Năm học mới 2024 - 2025: Đổi mới học tập, thi cử thế nào?

Năm học 2024-2025, vấn đề được dư luận quan tâm là đổi mới giảng dạy, học tập, thi cử, trong đó có kỳ tuyển sinh vào lớp 10. Theo các chuyên gia, cần cân nhắc kỹ phương án thi.

30/09/2024 20:10

Đây là là năm học có tính chất bản lề, ngành giáo dục đã có đầy đủ những bản sách giáo khoa (SGK) cho việc thực hiện chương trình giáo dục 2018. Cùng đó, những đổi mới trong thi cử, đặc biệt là kỳ thi vào lớp 10 THPT - năm đầu tiên học sinh sẽ thi theo chương trình giáo dục phổ thông mới - cũng thu hút sự chú ý của dư luận.

PGS.TS Nguyễn Việt Hùn

3 lưu ý trong phương án thi vào lớp 10 THPT

Năm 2025 sẽ diễn ra kỳ tuyển sinh lớp 10 THPT của lứa học sinh THCS có 4 năm học Chương trình Giáo dục Phổ thông 2018. Thời điểm này, một số địa phương đã công bố phương án thi theo chương trình mới với nhiều ý kiến tranh luận. Theo các chuyên gia, phương án thi vào lớp 10 như thế nào là phù hợp Chương trình Giáo dục Phổ thông 2018?

PGS.TS Nguyễn Việt Hùng, giảng viên cao cấp Trường ĐH Sư phạm Hà Nội, thành viên sáng lập Trường Liên cấp Tây Hà Nội - WHS. Ảnh: NVCC.

PGS.TS Nguyễn Việt Hùng: Hiện nay, nhiều địa phương, các Sở GD&ĐT đã công bố phương án thi vào 10 THPT. Tôi cho rằng, việc công bố phương án sớm, từ đầu năm học, là tích cực, bám sát chỉ đạo của Bộ GD&ĐT, thực hiện nhiệm vụ năm học.

Về phương án thi vào lớp 10 THPT, theo tôi, thứ nhất cần xác định cố định các môn thi, không nên luân phiên hay thay đổi theo năm.

Thứ hai, với môn đánh giá tư duy, năng lực cơ bản của người học, cần thi tự luận, không nên 100% trắc nghiệm (Toán, Ngữ văn).

Thứ ba, cần có bài thi tổ hợp năng lực, giống kỳ thi đánh giá năng lực mà các ĐH Quốc gia đang làm.

Theo đó, tôi đề xuất (thang điểm 100) cho kỳ thi vào lớp 10 như sau: 25 điểm bài thi Toán; 25 điểm bài thi Ngữ văn; 20 điểm bài thi Ngoại ngữ; 25 điểm cho bài thi Tổ hợp các môn tự nhiên, xã hội; 5 điểm cho ưu tiên về chính sách, giải thể thao, nghệ thuật, giải học sinh giỏi…

TS Nguyễn Tùng Lâm

Thực tế, có một số trường cấp hai dạy qua loa các môn khác, chủ yếu cho điểm, mà tập trung 3 môn trên. Việc thi môn thứ tư, mà đến gần thời điểm thi mới công bố, là để tránh việc học lệch này. Vì thế, thi 3 môn hay nhiều hơn 3 môn cần phải cân nhắc tới mục tiêu hướng tới.

TS Nguyễn Tùng Lâm, Chủ tịch Hội đồng Giáo dục Trường THPT Đinh Tiên Hoàng. Ảnh: Mai Loan.

Ngoài ra, với chương trình giáo dục phổ thông mới, khi lên cấp THPT, học sinh học theo ban, với định hướng nghề nghiệp khác với THCS (là kiến thức cơ bản). Vậy giữa việc học THCS và THPT nên liên thông thế nào để có sự hỗ trợ cho nhau? Các mục tiêu khác nhau sẽ cho ra phương án khác nhau.

Theo tôi, cần phải tổ chức hội thảo để bàn, có phương án thi vào lớp 10 hợp lý. Cũng có thể vừa làm vừa rút kinh nghiệm, chứ không thể chắc chắn ngay đó là phương án tối ưu nhất.

Sở GD&ĐT Hà Nội đã công bố đề minh họa thi vào lớp 10 năm 2025, các chuyên gia đánh giá thế nào về đề thi này? Đâu là điểm mới, tích cực?

PGS.TS Nguyễn Việt Hùng

Ở bộ môn Ngữ văn, điểm mới, tích cực là sử dụng ngữ liệu ngoài SGK, tỷ trọng phần nghị luận xã hội lớn, đó là sự hợp lý. Tôi mong muốn các bài kiểm tra tăng cường tính vận dụng, thực tiễn.

TS Nguyễn Tùng Lâm

Cô và trò Trường Trường Liên cấp Tây Hà Nội - WHS. Ảnh: NVCC.