Nhiều người liệt mặt biến chứng do thời tiết lạnh, cách phòng tránh

Có nhiều nguyên nhân gây liệt mặt, méo miệng, nhưng 75% là do lạnh làm ảnh hưởng tới dây thần kinh số 7, gây liệt mặt ngoại biên.

04/03/2025 07:30

Nguy cơ liệt mặt vĩnh viễn

Thời gian vừa qua, trong những ngày nền nhiệt thấp, sự chuyển biến liên tục về nhiệt độ khiến nhiều người nhập viện vì liệt mặt, méo miệng do nhiễm lạnh đột ngột.

Bệnh liệt mặt nếu không được phát hiện và điều trị sớm, bệnh nhân dễ có nguy cơ liệt vĩnh viễn.

Do đó, khi có các biểu hiện méo miệng, liệt mặt, mắt không nhắm khít... người bệnh cần tới cơ sở y tế để được can thiệp sớm, tuyệt đối không áp dụng các bài thuốc dân gian khiến bỏ lỡ giai đoạn vàng điều trị.

Đặc biệt khoa Y học cổ truyền và Phục hồi chức năng, Trung tâm Y tế huyện Cẩm Khê liên tiếp tiếp nhận 3 trường hợp bệnh nhân liệt mặt bị biến chứng nặng do tự ý điều trị tại nhà, dẫn đến mặt bị phỏng rộp và nhiễm trùng, khả năng nói, ăn uống bị ảnh hưởng nặng.

Theo BS Nguyễn Thị Tâm, khoa Y học cổ truyền và Phục hồi chức năng, Trung tâm Y tế huyện Cẩm Khê cho biết: Một trong những biến chứng nặng nhất của liệt mặt là viêm giác mạc, do bệnh nhân không nhắm mắt được bình thường nên mắt không bôi ẩm được, dẫn đến bị khô giác mạc/rối loạn điều tiết mắt.

Đối với các trường hợp liệt mặt nhẹ có thể hồi phục trong vòng 3 - 6 tuần hoặc nhanh hơn, các trường hợp nặng thời gian phục hồi sẽ chậm hơn, đặc biệt đối với những trường hợp biến chứng nặng, thời gian điều trị có thể kéo dài từ 3-6 tháng hoặc lâu hơn nữa, đôi khi để lại di chứng.

Nhiều người liệt mặt biến chứng do tự ý điều trị tại nhà - Ảnh BVCC

Nhiều người có nguy cơ liệt mặt, chú ý khi ngủ dậy

Bệnh liệt mặt, méo miệng xảy ra là do khi cơ thể bị lạnh làm co thắt mạch nuôi dây thần kinh số 7 gây ra tình trạng thiếu máu cục bộ, phù và chèn ép dây thần kinh ở đoạn trong ống Fallope của người bệnh.

Có nhiều nguyên nhân gây liệt mặt, méo miệng, nhưng 75% là do lạnh làm ảnh hưởng tới dây thần kinh số 7, gây liệt mặt ngoại biên. Còn lại do các chấn thương, viêm nhiễm khác (như viêm tai, mũi, họng, chấn thương sọ ở vùng thái dương, xương chũm...) gây nên.

Bệnh này mùa nào cũng có thể mắc, nhưng mùa lạnh và lúc giao mùa gặp nhiều hơn.

Các bác sĩ khuyên, khi ngủ dậy thấy một bên mặt hơi cứng khác thường, soi gương thấy một bên mặt bị xệ xuống và miệng bị méo sang một bên, mắt một bên không thể nhắm kín và có nước mắt chảy ra… nhiều người thường lo lắng cho là một tai biến mạch máu não. Nhưng hãy bình tĩnh xem xét, nếu thấy các triệu chứng chỉ ở mặt thì nên nghĩ bị liệt dây thần kinh mặt.

Nếu là ban ngày bỗng dưng thấy bị tê liệt đột ngột, yếu hẳn một bên mặt, khó cười nói, khó nhắm mắt, cử động một bên mặt, đau trong tai bên bệnh, nhức đầu; mất vị giác, nước mắt và nước miếng tiết ra nhiều hơn… cần nghĩ đã bị liệt dây thần kinh số 7.

Nhiều người liệt mặt biến chứng do tự ý điều trị tại nhà - Ảnh minh họa

Những người có nguy cơ cao bị bệnh liệt dây thần kinh số 7 là: Người có hệ miễn dịch bị suy giảm và sức khỏe yếu, phụ nữ có thai, người thường xuyên trải qua tình trạng căng thẳng, thức khuya, người hay uống rượu bia, người có tiền sử với bệnh xơ vữa động mạch, huyết áp, người hay phải đi sớm về khuya…

Cách phòng tránh bệnh

Ngày lạnh không nên nhậu nhẹt quá khuya và về muộn. Không nên uống rượu cho ấm người, vì cồn làm nóng cơ thể, nhưng khi giã rượu sẽ rất lạnh.

Lượng cồn trong máu lên não và các cơ quan khác khiến mạch máu ở đó co lại (hoặc giãn ra tùy cơ địa mỗi người), làm cơ thể mất nhiều nhiệt. Nếu hơi ấm thoát ra ngoài không được bảo vệ, gặp phải khí lạnh thì người bệnh sẽ bị cảm, trúng gió.

Luôn giữ gìn để tránh bị nhiễm lạnh vào mùa đông, nhất là khi ngủ ban đêm. Nếu đang trong chăn ấm phải ra khỏi chăn, hoặc ở trong nhà ấm áp mà phải ra ngoài môi trường lạnh (như mở cửa sổ, ra ngoài trời…) cần khoác thêm áo ấm để không bị lạnh.

Nâng cao sức đề kháng của cơ thể bằng cách tập thể dục thể thao thường xuyên. Ăn uống đủ dưỡng chất, tăng cường ăn rau xanh, trái cây chín, uống nước cam, nước chanh hoặc uống bổ sung vitamin C tổng hợp.

Đeo khẩu trang khi đi ra ngoài, giữ ấm trán, đầu, cổ để tránh tiếp xúc trực tiếp với gió. Hạn chế ở ngoài trời lạnh thấp nhất và luôn bảo vệ cho cơ thể ấm áp.

Nếu phải tắm cần tắm nước ấm, trong phòng kín và tắm nhanh. Tránh tắm bằng nước lạnh và tuyệt đối không tắm khuya vì cơ thể rất dễ bị nhiễm lạnh làm nguy cơ mắc liệt mặt, méo miệng cao hơn.

Đã uống bia, rượu không nên ra ngoài lạnh, hoặc đi tắm ngay vì rất dễ bị méo miệng, thậm chí là đột quỵ.