Tiêu thụ thức uống này mỗi ngày có thể tăng nguy cơ ung thư gan và bệnh gan mãn tính

Tiêu thụ thường xuyên đồ uống có đường có thể gây ra các rủi ro sức khỏe khác ngoài bệnh tiểu đường, béo phì và bệnh tim.

10/08/2023 22:54

Ai cũng biết tiêu thụ nhiều đường làm tăng nguy cơ bệnh tiểu đường, béo phì, tim mạch... Nhưng nghiên cứu mới còn cho thấy rằng tiêu thụ thường xuyên đồ uống có đường (như soda, nước tăng lực...) cũng có thể làm tăng khả năng phát triển bệnh gan mãn tính, ung thư gan.

Nghiên cứu, được công bố ngày 8/8 trên tạp chí Jama Network Open (một tạp chí y khoa được lưu hành rộng rãi nhất trực thuộc Hiệp hội Y khoa Hoa Kỳ). Hơn 100.000 phụ nữ sau mãn kinh đã tham gia nghiên cứu. Họ được yêu cầu ghi lại số lượng đồ uống mà mình tiêu thụ trong mỗi ngày.

Các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng: Những người uống một hoặc nhiều đồ uống có đường mỗi ngày có nguy cơ ung thư gan và tử vong do bệnh gan mãn tính cao hơn. Cụ thể, 6,8% phụ nữ tiêu thụ 1 ly (355ml) hoặc nhiều hơn 1 ly đồ uống có đường mỗi ngày có nguy cơ ung thư gan cao hơn 85% và nguy cơ tử vong do bệnh gan mãn tính cao hơn 68% so với những người uống ít hơn 3 ly mỗi tháng.

Theo các tác giả, đây là nghiên cứu đầu tiên báo cáo mối liên quan giữa lượng đồ uống có đường và tử vong do bệnh gan mãn tính.

Tác giả nghiên cứu Xuehong Zhang, phó giáo sư dinh dưỡng tại Trường Y tế Công cộng Harvard TH Chan và phó giáo sư y khoa tại Bệnh viện Brigham and Women's Hospital, tại Mỹ, cho biết: 'Ngay cả sau khi kiểm soát BMI (chỉ số khối cơ thể), các ước tính vẫn không thay đổi. Điều này cho thấy mối liên hệ rõ ràng giữa tiêu thụ đồ uống có đường và kết quả bất lợi cho gan có thể tồn tại độc lập với béo phì'.

Mặc dù vậy, các tác giả nghiên cứu cũng thừa nhận một vài thiếu sót trong nghiên cứu. Thứ nhất là có thể các đối tượng nghiên cứu không báo cáo chính xác tần suất họ tiêu thụ đồ uống. Thứ hai, nghiên cứu là quan sát, có nghĩa là những phát hiện không trực tiếp chứng minh rằng đồ uống có đường gây tăng nguy cơ mắc bệnh gan.

Tại sao đồ uống có đường có thể góp phần gây ra bệnh gan mãn tính và ung thư?

Mặc dù nghiên cứu này không trực tiếp chứng minh rằng đồ uống có đường tăng rủi ro với sức khỏe của gan nhưng các tác giả cũng chỉ ra một số khả năng. Cụ thể là tiêu thụ đồ uống có đường - được cho là yếu tố nguy cơ gây béo phì, tiểu đường và bệnh tim mạch - có thể gây kháng insulin và viêm. Cả hai đều liên quan chặt chẽ đến sự khởi đầu của ung thư gan và sức khỏe gan.

Lượng calo bổ sung từ đồ uống có đường có thể góp phần gây thừa cân và béo phì. Thừa cân hoặc béo phì là một yếu tố nguy cơ mạnh mẽ đối với các bệnh về gan. Tuy nhiên, việc điều chỉnh chỉ số khối cơ thể không làm thay đổi đáng kể nguy cơ trong nghiên cứu này.

Lượng đường cao hơn cũng có thể góp phần gây rối loạn lipid máu, kháng insulin và những thay đổi bất lợi trong hệ vi sinh vật đường ruột, có thể ảnh hưởng thêm đến sức khỏe gan. Đường ở dạng lỏng được hấp thụ nhanh chóng, có thể dẫn đến các tình trạng trao đổi chất và các vấn đề về gan.

Các chất chuyển hóa, chẳng hạn như taurine và phenylalanine, và các hợp chất hóa học khác có trong đồ uống có đường, chẳng hạn như màu caramel, axit citric, hương vị tự nhiên... cũng có thể góp phần vào tác động bất lợi của đồ uống có đường.

Tiêu thụ nhiều đường và những hệ lụy khác tới sức khỏe

Theo Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ, phụ nữ trưởng thành không nên ăn quá 25g đường mỗi ngày, tương đương với khoảng 6 thìa cà phê đường. Con số này là 36g đối với nam giới, tương đương khoảng 9 thìa cà phê đường. Hiện nay trên thị trường có rất nhiều loại thực phẩm chứa đường nên mọi người có thể khó xác định lượng đường mình tiêu thụ.

- Thường xuyên mệt mỏi: Khi hấp thụ đường, lượng đường huyết trong máu sẽ tăng đột ngột, sau đó bạn sẽ nhanh chóng cảm thấy cạn kiệt năng lượng. Theo Selena Bartlett, tiến sĩ kiêm trưởng khoa nghiên cứu khoa học thần kinh và béo phì tại Đại học Queensland, hạ đường huyết là tình trạng xảy ra khi lượng đường huyết trong máu giảm xuống dưới 70 mg/dL.

- Tăng cân: Nguyên nhân dẫn đến tình trạng này không chỉ do lượng đường dư thừa được chuyển hóa thành chất béo mà còn tạo ra cảm giác thèm ăn, khiến bạn muốn hấp thụ nhiều calo hơn mức cần thiết.

- Dễ hình thành nếp nhăn: Theo Tạp chí Healthy Women, thói quen dùng đồ ngọt có thể làm tăng mức độ nghiêm trọng, tần suất nổi mụn và thậm chí thúc đẩy hình thành sớm các nếp nhăn.

- Ảnh hưởng tới đường ruột: Dư thừa đường có thể tàn phá hệ tiêu hóa của bạn, từ đau thắt ruột, đại tiện không đều cho tới đau dạ dày và đầy hơi.