Nguồn gốc và ý nghĩa tên gọi. Từ ' Yaksha' trong tiếng Phạn có nghĩa là 'sinh vật siêu nhiên' hoặc 'thần linh'. Trong tiếng Việt, 'dạ xoa' là phiên âm của từ này. Ảnh: Pinterest.
Hình tướng và đặc điểm. Trong nghệ thuật sơ khai của Ấn Độ, nam dạ xoa được miêu tả như một chiến binh đáng sợ hoặc mập mạp, chắc nịch và giống người lùn. Dạ xoa nữ (yakshini) thường được miêu tả là những thiếu nữ xinh đẹp với khuôn mặt phúc hậu, cơ thể đầy đặn. Ảnh: Pinterest.
Sự đa dạng trong hình tướng. Hình tướng của dạ xoa sau này trở nên rất đa dạng, từ những sinh vật có hình người, nửa người nửa thú, đến những sinh vật có hình dạng kỳ lạ, phản ánh sự phong phú trong trí tưởng tượng của con người. Ảnh: Pinterest.
Sự kết hợp với các sinh vật khác. Dạ xoa thường được kết hợp với các sinh vật khác như gandharva, kinnaras, kimpurushas, tạo thành các nhóm linh hồn thiên nhiên đa dạng trong văn hóa phương Đông. Ảnh: Pinterest.
Sự kết hợp với các yếu tố tự nhiên. Dạ xoa thường được liên kết với các yếu tố tự nhiên như nước, cây cối, rừng, kho báu, thể hiện mối quan hệ mật thiết giữa con người và thiên nhiên trong văn hóa phương Đông. Ảnh: Pinterest.
Vai trò trong Hindu giáo. Trong Hindu giáo, dạ xoa được coi là thị giả của Vaiśravaṇa (Đa Văn Thiên Vương), người giám hộ khu vực phía bắc và là vị thần nhân từ, bảo vệ chính nghĩa. Ảnh: Pinterest.
Vai trò trong Phật giáo. Dạ xoa là một trong tám bộ chúng (Bát bộ chúng) trong Phật giáo, thường được coi là những linh hồn thiên nhiên to lớn, nhân từ nhưng đôi khi nghịch ngợm hoặc thất thường. Ảnh: Pinterest.
Sự hiện diện trong Kỳ Na giáo. Trong Kỳ Na giáo, dạ xoa và yakshini thường được tìm thấy thành cặp xung quanh các hình tượng sùng bái của Jinas, đóng vai trò như các vị thần hộ mệnh. Ảnh: Pinterest.
Biểu tượng của sự phồn thịnh. Dạ xoa thường được liên kết với sự màu mỡ, cây cối, rừng, kho báu và các nơi hoang dã, biểu thị sự phồn thịnh và thịnh vượng. Ảnh: Pinterest.
Biểu tượng của sự bảo vệ. Dạ xoa thường được đặt ở hai bên cửa, cổng và bậc cấp của các ngôi đền và cung điện, đóng vai trò như những vị thần bảo vệ, ngăn chặn tà ma và mang lại sự an lành. Ảnh: Pinterest.
Tính hai mặt. Trong tín niệm Phật giáo, dạ xoa có thể dùng oai thế để não hại người hoặc dùng oai thế để giữ gìn chánh pháp, thể hiện tính hai mặt của chúng. Ảnh: Pinterest.
Sự chuyển hóa trong văn hóa dân gian. Trong nhiều câu chuyện dân gian, dạ xoa được mô tả là những con quỷ xấu xí, tái sinh trong hình dạng đó vì những tội lỗi đã phạm trong kiếp trước khi làm người. Ảnh: Pinterest.
Hình ảnh trong nghệ thuật Đông Nam Á. Tại các ngôi đền thời cổ đại và trung cổ của Nam Á và Đông Nam Á, dạ xoa thường được tạo hình như những nam tử hảo hán cường tráng, chắc nịch, thường chỉ mặc một mảnh vải khoác sơ sài. Ảnh: Pinterest.
Sự hiện diện trong các nghi lễ tôn giáo. Dạ xoa được thờ cúng trong các nghi lễ tôn giáo, đặc biệt trong các đền thờ Hindu và Phật giáo, như những vị thần bảo vệ và mang lại thịnh vượng. Ảnh: Pinterest.
Sự ảnh hưởng đến văn hóa đại chúng hiện đại. Hình ảnh dạ xoa đã được tái hiện trong nhiều tác phẩm văn hóa đại chúng hiện đại, như phim ảnh, truyện tranh và trò chơi điện tử, cho thấy sự bền vững và ảnh hưởng trong văn hóa đương đại. Ảnh: Pinterest.