Theo Tiến sĩ, bác sĩ Nguyễn Trọng Hưng - Trưởng khoa Khám và Tư vấn Dinh dưỡng người lớn, Viện Dinh dưỡng Quốc gia, giảm cân là nhu cầu của hàng triệu người nhưng chỉ số ít người giảm cân thành công. Bác sĩ Hưng cho biết, có nhiều sai lầm khiến bạn giảm cân không bao giờ thành công.
Thứ nhất: Loại bỏ tinh bột
Nghiên cứu chỉ ra rằng một chế độ ăn quá nhiều chất bột đường (trên 70% tổng năng lượng) và chế độ ăn quá ít (dưới 40% tổng nhu cầu năng lượng) đều gia tăng nguy cơ bệnh tật và tử vong.
Bác sĩ Hưng cho biết, nhiều người đã tự áp dụng các cách ăn kiêng (do truyền miệng hoặc theo hội nhóm, do những người không được đào tạo bài bản về dinh dưỡng…) để giảm cân như: Có người ăn theo chế độ Keto loại bỏ hoàn toàn tinh bột ra khỏi thực đơn hoặc low-carb. Họ thay bằng thực phẩm giàu chất béo, chất đạm. Tuy nhiên carbohydrate (tinh bột) đóng vai trò quan trọng đối với cơ thể, đặc biệt là hoạt động của não bộ. Theo nghiên cứu, não của người trưởng thành sẽ tiêu thụ khoảng 20-25% tổng lượng tinh bột nạp vào cơ thể. Như vậy, để bộ não hoạt động khỏe mạnh, chúng ta cần bổ sung đủ lượng tinh bột cần thiết cho cơ thể.
Nếu loại bỏ tinh bột, đường ra khỏi chế độ ăn hằng ngày, bạn sẽ không thể tập trung và ảnh hưởng đến chất lượng công việc, học tập, suy giảm trí nhớ…
Theo bác sĩ Hưng, nhu cầu tinh bột của một người trong ngày tùy thuộc vào hoạt động của bản thân. Một người trưởng thành tiêu thụ 1.600 - 2.000 calo, bạn cần nạp khoảng 225-325g carbohydrate/ngày. Nếu muốn giảm cân, bạn có thể chọn các loại tinh bột tiêu hóa chậm ở trong các loại đậu, ngũ cốc nguyên hạt, gạo lật nảy mầm… cũng chứa nhiều chất xơ tự nhiên. Chất xơ trong các ngũ cốc này còn có tác dụng giúp giảm mức cholesterol trong máu, ngăn ngừa táo bón, bệnh trĩ, ổn định đường huyết…
TS BS Nguyễn Trọng Hưng - Viện Dinh dưỡng quốc gia. Ảnh: BSCC
Thứ hai: Uống nước ép trái cây giảm cân
Bác sĩ Hưng thông tin, có nhiều người tin rằng chăm chỉ uống nước ép sẽ giúp họ giảm cân. Một trong những giải pháp giảm cân nhanh đang thịnh hành hiện nay là phương pháp detox bằng một số đồ uống. Quá trình detox thường được thực hiện 5 đến 15 ngày với mục đích là giảm cân và thải độc cho cơ thể.
Dùng đồ uống detox giúp giảm cân nhanh nhưng có thể gây những ảnh hưởng xấu cho sức khỏe và nguy cơ tăng cân nhanh trở lại khi ngừng detox.
Một số trường hợp còn phối hợp giữa đồ uống detox và ăn nhiều thực phẩm cung cấp chất đạm (chống đói) để giảm cân. Cách này rất nguy hiểm vì gây rối loạn chuyển hóa lipid máu và về lâu dài, chế độ ăn thừa chất đạm có thể làm tăng axit uric và ảnh hưởng tới chức năng thận.
Thứ ba: Nhịn ăn
Bác sĩ Hưng gặp rất nhiều người bệnh tới than thở họ nhịn ăn và giảm cân nhanh chóng nhưng sau đó lại tăng cân. Việc nhịn ăn khiến họ mệt mỏi không làm được việc. Đây là một trong những quan điểm sai lầm trong giảm cân. Cơ thể như cỗ máy cần có năng lượng hoạt động. Năng lượng chính là thực phẩm nạp vào hằng ngày. Nếu bạn nhịn ăn, cơ thể khó duy trì được. Đói và thiếu các chất dinh dưỡng quan trọng là nguyên nhân khiến chúng ta luôn cảm thấy thèm ăn và ăn nhiều hơn.
Cảm giác thèm ăn là một trong những lý do lớn nhất khiến chúng ta gặp khó khăn trong việc giảm cân khiến cả triệu người nhịn ăn nhưng vẫn thất bại trong kiểm soát cân nặng.
Bác sĩ Hưng khuyên, để giảm cân an toàn, bạn cần nhớ nguyên tắc chung là đảm bảo năng lượng nạp vào thấp hơn năng lượng tiêu hao nhưng vẫn đủ sức khỏe để làm việc, học tập. Ví dụ, bạn cần 2.000 calo/ngày, bạn cần giảm cân có thể tính toán ăn thực phẩm khoảng 1.500 - 1.600 calo/ngày.
Các trường hợp thừa cân, béo phì tuyệt đối không được nhịn ăn mà vẫn phải đảm bảo đủ số lượng bữa ăn hằng ngày (sáng, trưa, tối), đủ bốn nhóm chính là chất bột đường, chất béo, chất đạm, vitamin và khoáng chất. Bác sĩ Hưng khuyến cáo, để giảm cân, bạn nên tăng cường thực phẩm giàu chất xơ giúp no lâu. Bạn cố gắng ngừng ăn vặt (chỉ ăn vặt hoặc bữa phụ theo chỉ định của bác sĩ) vì ăn vặt đưa lượng calo lớn (từ các hạt có dầu…) vào cơ thể khiến việc giảm cân khó khăn hơn.