![Chủ tịch Hồ Chí Minh với các Anh hùng, dũng sĩ miền Nam ra thăm miền Bắc năm 1969. Ảnh: TL]()
Chủ tịch Hồ Chí Minh với các Anh hùng, dũng sĩ miền Nam ra thăm miền Bắc năm 1969. Ảnh: TL
Ngày 19/5/1946, lần đầu tiên một hình thức mừng sinh nhật được tổ chức như để biểu thị khối đại đoàn kết của toàn dân. Sáng hôm đó, tại Bắc Bộ Phủ, Chủ tịch Hồ Chí Minh tiếp đại biểu thiếu nhi Thủ đô, tự vệ, hướng đạo sinh và hơn 50 đại biểu Nam Bộ đã đến mừng sinh nhật, chúc thọ Người. Bác đã chụp ảnh chung với các cháu thiếu nhi và tặng các đại biểu thiếu nhi một cây bách trồng trong chậu và nói: 'Bác có cây này tặng các cháu. Mai sau, cái cây sẽ mọc ra trăm các tán. Các cháu về chăm nom cho cây lớn, cây tốt, thế là các cháu yêu Bác lắm đấy!'.
Nói chuyện với các đại biểu, Người nói: 'Tôi xin cảm ơn các anh, các chị Nam Bộ đã đến chúc thọ tôi. Thật ra, các báo ở đây làm to sinh nhật tôi, chứ tuổi năm sáu chưa có gì đáng chúc thọ, cũng còn như thanh niên cả, mà trước các anh, các chị, trước cảnh êm vui ở Bắc đây, tôi thật xấu hổ rằng trong Nam chưa được thái bình'.
Và những năm sau đó, đến dịp kỷ niệm ngày sinh của mình, Bác thường dặn trước các địa phương, các cơ quan là không nên tổ chức chúc thọ linh đình, vì Bác sợ tốn thời gian, tiền bạc của nhân dân, trong lúc đời sống và cuộc chiến đấu của nhân dân còn khó khăn, gian khổ.
*
Ngày 19/5/1947, giữa lúc chiến tranh lan rộng ra cả nước, sinh nhật Bác diễn ra tại lán nơi Bác ở vừa làm xong, cạnh nhà ông Mai Đình Tương, Chủ tịch Ủy ban Hành chính huyện Định Hóa (Thái Nguyên) chỉ với một bó hoa rừng của các chiến sĩ cảnh vệ và phục vụ tặng người đứng đầu cuộc kháng chiến. Nhưng Bác đã dành bó hoa ấy để đi viếng người cấp dưỡng của mình vừa qua đời vì bị bệnh sốt rét.
*
Ngày 19/5/1948, Quốc hội, Chính phủ, các đoàn thể và các tầng lớp nhân dân trong nước và kiều bào ở nước ngoài đã gửi thư chúc mừng sinh nhật Bác. Đáp lại những lời chúc mừng, Bác viết thư cảm ơn, có đoạn: 'Đồng bào yêu mến chúc thọ tôi, tôi biết lấy gì, nói gì để đáp lại lòng nhân ái ấy? Tôi chỉ có một cách báo đáp là kiên quyết cùng đồng bào chịu cực, chịu khổ, quyết cùng đồng bào tranh lại độc lập, thống nhất thật sự cho Tổ quốc, quyết cùng đồng bào ra sức làm thế nào cho con cháu ta bây giờ và muôn đời về sau được sung sướng và tự do...'.
*
Ngày 19/5/1949, Bác không muốn tổ chức lễ mừng sinh nhật của mình, vả lại lúc này tình hình chiến sự đang diễn ra ác liệt vì thế Chủ tịch Hồ Chí Minh viết bài thơ 'Không đề' để trả lời ý kiến của một số cán bộ đề nghị tổ chức lễ mừng ngày sinh của Người. Bài thơ như sau: 'Vì nước chưa nên nghĩ đến nhà/ Năm mươi chín tuổi vẫn chưa già/ Chờ cho kháng chiến thành công đã/ Bạn sẽ ăn mừng sinh nhật ta'.
*
Trước ngày 19/5/1950, tại một cuộc họp cán bộ các cơ quan Trung ương ở Thác Dẫng (Tuyên Quang), nhiều đồng chí đến chúc mừng sinh nhật Bác. Để cảm ơn và đáp lại lời chúc thọ của mỗi người, Bác đã làm bài thơ: 'Sáu mươi tuổi hãy còn xuân chán/ So với ông Bành vẫn thiếu niên/ Ăn khoẻ, ngủ ngon, làm việc khoẻ/ Trần mà như thế kém gì tiên'.
*
Ngày 19/5/1951, Anbe Clavie - viên hạ sĩ quan Pháp chạy sang hàng ngũ của ta đã viết thư chúc mừng sinh nhật lần thứ 61 của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Anbe Clavie còn chia sẻ những khó khăn với nhân dân ta và xin được đóng góp một trái phiếu công trái trị giá 150.000 đồng cho Chính phủ Việt Nam. Nhân hành động tích cực này, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã viết thư gửi viên hạ sĩ quan Pháp:
'Anbe thân mến!
Rất cảm ơn vì những lời cháu đã chúc Bác nhân sinh nhật Bác và vì đóng góp của cháu vào phong trào mua công trái của chúng tôi. Chúc cháu đạt kết quả trong công việc, trong học tập cũng như trong việc thi đua trồng rau xanh.
Chào thân ái!
Bác Hồ'.
*
Tối 19/5/1951, Chủ tịch Hồ Chí Minh tiếp đại biểu Quốc hội, Chính phủ, Mặt trận... đến chúc thọ Người nhân ngày sinh. Nói chuyện với các đại biểu, Người chỉ rõ: 'Khả năng của nhân dân rất nhiều, nhưng cán bộ phải biết giải thích cho nhân dân hiểu rõ sẽ nô nức phục vụ và việc gì cũng sẽ làm nên'.
Ngày hôm sau, Chủ tịch Hồ Chí Minh gửi thư cảm ơn Quốc hội, Chính phủ, đồng bào trong nước và kiều bào nước ngoài, bộ đội và các cơ quan, các đoàn thể nhân dân, các bà mẹ chiến sĩ và anh em thương binh, các cháu thanh niên và nhi đồng, bà con Hà Nội và các nhân sĩ bạn ngoại quốc đã gửi qua thư, điện chúc thọ nhân ngày sinh của Người.
Người viết: 'Tuổi tuy hơi già, nhưng vì nước ta trẻ, dân ta trẻ, cho nên tinh thần và lực lượng tôi vẫn trẻ. Để báo đáp lòng yêu mến của đồng bào, tôi xin hứa rằng: với sự giúp đỡ của Quốc hội và Chính phủ, với sự đôn đốc và ủng hộ của toàn dân, với chí kiên quyết thi hành mệnh lệnh của cán bộ và bộ đội, tôi quyết đưa cả tinh thần và lực lượng để phục vụ Tổ quốc và hướng dẫn đồng bào cùng bộ đội đi đến: Kháng chiến thắng lợi/ Kiến quốc thành công/ và góp phần vào sự nghiệp giữ gìn dân chủ, hòa bình thế giới'.
*
Sáng 19/5/1952, Chủ tịch Hồ Chí Minh tiếp Tổng Bí thư Trường Chinh, Trưởng ban Thường trực Quốc hội Bùi Bằng Đoàn, Chủ tịch Mặt trận Liên Việt Tôn Đức Thắng, Phó Thủ tướng Phạm Văn Đồng, Đại tướng Võ Nguyên Giáp, các đại biểu Đảng và đoàn thể đến chúc mừng sinh nhật của Người. Khi đoàn nhi đồng đến chúc mừng, Người cùng các đại biểu vui chơi với các cháu.
*
Ngày 19/5/1953, Bác thăm các cháu mẫu giáo, con em của các đồng chí cán bộ các cơ quan Trung ương. Bác nhắc các cô giáo phải cố gắng nuôi dạy các cháu cho chu đáo và chụp ảnh chung với cô giáo, các cháu thiếu nhi.
Trước đó, Bác làm bài thơ chữ Hán và gửi đến mọi người, nhan đề 'Thất cửu': 'Nhân vị ngũ tuần thường thán lão/ Ngã kim thất cửu chính khang cường/ Tự cung thanh đạm tinh thần sảng/ Tố sự thung dung nhật nguyệt trường' (Dịch thơ: 'Sáu mươi ba tuổi: Chưa năm mươi tuổi đã kêu già/ Sáu ba mình vẫn nghĩ là đương trai/ Sống quen thanh đạm nhẹ người/ Việc làm tháng rộng ngày dài ung dung'.
*
Ngày 19/5/1963, kỳ họp thứ Sáu, Quốc hội khóa II khai mạc đúng vào dịp chuẩn bị kỷ niệm lần thứ 73 năm Ngày sinh của Bác. Trong kỳ họp này, các đại biểu đã nhất trí đề nghị Quốc hội trao tặng Chủ tịch Hồ Chí Minh Huân chương Sao vàng - Huân chương cao quý nhất của nhà nước Việt Nam. Biết tin, Bác nói: 'Tôi vừa nhận được một tin tức làm tôi rất cảm động và sung sướng. Đó là tin Quốc hội có ý định tặng cho tôi Huân chương Sao vàng - Huân chương cao quý nhất của nước ta. Tôi xin tỏ lòng biết ơn Quốc hội. Nhưng tôi xin Quốc hội cho phép tôi chưa nhận huân chương ấy. Vì sao? Vì huân chương là để thưởng cho người có công huân, nhưng tôi tự xét chưa có công huân xứng đáng với sự tặng thưởng cao quý của Quốc hội'.
Bác nói tiếp: 'Miền Nam thật là xứng đáng với danh hiệu 'Thành đồng Tổ quốc' và xứng đáng được tặng huân chương cao quý nhất, vì những lẽ đó, tôi xin Quốc hội đồng ý thế này: 'Chờ đến ngày miền Nam hoàn toàn giải phóng, Tổ quốc hòa bình, thống nhất, Bắc Nam sum họp một nhà, Quốc hội sẽ cho phép đồng bào miền Nam trao cho tôi Huân chương cao quý. Như vậy thì toàn dân ta sẽ sung sướng vui mừng'.
*
Ngày 19/5/1968, Bác cùng Thủ tướng Phạm Văn Đồng tiếp các chị Phan Thị Quyên (vợ liệt sỹ Nguyễn Văn Trỗi) và Nguyễn Thị Châu (Ủy viên Ban Chấp hành Hội liên hiệp Thanh niên và sinh viên giải phóng). Sau buổi gặp, Người mời hai chị cùng dự bữa cơm trưa cùng với Thủ tướng và một số chiến sỹ bảo vệ, phục vụ, nhân kỷ niệm ngày sinh của Người.
Ngày 20/5/1968, Bác dự lễ khai mạc kỳ họp thứ Tư, Quốc hội khóa II. Sau khi nghe Thủ tướng Phạm Văn Đồng trình bày báo cáo và lời chúc thọ, Bác nói: 'Lần trước tôi có nói là những thắng lợi của chiến sĩ và đồng bào hai miền làm cho tôi thấy như mình trẻ lại 20 tuổi. Nhưng nay nghe nói 78 tuổi thì tôi thấy già đi. Vì vậy tôi có làm bài thơ này: 'Bảy mươi tám tuổi chưa già lắm/ Vẫn vững hai vai việc nước nhà/ Kháng chiến dân ta đang thắng lợi/ Tiến lên! Ta cùng con em ta'.
*
Ngày 19/5/1969, nào ai biết đó là sinh nhật cuối cùng của Bác. Chiều 18/5/1969, các đồng chí trong Bộ Chính trị và một số ủy viên Trung ương Đảng vào chúc thọ Bác nhân ngày sinh lần thứ 79 của Người ở nhà họp Bộ Chính trị, ngay sau nhà sàn. Bác ngồi thoải mái phía đầu bàn, mọi người đứng ngồi vây quanh. Đồng chí Lê Duẩn đứng lên chúc thọ và đồng chí Tố Hữu tặng hoa Bác. Khi bánh kẹo bưng ra, Bác thân mật mời mọi người và căn dặn nhớ mang phần về cho các cô, các cháu ở nhà.
*
Trong những ngày tháng 5 lịch sử, kỷ niệm 130 năm Ngày sinh của Chủ tịch Hồ Chí Minh, toàn Đảng, toàn dân ta luôn nhớ về Bác với tấm lòng thành kính và biết ơn công lao to lớn của Người. Người đã đem lại sự hồi sinh cho dân tộc ta, đưa đất nước ta từ nô lệ, lầm than trở thành một đất nước tự do, độc lập, vững bước trên con đường: Độc lập dân tộc gắn liền với Chủ nghĩa xã hội.
Thượng tá Nguyễn Đức Quý - Phó trưởng phòng Tham mưu, Bộ Tư lệnh Cảnh vệ
Copy link
Quay lại
