân hàng tích trữ trứng, tinh trùng của các bệnh viện, đợi khi có khách thì đem bán.

Đặc biệt, để hợp thức hóa hồ sơ của cả khách và người mang thai hộ, Đinh Thị Bình cùng chồng là Dư văn Linh (SN 1990) và một số đối tượng còn tổ chức một đường dây làm giấy tờ giả tinh vi bao gồm: giấy đăng ký kết hôn để hợp thức hóa việc mang thai hộ, giấy xác nhận tình trạng hôn nhân, giấy ra vào viện, giấy chứng sinh…

Khám xét tại một nơi nuôi người mang thai hộ của đường dây này, lực lượng công an phát hiện máy tạo phôi dấu, 55 hình mẫu dấu tròn bằng silicon của nhiều bệnh viện, cơ sở khám chữa bệnh, UBND và công an các cấp của các tỉnh, thành trên cả nước, nhiều dấu tên, chức danh, mẫu phôi giấy đăng ký kết hôn... Đây là công cụ phục vụ việc làm giả giấy tờ để hợp thức hóa hồ sơ.

Xử nghiêm các cơ sở, nhân viên tiếp tay

Trước tình hình mang thai hộ vì mục đích thương mại, đẻ thuê diễn biến phức tạp, Vụ Sức khỏe Bà mẹ - Trẻ em (Bộ Y tế) vừa có công văn số 3704/BYT-BM-TE gửi Sở Y tế các tỉnh, thành; các Bệnh viện trực thuộc Bộ Y tế; Cục Quân Y, Bộ Quốc phòng và Y tế các Bộ, ngành về việc tăng cường phòng chống vi phạm pháp luật về thụ tinh trong ống nghiệm và mang thai hộ vì mục đích nhân đạo.

Theo Bộ Y tế, hiện cả nước có 45 cơ sở hỗ trợ sinh sản trong và ngoài công lập. Bộ Y tế yêu cầu tăng cường đề phòng tình trạng mang thai hộ vì mục đích thương mại tại các bệnh viện đã được công nhận đủ điều kiện thực hiện kỹ thuật này. Trong đó, chỉ định mang thai hộ cần được xét duyệt cẩn thận và được lãnh đạo bệnh viện ký chỉ định.

Bộ Y tế lưu ý, để bảo đảm xác định mối quan hệ thân thích cùng hàng giữa người mang thai hộ và người nhờ mang thai hộ, ngoài Giấy xác nhận của UBND xã, bệnh viện có thể yêu cầu gia đình cung cấp các giấy tờ có liên quan để đối chiếu.

“Việc nhận diện người bệnh và giao tử không chỉ bằng giấy tờ cá nhân mà có thể sử dụng các kỹ thuật nhận diện sinh trắc học hiện đại như chụp ảnh khuôn mặt, vân tay, mống mắt để phòng tránh nhầm lẫn hoặc tráo đổi do sử dụng giấy tờ giả”, Bộ Y tế nêu giải pháp nên lưu trữ mẫu tinh dịch và mẫu máu để đối chiếu sau này.

Bộ Y tế cũng yêu cầu thường xuyên kiểm tra, giám sát nội bộ, bảo đảm nhân viên tuân thủ các quy định chống nhầm lẫn, tráo đổi tinh trùng, noãn, phôi. Các cơ sở cần có quy định về việc xử lý nghiêm các nhân viên vi phạm quy định chống nhầm lẫn hoặc để việc nhầm lẫn, tráo đổi xảy ra; tham gia hoặc tiếp tay cho các đường dây buôn bán tinh trùng, noãn, phôi, đẻ thuê. Trường hợp phát hiện có dấu hiệu vi phạm pháp luật, cần báo ngay về Bộ Y tế để giải quyết theo thẩm quyền.

Các đơn vị được yêu cầu xây dựng quy trình vận chuyển, tiếp nhận tinh trùng, noãn, phôi giữa các bệnh viện và thường xuyên kiểm tra để phòng tránh việc tráo đổi. Trong quy trình nhận, chuyển phôi, bình trữ phôi và hồ sơ kèm theo cần được bàn giao giữa 2 bệnh viện và có thông tin phản hồi để đảm bảo phôi được chuyển đến đúng đơn vị nhận phôi, phòng tránh việc tráo hồ sơ hoặc phôi bị chuyển cho người khác với mục đích đẻ thuê.

Theo Bộ Y tế, những biện pháp này nhằm bảo đảm việc chấp hành nghiêm túc các quy định của pháp luật trong lĩnh vực hỗ trợ sinh sản; phòng tránh tình trạng buôn bán tinh trùng, noãn, phôi trong cơ sở khám chữa bệnh, mang thai hộ vì mục đích thương mại hoặc các hành vi tiếp tay, tham gia vào những đường dây phi pháp.

>> Xem thêm: Triệt phá đường dây 'đẻ thuê' giá hơn 800 triệu mỗi vụ