AI hồi sinh bài hát 2.100 tuổi về Babylon, bất ngờ giai điệu

Các nhà khoa học đã sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI) để tái tạo một bài hát cổ đại khoảng 2.100 tuổi dành riêng cho thành phố cổ Babylon.

04/07/2025 20:08

Bài hát ca ngợi Marduk - vị thần bảo hộ của thành phố vĩ đại, mô tả những dòng sông chảy xiết, những cánh cổng nạm ngọc và 'những thầy tế lễ tắm' của Babylon một cách chi tiết đến kinh ngạc. Ảnh: Amar A. Fadhil, Enrique Jimenez (2025).

Mặc dù bài hát đã bị thất lạc theo thời gian sau khi Alexander Đại đế chiếm được Babylon nhưng những mảnh vỡ của tấm đất sét còn sót lại trong đống đổ nát ở Sippar - thành phố cách đó 40 dặm về phía Bắc giúp ích rất nhiều cho các chuyên gia trong việc khôi phục. Ảnh: Alamy Stock Photo.

Quá trình khôi phục bài hát có thể mất 'hàng thập kỷ' để hoàn thành thủ công, các nhà nghiên cứu đã sử dụng AI để ghép lại 30 mảnh vỡ của tấm đất sét và phục hồi bài hát đã mất. Ảnh: Amar A. Fadhil, Enrique Jimenez (2025).

Văn bản này dài 250 dòng nhưng các nhà khoa học mới có thể dịch được 1/3 văn bản chữ hình nêm gốc. Những dòng chữ này mô tả khá chi tiết cuộc sống của người Babylon chưa từng được ghi chép trước đây. Ảnh: Getty Images.

Giáo sư Enrique Jiménez, nhà nghiên cứu chính của Đại học Ludwig Maximilian (LMU), chia sẻ bài thánh này là 'ngoại lệ'. Nó được cấu trúc rất tỉ mỉ với từng phần liên kết liền mạch với phần tiếp theo. Ảnh: nowtheendbegins.com.

Bài hát bắt đầu bằng việc dành những lời ca ngợi to lớn cho thần Marduk, gọi Người là 'kiến trúc sư của vũ trụ'. Ảnh: 2013babylon.

Sau đó, tác giả bài hát chuyển sang mô tả thành phố Babylon như một thiên đường giàu có và sung túc. Ngoài ra, bài hát còn nhắc đến sông Euphrates - dòng sông vẫn chảy qua Iraq ngày nay. Ảnh: Edwin Long, Public Domain.

Theo Giáo sư Enrique, nội dung bài hát còn phản ánh tư tưởng được người Babylon coi trọng, bao gồm tôn trọng người nước ngoài, bảo vệ những người dễ bị tổn thương, giải thoát tù nhân, giúp đỡ trẻ mồ côi. Ảnh: Kalhu. Iraq Museum, IM 65574.

Nội dung bài hát trên được người Babylon ghi lại bằng một hệ thống chữ viết gọi là chữ hình nêm, bao gồm việc ấn một cây sậy sắc nhọn vào đất sét mềm để tạo ra các dấu hình tam giác. Tấm đất sét ghi chép bài hát được cho sử dụng trong các trường học ở Babylon như một công cụ giáo dục trong khoảng 1.000 tuổi. Ảnh: Vorderasiatisches Museum Berlin, VA 2663.

Ngay cả sau khi Babylon bị chinh phục vào năm 331 trước Công nguyên, nhiều tấm đất sét ghi những nội dung quan trọng của họ vẫn còn tồn tại cho đến ngày nay. Ảnh: history.com.

Theo Tâm Anh (theo Mail Online)/Tri thức & Cuộc sống