Cách tránh trào ngược dạ dày, thực quản trong và sau Tết

Để ngăn ngừa tình trạng trào ngược dạ dày, khi ăn uống nên biết cách lựa chọn thực phẩm và luyện tập một số thói quen.

01/02/2025 14:15

Trào ngược dạ dày thực quản là tình trạng thường gặp do axit trào ngược lên thực quản, ống nối từ miệng xuống dạ dày. Phần lớn các đợt trào ngược ngắn và không gây ra triệu chứng khó chịu hay biến chứng.

Tuy nhiên, do có tính axit nên dịch này có thể gây kích ứng hoặc viêm niêm mạc thực quản. Bệnh nếu không điều trị sớm có thể dẫn đến các biến chứng nguy hiểm, thậm chí là ung thư thực quản.

Phần lớn mọi người có thể quản lý các triệu chứng khó chịu của trào ngược dạ dày thực quản bằng cách thay đổi lối sống hoặc sử dụng các loại thuốc không cần kê đơn mua tại nhà thuốc. Tuy nhiên, trong những trường hợp nặng hơn, bệnh nhân có thể cần tới bác sĩ để được kê đơn thuốc mạnh hơn hoặc thậm chí cần phẫu thuật để giảm bớt các triệu chứng.

Hạn chế đồ chua, cay, nóng, khó tiêu

Với những bệnh nhân trào ngược dạ dày thực quản, dạ dày sẽ nhạy cảm với đồ ăn hơn người bình thường. Nên tránh tiêu thụ một số đồ ăn cay nóng như ớt, kim chi, rượu bia, đồ ăn chua (có tính axit cao) như cam, chanh, bưởi, canh chua; đồ ăn khó tiêu như đồ chiên rán nhiều dầu mỡ, cà phê; rau củ sống như hành tây.

Không uống quá nhiều cà phê

Uống nhiều cà phê có khả năng làm giãn cơ thắt thực quản. Khi cơ thực quản đóng mở một cách bất thường sẽ làm axit dạ dày trào ngược gây ra các triệu chứng khó chịu. Ngoài ra, caffein có trong cà phê cũng kích thích lên dây thần kinh X gây tăng tiết acid dạ dày, làm cho triệu chứng của trào ngược dạ dày thực quản nặng thêm.

Hạn chế đồ uống có ga

Bệnh nhân bị trào ngược dạ dày nên hạn chế đồ uống có ga, nguyên nhân là do trong đồ uống này chứa nhiều khí cacbondioxit, gây ợ hơi liên tục sau khi uống sẽ tạo cơ hội cho axit từ dạ dày trào ngược lên trên.

Không uống quá nhiều nước cam quýt

Cam quýt là nhóm trái cây chứa hàm lượng axit cao, đặc biệt là axit ascorbic và axit citric. Khi ăn nhiều cam quýt, lượng axit trong nó sẽ kích ứng niêm mạc thực quản, gián tiếp làm trầm trọng các triệu chứng ợ chua, ợ nóng.

Không nằm ngay sau khi ăn

Ăn bữa tối ngay trước khi ngủ có nguy cơ bị trào ngược ngay trong đêm, đây là do việc thay đổi tư thế lúc nằm sau khi ăn. Vì vậy, bạn nên ăn bữa tối trước giấc ngủ ít nhất 3 tiếng để đảm bảo hệ tiêu hóa giảm hoạt động khi đến giờ ngủ. Đồng thời không nên nằm ngay sau bữa ăn để tránh nguy cơ trào ngược.

Tránh một số hoạt động sau khi ăn

Một lưu ý nữa trong quá trình chữa bệnh trào ngược dạ dày là hạn chế hoạt động sau khi ăn. Đặc biệt bạn cần tránh các công việc phải cúi gập người, hoặc thay đổi tư thế liên tục. Thay vào đó, hãy ngồi nghỉ ngơi trong khoảng 30 phút đến một tiếng sau khi ăn để thức ăn được tiêu hóa và tránh tình trạng trào ngược dạ dày.

Tránh quần áo chật

Khi mặc quần áo chật, đặc biệt với quần áo siết chặt vùng bụng hay thắt lưng, nghĩa là bạn đang tăng thêm áp lực cho dạ dày. Nên ưu tiên lựa chọn quần áo thoải mái để hạn chế triệu chứng của bệnh.

Cách tránh trào ngược dạ dày thực quản

Để ngăn ngừa tình trạng trào ngược dạ dày bạn nên luyện tập một số thói quen ăn uống sau:

Nên ăn nhiều bữa nhỏ: Các bữa ăn với lượng lớn thức ăn sẽ tạo áp lực lớn hơn với cơ thắt thực quản của bạn, vì vậy việc chia nhỏ các bữa ăn cũng là một cách làm giảm triệu chứng bệnh trào ngược dạ dày.

Nên ăn trong trạng thái thoải mái. Việc phải ăn quá nhanh hoặc ăn trong trạng thái căng thẳng rất dễ khiến bạn gặp phải triệu chứng trào ngược dạ dày.

Không ăn quá no mỗi bữa: Chỉ nên tiêu thụ khoảng 70% nhu cầu mỗi bữa ăn sẽ giúp giảm áp lực cho dạ dày, từ đó sẽ giảm được trào ngược

Ngồi thẳng khi ăn: Với bệnh nhân bị trào ngược dạ dày, tư thế khi ăn cũng rất quan trọng. Tư thế tốt nhất là ngồi thẳng khi ăn, làm như vậy sẽ giúp đường tiêu hóa trên của bạn tạo thành một đường thẳng, tạo điều kiện thuận lợi nhất để tiêu hóa thức ăn.

Kiểm soát cân nặng: Người béo phì có tỷ lệ mắc bệnh trào ngược dạ dày thực quản cao hơn người bình thường. Quản lý cân nặng là một phương pháp được khuyên áp dụng trong quá trình chữa bệnh trào ngược dạ dày. Lưu ý rằng, bạn nên siết cân nặng từ việc ăn uống lành mạnh, tập luyện thể dục thể thao.

Chú ý tư thế ngủ: Nâng cao đầu khi ngủ vì ở tư thế này axit dạ dày sẽ khó trào lên thực quản. Hãy ưu tiên nằm nghiêng sang bên trái trong khi ngủ, ở tư thế này dạ dày sẽ ở trạng thái thấp hơn thực quản giúp bạn kiểm soát bệnh tốt hơn.

Ngược lại, nếu nằm nghiêng về bên phải, axit dịch vị sẽ dễ dàng trào ngược qua cơ thắt thực quản, gây ra các triệu chứng bệnh trào ngược dạ dày.