Vào năm 2012, một chiếc túi nắp gập cổ điển của Chanel có giá 4.400 USD. Hiện nay, giá đã tăng lên 10.200 USD. Trong một video trên TikTok, Amanda Rennick cho thấy một bản sao hoặc "bản dupe" của chiếc túi mà cô ấy đã mua với giá 55 USD trên trang web xuyên biên giới DH Gate của Trung Quốc, với đầy đủ biên lai và một chiếc túi giấy của thương hiệu xa xỉ này.
Quần áo, phụ kiện và giày dép là những danh mục hàng nhái hàng đầu được tìm mua. (Nguồn: FT)
Bị cám dỗ?
Nguyên nhân là bởi những người trẻ tuổi bị thúc đẩy bởi việc tăng giá của các thương hiệu xa xỉ, khó khăn tài chính và “văn hóa tiết kiệm” ngày càng nhiều. Trong số 22.021 người từ 15 đến 24 tuổi mà Văn phòng Sở hữu trí tuệ EU đã khảo sát vào năm 2022, có 37% số người được hỏi cho biết họ đã mua ít nhất một sản phẩm là hàng giả, hàng nhái trong 12 tháng vừa qua, tăng từ 14% vào năm 2019.
Quần áo, phụ kiện và giày dép là những danh mục hàng đầu, với mục đích chính đằng sau những giao dịch mua này là “không quan tâm liệu sản phẩm đó có phải là hàng giả hay không”.
Bella Hales, nhà nghiên cứu tài năng trẻ tại cơ quan sáng tạo xã hội The Fifth có trụ sở tại London và Los Angeles, cho biết: “Hàng giả chắc chắn đã trở nên dễ chấp nhận hơn đối với những người mua sắm trẻ tuổi. Ngày nay, người mua sắm trẻ tuổi đều có một ít đồ giả trong tủ quần áo của họ và họ cảm thấy thoải mái khi sở hữu nó”.
Trên TikTok, nơi xu hướng “bản dupe” bùng nổ, thái độ này đối với hàng giả không phổ biến. Các cuộc thảo luận sôi nổi trong các phần bình luận giữa những người dùng ủng hộ và phản đối hàng nhái.
“Tôi rất vui vì hàng nhái đang thu được lợi nhuận như vậy vì những thương hiệu này đã giảm chất lượng sản phẩm xuống dưới mực nước biển trong khi giá của chúng tăng chóng mặt”, một người dùng viết.
“Sản phẩm được thiết kế từng có nghĩa là có chất lượng cao, và giờ đây việc cắt giảm nhiều chi phí có nghĩa là bạn sẽ mua một chiếc túi đắt tiền và nó sẽ để lộ những đường chỉ hoặc khuyết điểm”, một người khác viết. “Mua đồ thật là để chứng minh bản thân. Nhưng khi chỉ có mình bạn, nó vẫn chỉ là một chiếc ví”, một người thứ ba viết.
Theo Chris Beer, nhà báo dữ liệu tại công ty nghiên cứu khách hàng GWI, mối lo ngại về chi phí sinh hoạt và lạm phát cao hơn là hai động lực chính đằng sau xu hướng “dùng hàng nhái”.
Ông nói: “Tính kinh tế đằng sau điều này khá đơn giản, đó là mọi người chuyển sang các lựa chọn thay thế rẻ hơn”, đồng thời vẽ ra sự tương đồng với cuộc suy thoái năm 2008. “Người tiêu dùng, đặc biệt là những người trẻ tuổi, đang quay lưng lại với tiêu dùng phô trương. Họ vẫn quan tâm đến việc đạt được địa vị, nhưng thay vào đó, họ đang tìm cách đạt được điều đó thông qua tiết kiệm và tằn tiện”.
Trong một cuộc khảo sát năm 2023 của GWI với 2.110 người trả lời thuộc thế hệ GenZ trên 12 quốc gia, 20% cho biết lạm phát đã có tác động “đáng kể” đến tài chính của họ.
Chúng tôi chỉ sử dụng tiền của mình một cách thông minh
“Tiết kiệm”, như Beer gọi là phô trương các sản phẩm hoặc phong cách sống trông đắt tiền hơn nhiều so với thực tế, là một yếu tố chính của xu hướng dùng “bản dupe”. Trên TikTok, hashtag #bougieonabudget, bao gồm các video hướng dẫn cách tiết kiệm trong các danh mục như thời trang, làm đẹp và ẩm thực, đã có 554 triệu lượt xem. Nó cũng giải thích tại sao đối với nhiều người tiêu dùng trẻ tuổi, thừa nhận việc mua hàng giả không còn là điều cấm kỵ nữa, mà là một thứ để khoe trên mạng xã hội.
Nhà nghiên cứu Hales nói: “Tìm được món hời được coi là một chiến thắng và là điều đáng để cảm thấy tự hào để chia sẻ trên mạng xã hội”.
Trên TikTok, những từ khoá bắt đầu bằng #dupes đã đạt 2,1 tỷ lượt xem. Từ khoá #Reps, viết tắt cho từ bản sao, có 1,9 tỷ lượt xem. Các video thường có các đánh giá chi tiết về hàng giả xa xỉ và nơi để mua chúng. Ngoài ra, trên TikTok còn có các hướng dẫn từng bước về “cách tìm những món đồ giả tốt nhất” và “làm thế nào để không bao giờ bị hải quan bắt giữ”.
Jada, một người trẻ tuổi có ảnh hưởng trên TikTok, nói rằng: “Chúng tôi là những người tiết kiệm ngân sách”. Cô quay clip chia sẻ một hộp giày Yeezy 350s màu trắng có giá $266 trên nền tảng thứ cấp StockX. Sau đó “đập hộp” hàng nhái đôi giày này trong tay chỉ có giá 46 USD. Sau đó, cô khoe các đôi Nike Jordan 4 được mua với giá 45 USD, dép lông Louis Vuitton với giá 75 USD và giày thể thao vải Dior giá 71 USD. Cô kết luận: “Chúng tôi thậm chí không có nhiều tiền. Chúng tôi chỉ sử dụng tiền của mình một cách thông minh”.
Nhà thiết kế người Mỹ Sonique Saturday, người sáng lập Saturday House, đã ra mắt thiết kế túi “You Fake Like This Birkin” của cô ấy vào năm 2015, một chiếc túi xách bằng da nhân tạo có hình dạng tương tự như chiếc túi Hermès Birkin được vẽ bằng khẩu hiệu lấy tên từ đó. Các thiết kế khác trong dòng sản phẩm của cô bao gồm túi “Can't Afford Hermes” và “You Fake Like This Chanel”.
Cô ấy nói: “Đó luôn là một ý tưởng trong thời trang - mặc cả, săn lùng và cố gắng tìm ra những giao dịch đó. Hàng giả và hàng nhái luôn tồn tại, thực tế là nó đang trở thành xu hướng vì mọi người đang truyền tai nhau những sản phẩm rẻ này”.
Dù lý do đằng sau việc dính líu đến hàng giả là gì thì việc quảng bá và chia sẻ thông tin liên quan đến những sản phẩm này đều có rủi ro, đặc biệt nếu những mặt hàng này bao gồm tên thương hiệu và logo.
Nick White, đối tác tại công ty luật Charles Russell Speechlys, cho biết: “Ở Vương quốc Anh, việc quảng cáo bất kỳ sản phẩm vi phạm nào thường dẫn đến hành vi vi phạm bản quyền. Việc sử dụng các tên thương hiệu như Hermès hoặc Louis Vuitton trong video truyền thông xã hội cũng có thể bị coi là vi phạm nếu có yếu tố thương mại liên quan.
White tin rằng những người sáng tạo nội dung TikTok đang đánh giá thấp những rủi ro mà họ đang gặp phải.
Ông tiếp tục: “Thật khó để bắt được các công ty sản xuất hàng giả, đặc biệt là những công ty có trụ sở tại Trung Quốc. Các thương hiệu sẽ xem xét mọi khía cạnh khi cố gắng ngăn chặn việc buôn bán hàng giả và họ có thể cảm thấy rằng họ có nhiều khả năng thành công hơn trong việc theo đuổi những người sáng tạo có trụ sở tại các khu vực pháp lý phương Tây”.
Hồng Vân (Theo Financial Times)