Gỡ nút thắt để Thủ đô cất cánh từ những dự án hạ tầng trọng điểm

(NB&CL) Tháo gỡ khó khăn về mặt bằng, vật liệu không chỉ mang ý nghĩa kỹ thuật mà còn quyết định đến tiến độ, phát huy thực sự vai trò động lực của hàng loạt dự án trọng điểm đã và đang triển khai trên địa bàn Thủ đô.

25/12/2025 11:48

Động lực phát triển mới

Ngày 19/12 vừa qua, trong không khí hướng tới kỷ niệm Ngày Toàn quốc kháng chiến, Hà Nội cùng nhiều địa phương trên cả nước đồng loạt tổ chức lễ khởi công, khánh thành và thông xe kỹ thuật hàng loạt công trình, dự án quy mô lớn.

Tại Thủ đô Hà Nội, nhiều dự án trọng điểm thuộc các lĩnh vực giao thông, hạ tầng đô thị và phát triển dịch vụ đã được khởi công xây dựng với quy mô lớn chưa từng có, tổng vốn đầu tư hàng triệu tỉ đồng.

Điển hình như Khu đô thị thể thao Olympic hơn 9.000 ha với tổng vốn dự kiến trên 925.000 tỉ đồng, hướng tới đủ điều kiện đăng cai ASIAD và Olympic. Trục Đại lộ cảnh quan sông Hồng sơ bộ tổng mức đầu tư toàn dự án khoảng 855.000 tỉ đồng.

Tuyến đường sắt đô thị (Metro) Văn Cao - Hòa Lạc dài gần 39km với tổng mức đầu tư hơn 65.000 tỉ đồng. Đường kết nối sân bay Gia Bình với Thủ đô Hà Nội dài khoảng 35km, kinh phí thực hiện 71.150 tỉ đồng. Đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng dài 419km, tổng mức đầu tư hơn 203.200 tỉ đồng,...

Đây không chỉ là hoạt động mang ý nghĩa chính trị xã hội sâu sắc mà còn thể hiện quyết tâm của Chính phủ và các địa phương thúc đẩy đầu tư công, tạo động lực cho tăng trưởng và phát triển bền vững.

Phối cảnh tổng thể Trục cảnh quan sông Hồng. Ảnh: TL

Theo ông Nguyễn Đăng Hưng - Ban Phát triển hạ tầng và đô thị (Viện Chiến lược và Chính sách Kinh tế - Tài chính, Bộ Tài chính), một trong những yếu tố quan trọng giúp Hà Nội trở thành động lực phát triển kinh tế vùng là việc đầu tư mạnh mẽ vào hạ tầng và quá trình đô thị hóa nhanh chóng.

Các công trình hạ tầng giao thông quy mô lớn bao gồm các mạng lưới đường bộ, đường sắt, cảng hàng không đã và đang được đầu tư mạnh tại Hà Nội.

Những công trình này không chỉ cải thiện giao thông trong nội đô mà còn kết nối Hà Nội với các tỉnh lân cận, tạo điều kiện thuận lợi cho lưu thông hàng hóa và người dân.

Dự án hạ tầng năng lượng, hạ tầng số, các trung tâm đổi mới sáng tạo, nghiên cứu phát triển… cũng được đầu tư mạnh mẽ góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh và duy trì vị thế trung tâm, động lực phát triển cho Hà Nội.

Quyết liệt tháo gỡ những khó khăn

Tuy nhiên thực tiễn cũng cho thấy, khởi công mới chỉ là dấu mốc ban đầu. Thách thức lớn nhất vẫn nằm ở việc bảo đảm tiến độ thi công, kiểm soát chất lượng và sử dụng hiệu quả nguồn vốn đầu tư.
Tại buổi kiểm tra tiến độ dự án đường Vành đai 4 - Vùng Thủ đô gần đây, Bí thư Thành ủy Hà Nội Nguyễn Duy Ngọc đề nghị các địa phương nghiên cứu, đánh giá toàn diện công tác giải phóng mặt bằng, thi công và vận hành tuyến đường Vành đai 3 để rút kinh nghiệm, vận dụng hiệu quả cho việc triển khai thực hiện dự án đường Vành đai 4.

Khó khăn về mặt bằng đã ảnh hưởng lớn đến dự án đường Vành đai 4 - Vùng Thủ đô

Thành phố Hà Nội, tỉnh Hưng Yên và Bắc Ninh phối hợp chặt chẽ, thường xuyên chia sẻ kinh nghiệm nhằm kịp thời tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc; nhất là về mặt bằng và nguồn cung vật liệu phục vụ thi công dự án.

Giải phóng mặt bằng từ lâu được coi là khâu khó nhất trong triển khai các dự án hạ tầng tại Hà Nội. Đặc thù đô thị đông dân, giá đất cao, lịch sử sử dụng đất phức tạp khiến quá trình thu hồi đất, tái định cư luôn tiềm ẩn nguy cơ chậm tiến độ nếu không có giải pháp quyết liệt và đồng bộ.

Nhận diện vấn đề này, Hà Nội đã xác định giải phóng mặt bằng là nhiệm vụ ưu tiên hàng đầu đối với các dự án trọng điểm. Thành phố tăng cường vai trò chỉ đạo trực tiếp của lãnh đạo các cấp, phân công rõ trách nhiệm cho từng sở, ngành, xã, phường gắn với từng dự án cụ thể.

Người dân khó khăn di chuyển qua vị trí rào chắn thi công dự án đường sắt đô thị Nhổn - ga Hà Nội chậm tiến độ nhiều năm.

Cùng với đó chú trọng nâng cao chất lượng công tác bồi thường, hỗ trợ và tái định cư. Các khu tái định cư có hạ tầng đồng bộ, điều kiện sống tốt hơn nơi ở cũ sẽ góp phần tạo sự đồng thuận, giảm khiếu kiện và rút ngắn thời gian bàn giao mặt bằng.

Vật liệu xây dựng cũng là thách thức không nhỏ trong bối cảnh nhiều dự án lớn được triển khai cùng lúc. Nhu cầu lớn đối với cát, đất đắp, đá xây dựng trong khi nguồn cung có hạn, giá cả biến động đã tác động trực tiếp tới tiến độ và chi phí đầu tư.

Khi hai điểm nghẽn về mặt bằng, vật liệu được xử lý hiệu quả, các công trình sẽ không chỉ hoàn thành đúng tiến độ mà còn phát huy vai trò động lực, tạo nền tảng cho Thủ đô Hà Nội phát triển nhanh, bền vững và hiện đại trong giai đoạn mới.

Theo Thế Anh/Nhà báo và Công luận