Tận mục chó robot AI bảo vệ di tích ngàn năm tuổi

Nhà sản xuất laptop bước chân vào lĩnh vực robot AI, tạo ra cả robot chó tự động bảo vệ di tích nghìn năm tuổi.

29/04/2025 09:10

Trong một động thái đột phá kết hợp giữa công nghệ tiên tiến và bảo tồn di sản văn hóa, Lenovo - tập đoàn công nghệ đa quốc gia vốn quen thuộc với người dùng qua các dòng laptop - đã triển khai một robot chó sáu chân để hỗ trợ giám sát và bảo tồn công trình gỗ cổ nhất và cao nhất còn tồn tại ở Trung Quốc.

Robot Daystar Bot GS của Lenovo, với thiết kế độc đáo mang lại sự ổn định và khả năng cơ động vượt trội so với các nền tảng robot thông thường, đã được bố trí tại Chùa Fogong ở tỉnh Sơn Tây, miền Bắc Trung Quốc, như một phần của dự án AI Smart Pagoda 2.0.

Dự án này được dẫn dắt bởi Lenovo phối hợp cùng Trung tâm Nghiên cứu Chung Di sản Văn hóa Đại học Thanh Hoa - Bảo tàng Cung điện, đánh dấu một bước tiến quan trọng trong lĩnh vực bảo tồn di sản số và mở rộng ranh giới ứng dụng của trí tuệ nhân tạo.

Robot sáu chân này được kỳ vọng sẽ hỗ trợ bảo vệ lâu dài cho công trình nghìn năm tuổi được xây dựng vào năm 1056 dưới thời nhà Liêu, thông qua các nhiệm vụ như quét 3D thông minh, tạo mô hình kỹ thuật số và tuần tra an toàn định kỳ.

Với chiều cao 67 mét và 9 tầng, ngôi chùa này là công trình kiến trúc gỗ nhiều tầng cổ nhất còn tồn tại trên thế giới, đồng thời cũng là công trình gỗ cao nhất trong loại hình này. Được công nhận vì giá trị lịch sử và kiến trúc đặc biệt, nó đã được UNESCO liệt kê là Di sản Thế giới.

Trong khuôn khổ sáng kiến này, Daystar Bot GS đã hoàn thành việc tái tạo kỹ thuật số chi tiết về trần trang trí tinh xảo của chùa, cung cấp nền tảng vững chắc cho việc đánh giá cấu trúc, phân tích lịch sử và các nỗ lực bảo tồn trong tương lai.

Với hệ thống điều khiển tiên tiến, thuật toán nhận thức hiện đại và khả năng bảo vệ đạt chuẩn IP66, robot Daystar Bot GS của Lenovo được thiết kế để hoạt động ổn định trong các môi trường khó lường.

Được trang bị hệ thống thị giác 3D thông minh, robot sáu chân có thể tái tạo các chi tiết di sản ở mức độ milimet mà không cần tiếp xúc vật lý. Trí tuệ nhân tạo tích hợp cho phép nó có khả năng nhận thức tự động và ra quyết định theo thời gian thực, đảm bảo di chuyển ổn định và thu thập dữ liệu chính xác ngay cả trên địa hình phức tạp và không bằng phẳng.

Theo Lenovo, robot này được thiết kế cho các ứng dụng công nghiệp và dịch vụ công cộng, với thiết kế đặc biệt để xử lý địa hình không bằng phẳng. Khả năng điều hướng tự động và ra quyết định làm cho nó trở nên lý tưởng cho các nhiệm vụ đòi hỏi cả độ chính xác và khả năng thích ứng, hai đặc điểm thiết yếu để bảo vệ di sản văn hóa mỏng manh.

'Những ứng dụng sáng tạo như giám sát thông minh và kiểm tra bằng robot cho phép chúng tôi bảo vệ những tài sản văn hóa quý giá này hiệu quả và an toàn hơn,' Wang Xiaolong, Phó Giám đốc Viện Bảo tồn Kiến trúc Cổ và Tượng Đất Sét Đa sắc Sơn Tây, chia sẻ. 'Di tích văn hóa mang theo sự rực rỡ của nền văn minh, truyền tải văn hóa lịch sử và duy trì tinh thần dân tộc - chúng là di sản vô giá từ tổ tiên của chúng ta.'

Dự án này còn tích hợp các thuật toán học sâu, cảm biến đa phương thức và mô hình hóa môi trường. Bằng cách so sánh dữ liệu lịch sử và thời gian thực được thu thập thông qua các lần quét của robot, hệ thống AI có thể tự động xác định những thay đổi trong cấu trúc bề mặt, lớp sơn và độ ổn định của gỗ.

'Mục tiêu của chúng tôi là mở rộng ranh giới của trí tuệ nhân tạo bằng cách áp dụng nó vào các kịch bản thực tế, có giá trị cao như bảo vệ di sản văn hóa,' Mao Shijie, Phó Chủ tịch của Lenovo và Trưởng bộ phận Nghiên cứu Lenovo tại Thượng Hải, cho biết.

Dự án Smart Yingxian Wooden Pagoda được khởi động lần đầu vào năm 2023. Giai đoạn 2.0 hiện tại đại diện cho một bước nâng cấp công nghệ dựa trên dữ liệu thu thập trong quá trình triển khai ban đầu. Dự án cũng đã được chọn là một trong những chủ đề đầu tiên trong 'Kế hoạch Đổi mới Diễn giải Giá trị Di sản Kiến trúc' do quan hệ đối tác nghiên cứu Thanh Hoa-Bảo tàng Cung điện dẫn dắt.

Lenovo và các đối tác của họ cho biết sự hợp tác sẽ tiếp tục khám phá cách AI có thể hỗ trợ bảo tồn di sản kiến trúc đa dạng, kết hợp kiến thức truyền thống với hệ thống thông minh để bảo tồn lịch sử cho các thế hệ tương lai. Động thái này không chỉ đánh dấu sự mở rộng đáng kể trong danh mục sản phẩm của Lenovo sang lĩnh vực robot và AI, mà còn thể hiện tiềm năng to lớn của công nghệ hiện đại trong việc bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống.