Hành trình truy bắt tên tội phạm đặc biệt nguy hiểm đầy cam go, quyết liệt, thử thách ý chí, quyết tâm của các lực lượng Công an tỉnh Hòa Bình.
Trùm ma túy nơi cao nguyên đá
Từ xa xưa, người Mông ở quê Vàng A Nhà có truyền thống trồng cây anh túc, một loài hoa đẹp đặc trưng của Tây Bắc. Thế nhưng, đằng sau vẻ đẹp ấy là thứ ma lực kỳ quái, làm tê liệt thần kinh những người sử dụng, tăng cảm giác hưng phấn. Các già làng, trưởng bản xưa đều dùng thuốc phiện như thần dược để chữa bệnh, duy trì cuộc sống. Cho đến năm 1991, loại cây độc ấy mới được triệt phá và thay thế bằng cây trồng có giá trị kinh tế cao. Thế nhưng, thuốc phiện, ma túy ăn sâu vào tiềm thức người Mông nơi đây.
Đối tượng Vàng A Nhà (ảnh nhỏ); súng K59, lựu đạn và 15 viên đạn là vũ khí thu được trong vụ án.
Từ xã Hang Kia đến biên giới Việt - Lào và khu vực 'Tam giác vàng' đi bộ, băng rừng chỉ mất nửa ngày. Chính vì giá trị siêu lợi nhuận khiến cho một số người Mông lười lao động, muốn hưởng cuộc sống giàu sang, phú quý. Mặc dù biết trước kết cục, song theo Vàng A Nhà kể lúc đó, mọi người coi hắn là kẻ bất tài, vô dụng. Và, hắn bảo chỉ buôn một đến hai lần, rồi làm ăn chân chính. Hình như, đó là lời chối tội của những kẻ mua bán ma túy chuyên nghiệp mà tôi không ít lần được nghe.
Quá trình sinh sống tại địa phương, Vàng A Nhà tiếp xúc nhiều ông trùm ma túy, trực tiếp tham gia các đường dây mua bán, vận chuyển ma túy lớn nên hắn âm thầm tích lũy kinh nghiệm để tách ra 'làm ăn riêng'. Mặc dù còn trẻ tuổi, hắn sớm điều hành các đường dây ma túy lớn, có trong tay nhiều đầu nậu, sẵn sàng nhận lệnh hắn khi có yêu cầu. Đó là anh trai ruột Vàng A Dính (sinh năm 1967) và người em họ Vàng A Páo. Cách đây 4 năm, Vàng A Nhà hẹn gặp Vàng A Dính và Vàng A Páo ở khu vực bể nước xóm Hang Kia để 'trao đổi công việc'.
Lúc này trời chập choạng tối, không gian tĩnh mịch, những cơn gió thoảng khiến hàng lau sậy khẽ đưa đẩy. Nhà lấy ngay một ít ma túy đưa cho Dính và Páo cùng sử dụng. Sau khi hít hà từng làn khói trắng ma mị, Nhà đặt vấn đề thuê A Dính và A Páo vận chuyển ma túy đến khu vực xã Cun Pheo, huyện Mai Châu giao cho người đàn ông dân tộc Thái. A Dính và A Páo đồng ý. Nhà lấy một bọc vải có chứa ma túy đưa cho A Dính và A Páo, thống nhất ám hiệu giao, nhận hàng.
Sau khi nhận hàng, A Dính và A Páo điều khiển 2 xe máy di chuyển đến xã Cun Pheo, huyện Mai Châu. Khi màn đêm buông xuống, đại ngàn âm u, tĩnh lặng cũng là lúc các đối tượng bí mật thực hiện giao dịch 'hàng trắng'. Bọn chúng tin rằng, thời điểm này tất cả đều đắm chìm trong giấc ngủ sâu, việc giao hàng diễn ra trót lọt.
Thế nhưng, chính thời điểm bọn chúng cho là an toàn nhất cũng không qua mắt lực lượng chức năng. Các trinh sát tổ công tác số 1 Công an tỉnh Hòa Bình đã phát hiện, bắt quả tang toàn bộ quá trình giao dịch và tang vật có liên quan. Sau khi biết tin Vàng A Dính và Vàng A Páo bị bắt, vốn là tên cáo già, Vàng A Nhà lập tức bỏ trốn khỏi địa phương. Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Hòa Bình ra lệnh truy nã đặc biệt đối với Vàng A Nhà.
Vàng A Nhà tại Cơ quan điều tra.
Cáo già sa lưới
Theo Trung tá Bùi Tiến Nam - Phó trưởng Phòng Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy Công an tỉnh Hòa Bình, Vàng A Nhà là tên trùm ma túy đặc biệt nguy hiểm, có nhiều thủ đoạn đối phó với Cơ quan công an. Đối tượng manh động, liều lĩnh, thường xuyên sử dụng vũ khí nóng, sẵn sàng liều chết khi bị truy bắt. Qua nghiên cứu thân thế Vàng A Nhà, các trinh sát nhận thấy có thể sử dụng biện pháp nghiệp vụ tác động để đối tượng đầu thú.
Một trong các phương án là sử dụng thư kêu gọi, tranh thủ già làng, trưởng bản, người uy tín vận động, thuyết phục để đối tượng nhận ra lỗi lầm, tự nguyện đầu thú. Việc làm trên không chỉ giúp cơ quan chức năng hạn chế thấp nhất về công sức lẫn thương vong khi truy bắt mà còn giúp đối tượng được giảm nhẹ hình phạt, có cơ hội làm lại cuộc đời. Việc làm đậm tính nhân văn đó đã giúp các trinh sát cảm hóa, thức tỉnh nhiều đối tượng truy nã đặc biệt tự nguyện tới đầu thú để hưởng khoan hồng. Các trinh sát đã nhiều lần gặp gỡ gia đình, người thân tác động, thuyết phục bằng lời lẽ thân tình, giúp đối tượng nhận ra sai lầm. Đặc biệt, các trinh sát đã thông qua già làng, người có uy tín trong bản tác động đối tượng đầu thú.
Thế nhưng, vốn là đối tượng xảo quyệt, Vàng A Nhà không vội ra mặt. Hắn thông qua gia đình thăm dò động tĩnh của Cơ quan công an bởi hắn sợ rằng, khi đầu thú sẽ bị bắt và đi tù. Các trinh sát đã kiên trì giải thích chính sách khoan hồng của Đảng, Nhà nước đối với cá nhân phạm tội biết ăn năn, hối cải, trở thành người lương thiện. Song, tất cả điều đó không lay chuyển ý chí cố thủ của Vàng A Nhà. Biết trước kết cục nên hắn quyết trốn trong rừng, luôn mang theo súng AK, lựu đạn... sẵn sàng nhả đạn khi bị truy bắt, khiến việc bắt giữ càng trở nên khó khăn gấp bội.
Các trinh sát không nản chí, kiên trì nắm tình hình, xác minh thông qua các mối quan hệ của đối tượng. Sau mỗi chuyên án ma túy liên quan đến đối tượng ở Hang Kia bị triệt phá, các trinh sát đều triệt để khai thác, nắm thông tin liên quan đến Vàng A Nhà, song không có kết quả. Sau hơn 4 năm 'bặt vô âm tín', thời gian gần đây, các trinh sát nắm được thông tin đối tượng vẫn bí mật về thăm gia đình. Xác định đây có thể là thời điểm quan trọng để bắt giữ đối tượng, khép lại vụ án, các trinh sát xây dựng kế hoạch bắt giữ. Tuy nhiên, Vàng A Nhà là tên tội phạm nguy hiểm, đặc biệt manh động, liều lĩnh, thường mang theo vũ khí nóng nên việc bắt giữ phải bí mật, đảm bảo tuyệt đối an toàn. Chủ động nắm chắc tình hình, vận động, thuyết phục tạo đồng thuận trong nhân dân trong việc bắt giữ tội phạm ma túy. Không để đối tượng lợi dụng việc bắt giữ kích động, lôi kéo gia đình, người dân địa phương chống lại lực lượng vây bắt.
Sau khi nắm thông tin Vàng A Nhà đang có mặt tại nhà người chú ruột là Vàng A Dơ (sinh năm 1985, ở xóm Hang Kia, xã Hang Kia), các trinh sát chia thành nhiều hướng vây bắt. Đến khoảng 16 giờ ngày 8/8/2024, lựa chọn thời điểm thuận lợi, các trinh sát bất ngờ đột kích nơi đối tượng trú ẩn, bắt giữ thành công tên tội phạm đặc biệt nguy hiểm. Quá trình bắt giữ diễn ra nhanh chóng, bất ngờ khiến đối tượng không kịp phản kháng. Khám xét người đối tượng, các trinh sát thu giữ 1 khẩu súng quân dụng K59 cùng 15 viên đạn (trong đó 6 viên đạn đã lên nòng) và 1 quả lựu đạn.
Vàng A Nhà thời điểm bị bắt giữ và tang vật.
4 năm trước, sau khi biết đồng bọn bị bắt giữ, Vàng A Nhà lập tức bỏ trốn vào rừng sâu và khu vực biên giới Việt - Lào. Quá trình lẩn trốn, hắn vẫn thường xuyên liên hệ các bạn hàng cũ nắm tình hình và hoạt động của lực lượng Công an để tìm cách đối phó. Là tên trùm ma túy, hắn có nhiều kinh nghiệm che giấu thân phận, đối phó với cơ quan chức năng. Đặc biệt, hắn cảnh giác cao độ, trang bị vũ khí nóng sẵn sàng chống trả khi bị bắt giữ. Với tính toán như vậy, hắn tin rằng, lực lượng Công an không thể phát hiện, bắt giữ. Tuy nhiên, 'vỏ quýt dày có móng tay nhọn', Vàng A Nhà đã bị khuất phục trong một tình huống bất ngờ ngoài dự tính của hắn.
Tên tội phạm truy nã đặc biệt Vàng A Nhà sa lưới sau hơn 4 năm lẩn trốn. Đó là chiến công đặc biệt xuất sắc của các lực lượng Công an tỉnh Hòa Bình, góp phần kéo giảm tội phạm ma túy trên địa bàn, mang lại nhịp sống bình yên và hạnh phúc cho người dân bản Mông.