Tuyển sinh lớp 10 tại TP.HCM: Những điều cần lưu ý khi đề Ngữ văn có độ mở cao

Dù cấu trúc đề thi môn Ngữ văn trong kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10 tại TP.HCM không thay đổi so với năm học trước nhưng định hướng đề thi năm nay sẽ có độ mở cao.

15/02/2023 08:55

Sở Giáo dục và Đào tạo TPHCM vừa thông tin về Đề thi tuyển sinh môn Ngữ văn Lớp 10 năm 2023. Theo đó, với 3 phần: Đọc hiểu (3 điểm), Nghị luận xã hội (3 điểm) và Nghị luận văn học (4 điểm).

Kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10 tại TPHCM năm 2023 dự kiến sẽ diễn ra vào đầu tháng 6 gồm 3 môn toán, văn và ngoại ngữ.

Do đề có độ mở cao nên Sở đã đưa ra định hướng ôn tập cho học sinh như sau:

Phần đọc hiểu

Văn bản được chọn có thể là văn bản nghị luận, văn bản thông tin, văn bản văn học, văn bản khoa học... Các câu hỏi được tổ chức theo mức độ tư duy từ dễ đến khó, từ nhận biết, thông hiểu đến phân tích, suy luận và đánh giá, vận dụng. Trong các câu hỏi đọc hiểu có 1 câu hỏi về tiếng việt.

Các văn bản được chọn lựa có nội phù hợp với lứa tuổi, gắn với tình hình thời sự (báo chí, các bài bình luận, các sách khoa học…) để luyện tập các kỹ năng phát hiện, nhận diện, giải mã từ ngữ, chi tiết, hình ảnh; tìm các vấn đề tiếng Việt có trong văn bản; tập tóm tắt văn bản; nối kết văn bản đang đọc với văn bản khác liên quan, liên hệ thực tế, đưa ra quan điểm cá nhân về vấn đề đặt ra trong văn bản...

Câu trả lời phải ngắn gọn, rõ ràng theo đúng yêu cầu đề, tránh lan man, dài dòng. Khi trả lời các câu hỏi đọc hiểu, các em cần đọc toàn bộ văn bản để nắm nội dung. Trả lời ngắn gọn, rõ ràng theo đúng yêu cầu của đề, tránh lan man, dài dòng không cần thiết.

Phần nghị luận xã hội

Bài văn (khoảng 500 chữ) phải có đủ các phần mở bài, thân bài, kết bài. Mở bài nêu được vấn đề, thân bài triển khai được vấn đề, kết bài kết luận được vấn đề.

Học sinh cần tập phân tích, xác định đúng vấn đề cần nghị luận; triển khai vấn đề thành các luận điểm; vận dụng tốt các thao tác lập luận; kết hợp chặt chẽ giữa lý lẽ và dẫn chứng; rút ra bài học nhận thức và hành động.

Đối với phần bài Nghị luận xã hội thí sinh cần tránh: thiếu thao tác lập luận (ví dụ thiếu giải thích về vấn đề bàn luận); vận dụng các thao tác lập luận chưa hiệu quả (như dẫn chứng chưa sát với vấn đề, thiếu phân tích dẫn chứng để làm rõ vấn đề…) hoặc chưa rút ra được bài học cho bản thân thông qua việc bàn luận về vấn đề, các ý bàn luận chưa phong phú, chưa sâu sắc, còn sơ sài.

Phần nghị luận văn học

Học sinh được lựa chọn 1 trong 2 đề để làm bài.

- Đề 1: Yêu cầu học tự chọn một tác phẩm thuộc chủ đề đề cho, cảm nhận tác phẩm và chỉ ra ảnh hưởng, tác động của tác phẩm đối với bản thân mình hoặc liên hệ đến tác phẩm khác, liên hệ thực tế cuộc sống để rút ra một vấn đề văn học hoặc cuộc sống.

- Đề 2: Đề thi đặt ra một tình huống cụ thể và yêu cầu các em sử dụng kiến thức, sự trải nghiệm trong quá trình đọc để giải quyết tình huống ấy.

Muốn làm tốt, học sinh cần có kỹ năng phân tích, cảm nhận tác phẩm. Hạn chế tình trạng diễn xuôi lại tác phẩm, bài làm thiếu cảm xúc, viết sai vấn đề.

Đối với phần Nghị luận văn học, học sinh cần phân bố thời gian hợp lý; đọc đề kĩ để trả lời đúng trọng tâm, tránh quá say sưa viết về 1 ý dẫn đến quên kết bài hoặc kết bài quá sơ sài. Thí sinh cũng cần đọc thêm các tác phẩm ngoài sách giáo khoa có cùng chủ đề, dùng kiến thức và trải nghiệm đọc tác phẩm để giải quyết một tình huống cụ thể.

>> Xem thêm: Hà Nội yêu cầu các trường hoàn thành xác định chỉ tiêu tuyển sinh lớp 10