Y tế 'đổi trục', kỹ thuật cao không còn độc quyền tuyến Trung ương

Nhiều kỹ thuật chuyên sâu trước đây chỉ thực hiện tại bệnh viện tuyến Trung ương nay đã được chuẩn hóa quy trình, chuyển giao và triển khai an toàn tại địa phương, giúp người bệnh được điều trị kịp thời ngay tại nơi sinh sống, giảm chuyển tuyến, giảm chi phí xã hội và nâng cao sự hài lòng của người dân.

29/12/2025 19:00

Tại hội nghị Tổng kết công tác chỉ đạo chuyên môn kỹ thuật, Đề án 1816 và Đề án Khám, chữa bệnh từ xa giai đoạn 2020 – 2025 do Bộ Y tế tổ chức, tại Hà Nội ngày 29/12, GS.TS Trần Văn Thuấn, Thứ trưởng Bộ Y tế cho biết, đây là giai đoạn đặc biệt của ngành y tế khi vừa phải ứng phó với đại dịch COVID-19, vừa duy trì hoạt động khám chữa bệnh thường quy, đồng thời thúc đẩy các cải cách căn bản về tổ chức hệ thống, quản trị chuyên môn và chuyển đổi số.

Trong bối cảnh đó, vai trò của chỉ đạo chuyên môn kỹ thuật, Đề án 1816 và hoạt động khám, chữa bệnh từ xa càng thể hiện rõ giá trị chiến lược.

'Đây không chỉ là những giải pháp tình thế, mà đã trở thành các trụ cột bền vững của hệ thống y tế hiện đại', Thứ trưởng Trần Văn Thuấn nhấn mạnh.

GS.TS Trần Văn Thuấn - Thứ trưởng Bộ Y tế, Chủ tịch Hội đồng Y khoa Quốc gia phát biểu tại hội nghị. Ảnh: Trần Minh

Theo lãnh đạo Bộ Y tế, các chương trình này đã góp phần quan trọng vào việc tái phân bổ năng lực chuyên môn trong toàn hệ thống. Năng lực khám chữa bệnh không còn tập trung ở tuyến trung ương, mà từng bước được lan tỏa, chuyển giao và củng cố cho y tế cơ sở theo hướng thực chất và bền vững hơn.

Đề án 1816 tiếp tục khẳng định cách làm lấy con người làm trung tâm, thông qua luân phiên cán bộ chuyên môn gắn với 'cầm tay chỉ việc', đào tạo tại chỗ, truyền thụ kinh nghiệm lâm sàng và xây dựng đội ngũ lâu dài cho cơ sở.

Cách tiếp cận theo gói kỹ thuật giúp y tế địa phương không chỉ tiếp nhận từng kỹ thuật đơn lẻ, mà từng bước làm chủ cả chuỗi chuyên môn từ chẩn đoán, điều trị đến theo dõi, quản lý người bệnh.

Song hành với đó, khám, chữa bệnh từ xa đã mở ra một không gian hoàn toàn mới cho hỗ trợ chuyên môn. Công nghệ không còn là công cụ bổ trợ mà trở thành 'hạ tầng tri thức', cho phép tri thức y học chuyên sâu hiện diện tại tuyến cơ sở theo thời gian thực, rút ngắn khoảng cách địa lý, xóa nhòa ranh giới giữa các tuyến, đặc biệt có ý nghĩa với vùng sâu, vùng xa, miền núi, hải đảo.

'Đây là biểu hiện sinh động của một hệ thống y tế vận hành dựa trên tri thức và kết nối, chứ không chỉ dựa trên địa điểm hành chính', Thứ trưởng Trần Văn Thuấn khẳng định.

Ở góc độ triển khai, TS.BS Dương Huy Lương, Phó Cục trưởng Cục Quản lý Khám, chữa bệnh cho biết, giai đoạn 2020–2025, công tác chỉ đạo tuyến, Đề án 1816 gắn với khám, chữa bệnh từ xa đã tạo nền tảng quan trọng để nâng cao năng lực y tế tuyến dưới, giảm áp lực cho tuyến trên và hướng tới mục tiêu công bằng trong tiếp cận dịch vụ y tế.

Quang cảnh Hội nghị Tổng kết công tác chỉ đạo chuyên môn kỹ thuật, Đề án 1816 và Đề án Khám, chữa bệnh từ xa giai đoạn 2020 – 2025. Ảnh: Trần Minh

Trong 6 năm, toàn ngành đã tổ chức 1.372 lớp chỉ đạo tuyến, với 8.522 ngày hoạt động, thu hút gần 69.400 lượt cán bộ y tế tham gia và hơn 10.600 lượt đơn vị trong toàn hệ thống.

Hoạt động hỗ trợ chuyên môn từ xa được duy trì thường xuyên với 1.108 buổi tư vấn, hội chẩn trực tuyến, riêng năm 2021 đạt cao điểm 360 buổi, góp phần hạn chế chuyển tuyến không cần thiết và nâng cao hiệu quả điều trị tại địa phương.

Bên cạnh đó, công tác truyền thông, giám sát và đánh giá được thực hiện đồng bộ với 598 buổi truyền thông trực tuyến, 820 đoàn khảo sát và 788 hội nghị, hội thảo, giúp kịp thời nhận diện vướng mắc về nhân lực, trang thiết bị, cơ chế tài chính và thanh toán bảo hiểm y tế.

Tuy nhiên, lãnh đạo Bộ Y tế cũng thẳng thắn chỉ ra những tồn tại như chênh lệch năng lực giữa các tuyến, hạ tầng công nghệ chưa đồng bộ ở một số địa phương, biến động nhân sự tuyến dưới và cơ chế tài chính chưa theo kịp yêu cầu triển khai.

Từ thực tiễn đó, Bộ Y tế đề xuất tiếp tục kiện toàn hệ thống chỉ đạo chuyên môn kỹ thuật; coi đây là nhiệm vụ chiến lược lâu dài; đồng thời đẩy mạnh chuyển đổi số y tế, hoàn thiện cơ chế tài chính và thanh toán bảo hiểm y tế cho khám, chữa bệnh từ xa, tăng cường đầu tư hạ tầng và chính sách hỗ trợ nhân lực cho y tế cơ sở, đặc biệt tại vùng khó khăn, nhằm bảo đảm hiệu quả và tính bền vững trong giai đoạn tiếp theo.

Theo Văn Hiền/Nhà báo và Công luận