Những điều nên làm
Mua muối
Người Việt vẫn truyền tai nhau: "Đầu năm mua muối, cuối năm mua vôi". Quan niệm dân gian cho rằng đầu năm mua muối sẽ giúp cả năm có tình cảm mặn nồng, sắt son và gắn bó, muối còn có thể trừ được tà ma và điềm xấu. Bởi vậy, trong ngày mùng 1 Tết, người Việt thường ra chợ mua muối, để cầu mong trong các mối quan hệ đều được đậm đà, mặn nồng.
Đi lễ chùa
Ngày đầu năm người ta thường đi chùa để cầu mong những điều an lành, tốt đẹp sẽ đến với gia đình, người thân, bản thân mình.
Đi lễ chùa cũng là nét đẹp văn hóa dân tộc thể hiện sự thành kính với tổ tiên, với những người có công với đất nước.
Đi lễ chùa vào ngày mùng 1 mang đến cảm giác bình an, thư thái, gửi đến mọi người những lời chúc tốt đẹp để bước vào năm mới may mắn và hạnh phúc.
Đương nhiên, việc thực hiện được những điều ước, cần có sự nỗ lực và cố gắng không ngừng của mỗi cá nhân.
Hái lộc
Người Việt tin rằng, ngày đầu năm đi lên chùa hái lộc, lì xì lấy lộc cũng được coi là những đồng tiền nền tảng cho sự nghiệp chân chính.
Nhiều nơi, mọi người còn đi hái lộc ngay sau giờ phút giao thừa.
Cành lộc có nhiều loại tương ứng với ý nghĩa khác nhau. Cành trứng gà sẽ đem về may mắn đường con cái, tượng trưng cho sự sum vầy; cành phất lộc mang mong muốn tài lộc, công danh cho gia đình; cành hoa hải đường thể hiện sự giàu sang, phú quý,...
Tuy nhiên việc hái lộc cốt là ở ý nghĩa hành động. Những năm gần đây, nhận thức của nhiều người về tục hái lộc đầu xuân đã sai lệch, mang khía cạnh tiêu cực. Chúng ta không còn lạ lẫm gì với những hình ảnh nhiều người đi hái lộc bằng cách cố sức trèo lên cây bẻ cả cành to, với mục đích cốt để chọn được cành lộc to, đẹp… Thậm chí, có người còn tìm đến các trụ sở ngân hàng, kho bạc... để hái lộc với mong muốn có một năm “đại cát đại lợi”.
Hái lộc có rất nhiều cách chứ không nhất thiết phải bẻ cành, trèo cây. Sau khi đi giao thừa hoặc đi lễ chùa, người dân có thể mua vài cây mía, cành vàng lá ngọc hoặc một chậu cây nhỏ,… như là một hình thức hái lộc.
Những điều kiêng kỵ trong ngày mùng 1 Tết
Kiêng quét nhà
Quan niệm dân gian cho rằng quét nhà vào 3 ngày đầu năm sẽ khiến cả năm đó gia đình sẽ nghèo túng, khánh kiệt. Nếu có quét nhà thì nên gom rác ở một góc nhà mà không hốt đi.
Tuy nhiên, ở nhiều gia đình, điều này đã được thực hiện khéo léo trong ngày mùng 1, để có thể dọn dẹp giấy vỏ kẹo, vỏ hướng dương… trong ngày mùng 2 chứ không thể để nhà … ngập rác sau 3 ngày Tết.
Nội dung chú thích ảnh
Kiêng đóng cửa nhà vào ngày mùng 1 Tết
Người ta truyền tai nhau rằng nếu vào ngày mùng 1 Tết mà đóng của nhà, sẽ ngăn chặn những may mắn, vận khí tốt vào gia đình. Vậy nên, theo quan niệm của người Việt, mùng 1 là ngày đầu tiên khai lộc của cả năm. Do đó, gia chủ nên mở cửa ra ngày mùng 1 để đón sinh khí, tài lộc và những điều may mắn vào nhà.
Kiêng cho nước, cho lửa
Với quan niệm, lửa là đỏ, là may mắn, cho người khác cái may mắn trong ngày mùng 1 Tết, cả năm đó trong nhà sẽ gặp nhiều điều không may như làm ăn thua lỗ, trong nhà xung khắc, ra đường gặp rắc rối…
Bên cạnh đó, người ta cũng khuyên nhau kiêng cho nước đầu năm bởi nước được ví như nguồn tài lộc, nguồn công năng cho gia đình. Nếu cho nước ngày mùng 1 đồng nghĩa với việc gia đình bị mất “lộc”.
Kiêng vay mượn, trả nợ ngày đầu năm
Điều kiêng kỵ này xuất phát từ quan niệm ngày đầu xuân con người mở cửa để đón lộc vào nhà, còn nếu cho mượn hoặc trả giống như “dâng” tài lộc vào tay khác.
Bởi vậy, những ngày đầu năm, nhất là ngày mùng 1, chúng ta không nên vay tiền bạc, cho đồ đạc.
Những đồ ăn nên kiêng
Món ăn kiêng kỵ mùng 1 Tết thì tùy vào từng vùng miền sẽ khác nhau. Tuy nhiên, trong năm mới, để tránh đen đủi cả năm thì người dân 3 cả miền trên cả nước đều kiêng ăn thịt chó, mực, trứng vịt lộn.
Kiêng làm vỡ đồ đạc ngày đầu năm
Người ta quan niệm nếu đồ dùng trong nhà như bát đĩa, ấm chén, gương mà vỡ là điềm báo cho sự chia lìa, đổ vỡ, nhất là trong ngày đầu năm.
Do đó, bạn cần sắp xếp và đặt thật cẩn thận các đồ vật trong gia đình để tránh đổ vỡ, sứt mẻ.
Kiêng nói to, cãi nhau
Tết Nguyên Đán là dịp cả gia đình được quây quần sum họp bên nhau, gia đình nào cũng mong muốn không khí đầm ấm, hạnh phúc và hài hòa trong gia đình. Vậy nên ngày mùng 1 và cả những ngày Tết, mọi người kiêng cãi cọ, tranh cãi, to tiếng với nhau.
Kiêng mặc đồ đen, trắng, kiêng xõa tóc
Họ cho rằng tóc xõa rũ rượi gợi lên liên tưởng đến những hình ảnh ma quái, cõi âm. Vì vậy, tốt nhất, vào những ngày này, phụ nữ nên chọn các kiểu tóc buộc, tết, kẹp gọn gàng khi ra đường.