Choáng ngợp cảnh hai tinh tú nổ tung, bắn ra đầy vàng trong vũ trụ

Kilonova là một hiện tượng thiên văn hiếm gặp, tạo ra ánh sáng rực rỡ và sản sinh nhiều nguyên tố nặng trong vũ trụ. Sau đây là loạt sự thật thú vị về hiện tượng này.

29/03/2025 13:20

1. Xảy ra khi hai sao neutron va chạm. Khi hai sao neutron quay quanh nhau và cuối cùng hợp nhất, chúng tạo ra một vụ nổ kilonova, giải phóng năng lượng khổng lồ. Ảnh: Pinterest.

2. Tạo ra các nguyên tố quý như vàng và bạch kim. Kilonova là nguồn gốc chính của các nguyên tố nặng trong vũ trụ, bao gồm vàng, bạch kim và uranium, thông qua quá trình bắt neutron nhanh (r-process). Ảnh: Pinterest.

3. Rực rỡ và có thời gian tồn tại ngắn. Mặc dù kilonova không rực rỡ bằng siêu tân tinh, nhưng nó vẫn sáng hơn vụ nổ sao lùn trắng hàng chục lần, và chỉ kéo dài vài ngày đến vài tuần. Ảnh: Pinterest.

4. Phát ra sóng hấp dẫn có thể đo được. Khi sao neutron va chạm, nó tạo ra sóng hấp dẫn – gợn sóng trong không-thời gian – mà các đài quan sát như LIGO và Virgo có thể phát hiện. Ảnh: Pinterest.

5. Có thể tạo ra lỗ đen. Trong một số trường hợp, vụ nổ kilonova không chỉ tạo ra vật chất phát sáng mà còn có thể dẫn đến sự hình thành của một lỗ đen mới. Ảnh: Pinterest.

6. Được quan sát lần đầu vào năm 2017. Sự kiện kilonova GW170817 là lần đầu tiên các nhà khoa học phát hiện đồng thời sóng hấp dẫn và ánh sáng từ một vụ nổ kiểu này, xác nhận nhiều lý thuyết thiên văn trước đó. Ảnh: Pinterest.

7. Giúp chúng ta hiểu về sự tiến hóa của vũ trụ. Bằng cách nghiên cứu kilonova, các nhà thiên văn học có thể tìm hiểu cách các nguyên tố nặng hình thành và phân tán trong vũ trụ. Ảnh: Pinterest.

8. Làm thay đổi hiểu biết về vũ trụ. Trước khi phát hiện ra kilonova, các nhà khoa học chưa biết chính xác nguồn gốc của nhiều nguyên tố nặng. Sự kiện này đã mở ra một kỷ nguyên mới trong vật lý thiên văn. Ảnh: Pinterest.