Báo cáo cũng đề cập đến hướng tiếp cận điều tra chuỗi cung ứng hàng hóa tại chợ hải sản Hoa Nam, nhóm điều tra của WHO cho biết.
Nhóm điều tra của WHO mặc trang phục bảo hộ trong chuyến thăm thực tế tại Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Động vật Hồ Bắc. Ảnh:CNN
Nói trên CNN, nhóm điều tra của WHO cho biết quá trình điều tra sơ bộ đã đưa ra các khuyến nghị từ nhiều tháng trước. Tuy nhiên, điều ngạc nhiên và 'không thể tin được' là các nhà khoa học của Trung Quốc đã không làm theo hứa hẹn.
Nhóm điều tra của WHO sẽ yêu cầu tiến hành điều tra kỹ lưỡng về lịch sử liên lạc của bệnh nhân đầu tiên mắc Covid-19 ở Vũ Hán. Theo các nhà điều tra của WHO, bệnh nhân chưa xác định danh tính công khai, có thể là một nhân viên văn phòng ở độ tuổi 40 sống cùng vợ và con. Ông Peter Daszak – thành viên của WHO và là Chủ tịch của EcoHealth Alliance khẳng định cuộc điều tra đã xác định khả năng bố mẹ của bệnh nhân mắc bệnh Covid-19 đầu tiên từng ghé qua chợ bán động vật hoang dã ở Vũ Hán. Bệnh nhân này cũng đã gặp gỡ với nhóm điều tra của WHO trước đó và thừa nhận bố mẹ của anh đã ghé qua 'khu vực ẩm ướt thuộc cộng đồng địa phương tại Vũ Hán', không phải là chợ hải sản Hoa Nam.
Ông Daszak khẳng định WHO đã không hề được thông báo chi tiết về quá trình đi lại của bệnh nhân đầu tiên và những người liên quan. Nhiều khả năng, những người liên quan đã bán động vật hoặc các sản phẩm khác nhiễm loại virus gây bệnh Covid-19 tại khu chợ này.
'Theo ý kiến của bệnh nhân cung cấp, Vũ Hán có rất nhiều khu chợ khác bán động vật hoang dã mà không chỉ riêng chợ Hoa Nam', Daszak chia sẻ.
Ở Trung Quốc, 'chợ ẩm thực' là một thuật ngữ dùng để mô tả địa điểm bán sản phẩm tươi sống, bao gồm cả động vật sống.
Theo ông Daszak, các nhà khoa học Trung Quốc đã cam kết nhóm điều tra của WHO rằng bố mẹ của bệnh nhân mắc Covid-19 đã xét nghiệm âm tính với loại virus này nhưng họ lại không hề theo dõi quá trình liên lạc của bố mẹ nạn nhân này trong quá trình họ đi chợ.
'Nếu bệnh nhân có kết quả âm tính thì quá trình truy dấu được xem là không cần thiết. Tuy nhiên, chính sự vô tâm này đã gây ra tình trạng lây nhiễm khắp Vũ Hán', ông Daszak nhấn mạnh.
Theo ông Daszak, bệnh nhân này không có liên quan đến chợ hải sản Hoa Nam – khu chợ ẩm ướt từng được cho là liên quan đến sự lây lan sớm của virus.
Người đứng đầu nhóm điều tra của WHO – Peter Ben Embarek từ chối đưa ra thông tin chi tiết về quá trình truy dấu và các xét nghiệm cần thiết.
'Các nghiên cứu thêm là cần thiết', ông nói trên CNN.
Các nhà khoa học khác bày tỏ ngạc nhiên và không tin quá trình điều tra lịch sử tiếp xúc của bệnh nhân đầu tiên cũng như sự liên quan của chuỗi cung ứng động vật tại chợ Hoa Nam. Những điều này được cho là Trung Quốc chưa tiến hành điều tra.
Chuỗi cung ứng hàng hóa cho chợ hải sản Hoa Nam
Nhóm điều tra của WHO đã khuyến nghị sẽ tiến hành điều tra ngay lập tức chuỗi cung ứng mặt hàng tại chợ hải sản Hoa Nam, báo cáo ghi nhận.
Ông Daszak khẳng định các nhà khoa học Trung Quốc đã hỗ trợ nhóm điều tra của WHO danh sách các trang trại ở tỉnh phía nam Vân Nam, Quảng Tây và Quảng Đông – trang trại chuyên cung cấp động vật hoang dã cho chợ hải sản Hoa Nam ở Vũ Hán.
'Khuyến nghị yêu cầu quá trình điều tra triển khai tại các trang trại, tiến hành xét nghiệm nông dân, phỏng vấn và xét nghiệm với người thân đồng thời tìm hiểu bằng chứng gây ra quá trình bùng phát bệnh ở đó', Daszak nói trên CNN.
Ông Daszak đã mô tả khuyến nghị này là 'ưu tiên', trong đó có sự đồng thuận giữa nhóm điều tra WHO và giới khoa học Trung Quốc.
Theo ông Daszak, các nhà khoa học Trung Quốc đã ghé thăm các trang trại động vật hoang dã trong và gần tỉnh Hồ Bắc cũng như gặp gỡ một số nhà cung cấp mặt hàng cho khu chợ hải sản.
Quá trình xét nghiệm những người liên quan đến chuỗi cung ứng sẽ giúp các nhà khoa học tìm ra lọai động vật đã truyền virus gây bệnh sang người ở Vũ Hán.
'Có thể quá trình lây nhiễm đã diễn ra trước đó vào khoảng tháng 10 hoặc tháng 11 trước khi dịch bệnh bùng phát', ông Daszak nhấn mạnh.
'Chưa từng có quá trình xét nghiệm virus lạ gây ra trên động vật. Các trang trại hiện tại đã đóng cửa. Nhiều khả năng các trang trại là nguồn gốc gây ra loại virus này. Chúng ta hiện tại đều biết nguồn cung động vật hoang dã đều nhập từ các trang trại ở tỉnh Vân Nam, Quảng Tây và Quảng Đông về chợ Hoa Nam. Chúng tôi đã thu thập bằng chứng và đều có dữ liệu ', ông Daszak nói.
'Chúng tôi phải tìm ra các sản phẩm khác mà trang trại đang bán. Họ có phải đang bán loại động vật nào có nguy cơ nhiễm virus SARS-CoV-2. Những loại động vật này có phải là thỏ, chồn hôi, cầy hương?'
Ông Daszak cho rằng các kết quả của nghiên cứu hiện chưa có công bố chính thức từ các nhà khoa học Trung Quốc và mới chỉ cung cấp thông tin cho nhóm chuyên gia của WHO trong quá trình điều tra.
Theo ông, việc lây nhiễm virus đến từ các trang trại phía nam là một giả thuyết được đánh giá hợp lý để truy ra nguồn gốc gây bệnh Covid-19.
'Chúng tôi chưa có bằng chứng xác thực rõ ràng nhưng giả thuyết này được xem là phù hợp hơn bất kỳ các giả thuyết nào khác mà chúng tôi đã xem xét', ông nhấn mạnh.