Bí mật cỗ máy biết nói đầu tiên trong lịch sử

Cách đây hơn 100 năm, cỗ máy biết nói đầu tiên trong lịch sử được 'trình làng' với tên gọi VODER. Cỗ máy phức tạp này có thể nói bất kỳ ngôn ngữ nào. Người vận hành đòi hỏi có kỹ năng rất cao.

21/06/2024 08:12

Kỹ sư Homer Dudley ở phòng thí nghiệm Bell đã tạo ra cỗ máy biết nói đầu tiên trong thế giới vào những năm 1930. Đó là thiết bị có tên VODER (Voice Operating Demonstrator).

VODER là một cỗ máy khá phức tạp gồm: 14 phím giống đàn piano, một thanh điều khiển bằng cổ tay, bàn đạp bằng chân. Người vận hành VODER cần phải có kỹ năng mới có thể thao tác để cỗ máy phát ra tiếng nói.

Để cỗ máy VODER hoạt động, người vận hành sẽ lựa chọn một trong hai âm thanh cơ bản bằng cách sử dụng thanh điều khiển bằng cổ tay: tiếng rì rầm và tiếng rít lên.

Trong đó, tiếng rì rầm là thành phần cơ bản của nguyên âm và âm mũi. Tiếng rít lên là thành phần cơ bản của những âm gắn liền với phụ âm. Các âm thanh này sau đó truyền qua một loạt bộ lọc do người sử dụng lựa chọn bằng cách chọn phím phù hợp trên bàn phím. Âm thanh được kết hợp rồi truyền qua loa.

Đối với nhiều âm không thể mô phỏng bằng tiếng rì rầm hoặc tiếng rít lên như 'p', 'd', 'j', và 'ch', người vận hành có thể lựa chọn thêm bộ lọc. Những từ khác nhau có thể kết hợp thành câu dựa trên việc điều khiển bàn phím và âm.

Ngoài ra, người vận hành thậm chí có thể bổ sung độ diễn cảm và cao độ (thông qua bàn đạp) tùy theo loại câu hỏi.

Helen Harper là người vận hành chính của VODER trong buổi giới thiệu tại Hội chợ thế giới New York năm 1939. Cô đã cho mọi người thấy việc vận hành cỗ máy VODER vô cùng phức tạp, đòi hỏi kỹ năng cao.

'Để tạo ra từ 'tập trung' bằng VODER, tôi phải hình thành 13 âm khác nhau liên tiếp và di chuyển lên xuống thanh điều khiển bằng cổ tay 5 lần cũng như thay đổi vị trí bàn đạp từ 3 - 5 lần theo độ diễn cảm mà tôi muốn VODER phát ra. Tất nhiên, tất cả quá trình cần phải tiến hành với sự căn giờ chuẩn xác', Helen mô tả lại các thao tác để VODER có thể nói ra những từ mong muốn.

Helen chia sẻ, cô đã dành 1 năm luyện tập thường xuyên trước khi học được cách vận hành cỗ máy chính xác. Khoảng 300 cô gái tham gia tập huấn để trở thành người vận hành cỗ máy VODER nhưng chỉ có dưới 30 người có thể thuần thục các kỹ năng.

Helen là một trong số ít người có thể vận hành VODER một cách trơn tru. Theo đó, VODER có thể nói bất kỳ ngôn ngữ nào, thậm chí phát ra tiếng bò hoặc lợn kêu. Thậm chí, bà có thể khiến cỗ máy này phát ra tiếng hát.