Thiếu hụt tác giả nhí trong thơ ca Việt

Việc truyền cho các em tình yêu với tiếng Việt góp phần tạo ra thế hệ các nhà thơ, nhà văn kế cận không dễ.

27/05/2025 15:20

Bài thơ Hạt gạo làng ta nằm trong tập thơ Góc sân và khoảng trời, xuất bản lần đầu tiên vào năm 1968 khi nhà thơ Trần Đăng Khoa mới chỉ 10 tuổi. Từng vần thơ là góc nhìn trong trẻo, đầy bỡ ngỡ và yêu thương đối với cuộc sống rất đỗi gần gũi thân thuộc xung quanh. Tuy nhiên, đã từ rất lâu không còn thấy xuất hiện những giọng thơ trong trẻo và hồn nhiên, tạo nên dấu ấn riêng cho thơ ca Việt Nam như vậy.

Sáu năm qua, giải thưởng thiếu nhi Dế mèn dành cho các sáng tác, trình diễn nghệ thuật xuất sắc của thiếu nhi hoặc vì thiếu nhi bền bỉ tìm ra những gương mặt tác giả, tác phẩm xứng đáng. Nhưng đó cũng là 6 mùa giải thưởng mà những sáng tác văn học xuất sắc do thiếu nhi sáng tác vẫn thiếu vắng. Văn học thiếu nhi hôm nay không thiếu người viết nhưng đa phần đó là người lớn viết cho trẻ em, những cây bút nhí dường như chưa được đánh thức.

Sự thiếu vắng các tác giả nhí, những tác phẩm văn học thiếu nhi thực sự hay do thiếu nhi sáng tác không chỉ là một khoảng trống trên văn đàn mà còn phản ánh thực trạng đáng lo ngại. Nhiều em nhỏ đang dần xa rời thơ văn, hạn chế trong khả năng cảm thụ và sử dụng tiếng Việt, thiếu rung động trước những cuộc sống xung quanh. Nhận thức rõ điều này, trong những năm gần đây, các nhà trường phổ thông đã coi việc giảng dạy môn tiếng Việt là một nhiệm vụ trọng tâm, tăng thời lượng, đổi mới phương pháp dạy, học, kiểm tra đánh giá, từng bước gieo tình yêu tiếng Việt nơi mỗi học sinh. Trong đó, phải kể đến phương pháp học văn của Cánh buồm do nhà giáo Phạm Toàn nghiên cứu phát, triển hướng tới việc dạy trẻ biết cách tự tìm ra cái đẹp trong ngôn từ.

Nhà trường bồi dưỡng năng lực ngôn ngữ, cha mẹ đồng hành vun đắp cho con trẻ tình yêu tiếng Việt. Nhờ vào đó, những trẻ có năng lực nổi trội sẽ tự khám phá ra khả năng của chính mình. Đây cũng là cách gieo mầm những tài năng nhí. Đó cũng là bởi văn chương không phải dễ mà thành nghề. Với những tuổi nhỏ, văn chương là tâm hồn, là tiếng Việt, là những giá trị tươi đẹp và trong trẻo, là gia đình, là quê hương đất nước.

Việc truyền cho các em tình yêu với tiếng Việt góp phần tạo ra thế hệ các nhà thơ, nhà văn kế cận không dễ. Tuy nhiên, điều đó có thể làm được nếu cha mẹ, nhà trường đề cao năng khiếu, quan tâm đến năng lực của mỗi cá nhân, tạo điều kiện cho các em được phát triển phù hợp với sở trường của mình. Sự dìu dắt của các thế hệ nhà văn, nhà thơ đi trước cũng sẽ góp phần quan trọng giúp nâng đỡ các tài năng trẻ.