Chỉ trong 5 năm, Chang Wen Lai, doanh nhân 32 tuổi đã xây dựng một doanh nghiệp chuyển phát nhanh quốc tế trị giá hàng triệu USD, chịu trách nhiệm cung cấp vận chuyển một triệu bưu kiện mỗi ngày và trở thành số một ở Đông Nam Á.
Nhưng mọi chuyện ban đầu không diễn ra một cách dễ dàng đối với CEO của Ninja Van. Trên thực tế, anh đã thất bại với ba dự án trước đó cùng một nhãn hàng thời trang do Lai đồng sáng lập với 2 người bạn Boxian Tan và Shaun Chong.
Bắt đầu
Mọi chuyện bắt đầu từ năm 2015. Lai khi ấy bỏ công việc giao dịch viên ở Barclays, cố gắng tận dụng thị trường thương mại điện tử đang bùng nổ của Singapore và ra mắt dòng thời trang trực tuyến dành cho nam giới cùng 2 người bạn là Tan và Chong.
Lai chia sẻ: 'Thời điểm đấy, chúng tôi nghĩ rằng thật dễ dàng để tiếp cận khách hàng hay kinh doanh, thậm chí chẳng cần đến cửa hàng hay những yêu cầu đặc biệt gì.'
Nhưng sau đó những nhà sáng lập trẻ tuổi mới nhận ra đây mới chỉ là khởi đầu. Họ nhận thấy vấn đề phức tạp khi phải vận chuyển các bưu kiện. 'Tôi nghĩ rằng toàn bộ ngành công nghiệp hậu cần (logistic) chưa thực sự phát triển vào thời điểm đó.' Vì vậy, anh quyết định tự mình vận chuyển hàng hóa.
Lai nghĩ rằng 'Nó có thể khó đến mức nào?' Bạn chỉ cần tải một chiếc xe tải, đảm bảo rằng sẽ thực hiện lời hứa của mình và thực hiện nó. Nhớ lại khoảng thời gian bắt đầu, Lai nói: 'Quả thật liều lĩnh khi lúc đó tôi thúc đẩy bạn bè cùng mở một công ty về logistic để giải quyết vấn đề này.'
Tiến hành
Vài tuần sau, ba người tập trung tất cả tiền tiết kiệm của mình để mua một chiếc xe tải cũ, bỏ lại những công việc ổn định về tài chính để tạo ra dịch vụ chuyển phát ứng dụng công nghệ.
Ba người tập trung tất cả tiền tiết kiệm của mình để mua một chiếc xe van cũ, bỏ lại những công việc ổn định về tài chính để tạo ra dịch vụ chuyển phát ứng dụng công nghệ.
Ban đầu, họ điều hành công ty, đặt tên là Ninja Van, song song với dòng thời trang của mình. Nhưng sau một năm điều hành, cả ba đều thống nhất với việc đóng cửa việc kinh doanh quần áo và dành toàn bộ thời gian tập trung cho Ninja Van. 'Chúng tôi nhận ra rằng kinh doanh thời trang không phải thế mạnh và sở trường của mình. Chúng tôi quyết định tập trung vào Ninja Van, nơi có khả năng mở rộng hơn không chỉ ở Singapore mà có thể trên toàn khu vực Đông Nam Á.'
Cơ hội phát triển
Trở lại năm 2014, Đông Nam Á là vùng đất hứa hẹn của một trong những thị trường thương mại điện tử đang phát triển nhanh chóng trên thế giới, nhờ sự thâm nhập internet ngày càng tăng và tầng lớp trung lưu mở rộng. Tuy nhiên, khi nói đến việc giao đơn đặt hàng, khu vực này đã bị tụt lại phía sau.
Theo World Bank, các quốc gia Đông Nam Á, ngoại trừ Singapore liên tục xếp hạng kém về cơ sở hạ tầng hậu cần do cảnh quan địa lý bị chia cắt và quy hoạch của chính phủ kém.
Lai nói: 'Thú thật rằng tôi hiểu biết về những khía cạnh vi mô hơn là xu hướng vĩ mô khi tôi bắt đầu thực hiện Ninja Van. Từng là một người bán hàng thương mại điện tử, tôi hiểu rõ những rắc rối mà nó đem lại và cách giải quyết chúng ra sao.'
Mở rộng thị trường
Những người sáng lập sớm nhận thấy họ là những người duy nhất đang tìm kiếm giải pháp giao hàng được hiện đại hóa thời điểm bấy giờ.
Sau khi ra mắt dịch vụ tại Singapore, Ninja Van đã mở rộng sang Malaysia và Indonesia vào năm 2015. Vào năm 2016, doanh nghiệp này đã có mặt tại Việt Nam, Philippines và Thái Lan. Công ty hiện có kế hoạch thâm nhập vào thị trường Brunei vào cuối năm nay.
Lai tự tin vào mô hình công nghệ của Ninja Van, điều cho phép doanh nghiệp mở rộng quy mô nhanh chóng và thực hiện quá trình trao đổi khi điều khiển. Với mô hình Ninjas, các kiện hàng được sắp xếp và giao hàng một cách hiệu quả ngay cả ở những địa điểm xa nhất.
Năm 2014, Ninja Van đã trở thành công ty logistic đầu tiên ở Singapore cung cấp các cập nhật theo dõi thời gian thực. Sau đó, nó khai thác các thuật toán để tối ưu hóa việc giao hàng và tiết kiệm nhiên liệu.
Đối phó với đối thủ cạnh tranh
Ninja Van là một trong những công ty hậu cần có mặt tại châu Á, các công ty khác cùng cạnh tranh bao gồm GoGoVan, Lalamove và Logivan và tất cả dường như không có dấu hiệu suy giảm.
Trên thực tế, thị trường hậu cần Đông Nam Á dự kiến sẽ tăng trưởng với tốc độ hàng năm hơn 5% trong 5 năm tới, trị giá 55,7 tỷ USD vào năm 2025.
Nhưng CEO của Ninja Van tưởng rằng anh có thể tạo ra sự khác biệt cho công việc kinh doanh của mình. Điều đó bao gồm cách trực tiếp sử dụng đội ngũ 20.000 tài xế của mình, không giống việc sử dụng các tài xế không chuyên được sử dụng bởi các đối thủ cạnh tranh.
Một số người cho rằng Ninja Van có tiềm năng để trở thành một trong những startup kỳ lân 1 tỷ USD tiếp theo.
Tăng trưởng bền vững
Khi ba doanh nhân tiếp tục mở rộng công ty, mục tiêu chính bây giờ lại tối ưu hóa lợi nhuận. Lai cho biết công ty hiện đang có lãi ở một số nước.
Kuo-Yi Lim của Monk's Hill Ventures, một trong những nhà đầu tư của Ninja Van từ những ngày, nói với những người sáng lập hãy tập trung vào việc tăng doanh thu và điều hành công ty tăng trưởng một cách bền vững.
Công ty mới đây đã đạt được thỏa thuận với Grab, cho phép người dùng truy cập dịch vụ giao hàng qua ứng dụng Grab. Năm 2018, doanh nghiệp này cũng đã nhận được 87 triệu USD trong vòng gọi vốn Series C từ các nhà đầu tư bao gồm tập đoàn giao hàng châu Âu DPD, nâng tổng số vốn công ty này huy động được lên tới 300 triệu USD. Một số người cho rằng Ninja Van có tiềm năng để trở thành một trong những startup kỳ lân 1 tỷ USD tiếp theo.
Ngược lại với suy đoán của nhiều người, Lai cho biết anh lại muốn một hành trình chậm và ổn định hơn. Lai nói: 'Chúng tôi không phát triển bằng mọi giá, chúng tôi đang phát triển một cách có trách nhiệm. Đối với tôi, điều quan trọng là tập trung vào mọi người, tập trung vào khách hàng và xây dựng các dịch vụ. Chỉ khi làm được tất cả những điều đó, bạn mới có được lợi nhuận.'