Mảnh ghép chất lượng cho đội tuyển

Tiền vệ gốc Brazil Hendrio Araujo da Silva vừa nhận quyết định nhập quốc tịch Việt Nam với tên Đỗ Hoàng Hên. Sự kiện khép lại một hành trình hội nhập bền bỉ và mở ra thêm một phương án chiến thuật đáng giá cho HLV Kim Sang-sik ở chu kỳ mục tiêu năm 2026.

22/10/2025 12:14

Đỗ Hoàng Hên trong ngày nhận quốc tịch Việt Nam

Trong buổi nhận quyết định, Đỗ Hoàng Hên chia sẻ bằng tiếng Việt: 'Tôi rất vui, tự hào và vô cùng biết ơn! Tôi đã chính thức trở thành công dân Việt Nam… Tôi khao khát được cống hiến cho bóng đá Việt Nam, sẽ nỗ lực hơn nữa để xứng đáng với niềm tin của mọi người và đóng góp hết mình cho Câu lạc bộ Bóng đá Hà Nội cũng như bóng đá Việt Nam'.

Lời cam kết ngắn gọn, rõ ràng bằng tiếng Việt không chỉ khép lại thủ tục pháp lý, mà khẳng định lựa chọn căn tính thể thao của một cầu thủ đã gắn bó gần 5 năm với V-League.

Hành trình thành 'người Việt': Ngôn ngữ, văn hóa, kỷ luật nghề nghiệp

Có hai trục song hành giúp hình dung rõ hành trình hội nhập của Đỗ Hoàng Hên. Thứ nhất là ngôn ngữ và văn hóa. Hơn hai năm qua, Hên học tiếng Việt một cách có hệ thống từ giao tiếp đời thường, đến trả lời phỏng vấn, trao đổi chiến thuật trong phòng thay đồ. Anh cho biết đã thuộc Quốc ca Việt Nam chỉ sau hai tuần tự học và thường hát trong các dịp thi đấu.

Ngôn ngữ không chỉ là chiếc chìa khóa hòa nhập, mà còn là 'cam kết mềm' về sự tôn trọng môi trường chuyên nghiệp lẫn đời sống bản địa. Chính chi tiết này khiến hình ảnh Hên tạo được thiện cảm đặc biệt trong cộng đồng người hâm mộ đó là sự hội nhập không phô trương, được chứng minh bằng thói quen hằng ngày.

Thứ hai là kỷ luật nghề nghiệp. Hên duy trì chế độ ăn chay khoảng sáu năm, kết hợp bổ sung dinh dưỡng để đảm bảo thể trạng và khả năng hồi phục. Đây là lựa chọn không phổ biến ở cầu thủ chuyên nghiệp tại V-League, nhưng lại phản ánh rõ cách anh điều chỉnh lối sống cho một lịch thi đấu dày.

Sự bền bỉ thể chất đi cùng hiệu quả chuyên môn đã hiện lên qua số liệu: Mùa 2022, Hên góp phần đưa Bình Định giành hạng ba sau 16 năm; giai đoạn 2023-2024, anh bùng nổ ở Nam Định với 12 bàn, 13 kiến tạo, góp công quan trọng vào chức vô địch V-League. Lũy kế gần 5 năm, Hên có 29 bàn thắng, 31 kiến tạo ở các mặt trận quốc nội, con số đủ nặng ký để khẳng định chỗ đứng.

Từ lớp học tiếng Việt đến phòng gym, từ quầy hàng vỉa hè đến sân tập, hành trình ấy cho thấy một quy luật căn bản của hội nhập là năng lực chuyên môn tốt cần được 'bọc' bởi năng lực xã hội, khả năng giao tiếp, hiểu văn hóa, sống kỷ luật. Hên đã đi con đường ấy theo cách thuyết phục.

Ở cấp đội tuyển, quy định quốc tế yêu cầu cầu thủ nhập tịch phải có ít nhất 5 năm cư trú/thi đấu liên tục tại quốc gia xin thi đấu, tính từ thời điểm đăng ký hoạt động bóng đá chuyên nghiệp. Với Đỗ Hoàng Hên, mốc khởi điểm là 12.1.2021 (ngày ký hợp đồng tại Việt Nam). Vì vậy, anh chỉ đủ điều kiện ra sân cho ĐTQG từ 12.1.2026.

Phương án nâng cấp 'khâu cuối' và nhịp vận hành

Về mặt kỹ chiến thuật, Hên là mẫu tiền vệ tấn công/nhạc trưởng có thể chơi thấp như số 8 lệch phải hoặc cao như số 10. Các thông số tham gia vào bàn thắng của Hên gợi ra hai giá trị nổi bật: Thứ nhất là khả năng tạo khác biệt ở không gian chật hẹp cuối sân. Thứ hai là phương án chuyền bóng. Phân tích thêm, khi đối thủ chủ động vây bắt, Hên có xu hướng kéo trung vệ biên hoặc tiền vệ phòng ngự ra khỏi vị trí bằng nhịp nhả - xoay - bứt nhịp, mở cửa cho tiền đạo di chuyển vào khoảng sau lưng.

Nếu Xuân Son trở lại phong độ cao, tuyển Việt Nam sẽ có cặp 'điểm đến - điểm phát' đúng nghĩa đó là một số 9 bám cấm địa, tì đè và dứt điểm đa dạng; một nhạc trưởng biết cách đặt bóng vào đúng khu vực Son có thể tung cú chạm sau cuối. Thống kê tham chiếu từ quá trình họ sát cánh ở cấp CLB cho thấy Hên kiến tạo cho Xuân Son 11 lần, điều này không phải là sự trùng hợp ngẫu nhiên, mà xuất phát từ sự hiểu vị trí, thói quen di chuyển của nhau.

Trong sơ đồ HLV Kim Sang-sik đang sử dụng 4-2-3-1, có thể chuyển sang 3-2- 5 khi kiểm soát bóng. Vai số 10 của Hên sẽ liên kết hai nửa không gian, cho phép các hậu vệ biên chồng cánh mạnh hơn vì đằng sau có 'trạm trung chuyển' tin cậy. Khi cần đổi nhịp, tuyển có thể đẩy sang phương án bóng bổng - tạt sớm, với Hên là người quyết định điểm rơi và lựa chọn 'cửa' (cột gần/cột xa) cho Son hoặc tiền đạo cánh băng cắt.

Sự kiện Đỗ Hoàng Hên nhập tịch cho thấy một tiến trình chín muồi ở cấp độ chính sách nhân sự là mở để đón nhân lực chất lượng, chặt ở khâu điều kiện và đánh giá, rõ về tiêu chí sử dụng. Trong giai đoạn 2026, trước mắt là trận kế tiếp vòng loại Asian Cup 2027 gặp Malaysia và ASEAN Cup 2026, đội tuyển Việt Nam cần vừa xây, vừa dùng - xây thế hệ kế tiếp và dùng ngay những mảnh ghép có thể nâng cấp 'khâu cuối'.

Ở đây, Hên không phải 'cây đũa thần', nhưng là đường ray để chiến lược nhân sự đa dạng hóa: Thêm một nhạc trưởng đúng nghĩa bên cạnh các phương án hiện có; thêm một tiếng nói đã chọn căn tính Việt Nam bằng hành động cụ thể; thêm một chuẩn mực nghề nghiệp được cộng đồng ghi nhận.

Từ một ngoại binh giàu kỹ thuật trở thành công dân Việt Nam, Đỗ Hoàng Hên đã đi hết con đường hội nhập bằng những bước rất 'Việt': Học tiếng, hiểu văn hóa, giữ kỷ luật sống và chứng minh giá trị bằng hiệu quả trận mạc. Phía trước là 'bài thi cuối' ở Hà Nội FC, rồi mốc 12.1.2026 cho cánh cửa đội tuyển. Nếu tiếp tục duy trì phong độ và mức phù hợp chiến thuật, Hên không chỉ là một câu chuyện đẹp, mà sẽ là mảnh ghép nâng cấp khâu tổ chức - dứt điểm của tuyển Việt Nam.

Theo KHẢI HƯNG/baovanhoa.vn