Để có thể lũng đoạn SCB trong 10 năm, bị cáo Trương Mỹ Lan đã chỉ đạo chi một khoản tiền lớn để hối lộ Đoàn thanh tra của Ngân hàng nhà nước (NHNN) khi tiến hành thanh tra SCB cũng như cán bộ NHNN có chức năng, nhiệm vụ giám sát SCB.
Bị cáo Nguyễn Văn Hưng
Tại phiên tòa, bị cáo Nguyễn Văn Hưng (66 tuổi, cựu Phó Chánh Thanh tra phụ trách Cơ quan thanh tra, giám sát NHNN), khai nhiều lần nhận tổng số tiền 390.000 USD của SCB trong các ngày lễ, Tết. Từ đó, bị cáo Hưng báo cáo không trung thực về thực trạng tài chính của SCB, tạo điều kiện cho SCB tiếp tục đề án tái cơ cấu. Hành vi của Hưng và Đoàn thanh tra tạo điều kiện cho Trương Mỹ Lan và đồng phạm gây thiệt hại cho SCB hơn 512.000 tỷ đồng.
Cụ thể, bị cáo Nguyễn Văn Hưng đã chỉ đạo bị cáo Đỗ Thị Nhàn, Trưởng đoàn thanh tra; Nguyễn Thị Phụng, Phó Trưởng đoàn và Tổ tổng hợp (Nguyễn Tuấn Anh, Vũ Khánh Linh) xây dựng dự thảo, chỉnh sửa, hoàn thiện các báo cáo NHNN và Chính phủ.
Nội dung thể hiện không trung thực, không đầy đủ về tình hình, thực trạng tài chính yếu kém của Ngân hàng SCB; Che giấu, không báo cáo về vi phạm, sai phạm của Ngân hàng SCB tại các dự án, phương án trong Kế hoạch tái cơ cấu theo các văn bản của chỉ đạo của NHNN.
Quá trình thanh tra, bị cáo Nguyễn Văn Hưng không chỉ đạo làm rõ sai phạm về việc cho vay đối với khoản vay của 71 khách hàng địa chỉ tại số 4 Nguyễn Thị Minh Khai, không làm rõ việc cho vay để đảo nợ theo chỉ đạo của Chính phủ; chỉ đạo xây dựng, hoàn thiện dự thảo Kết luận thanh tra nội dung bỏ ngoài và không kiến nghị đối với các sai phạm của Ngân hàng SCB, sai lệch với kết quả thanh tra.
Mục đích tạo điều kiện cho Ngân hàng SCB được tiếp tục thực hiện các phương án tái cơ cấu. Dẫn đến NHNN và Chính phủ không có đủ thông tin, tài liệu để chỉ đạo xử lý các sai phạm của Ngân hàng SCB, ngăn chặn hành vi phạm tội của Trương Mỹ Lan và đồng phạm xảy ra tại Ngân hàng SCB.
Bị cáo Hưng khai, ngay từ đầu, bị cáo xác định trọng tâm là thanh tra tình hình thực hiện đề án tái cơ cấu 2015 - 2019 của NHNN, nhưng cần xác định rõ thực trạng của SCB, chỉ ra cho SCB biết vấn đề tồn tại, hạn chế, cần khắc phục. Sai phạm trong đợt thanh tra lần 1 chính là có sai lệch về số liệu. Từ đó, không xử lý phân loại nhóm nợ đúng quy định, đưa SCB thuộc nhóm nợ 4 - 5 quay trở lại nhóm 1.
Theo bị cáo Hưng, phần trách nhiệm của bị cáo Hưng là không kiểm tra, rà soát những ý kiến chỉ đạo của mình đề ra cho đoàn trước khi ký phân loại nợ trình Thống đốc. Đây là trách nhiệm của bị cáo Hưng, báo cáo này làm sai lệch đi báo cáo tài chính của SCB.
Trước khi kết thúc phần trình bày của mình, bị cáo Hưng xúc động khóc và mong HĐXX xem xét lượng hình phù hợp cho các bị cáo của đoàn thanh tra.
Bị cáo Trương Mỹ Lan
Còn bị cáo Nguyễn Thị Phụng (Phó Trưởng đoàn thanh tra, Tổ trưởng Tổ tổng hợp) thừa nhận hành vi nêu trong cáo trạng là đúng.
Theo cáo trạng, kết thúc thanh tra đợt 1, bị cáo Phụng đã đồng ý bỏ ngoài phần kết luận phân loại nợ xấu, trích lập dự phòng rủi ro, thoái lãi dự thu và không kiến nghị xử lý sai phạm của Ngân hàng SCB đối với các dự án.
Tại Báo cáo kết quả thanh tra, các dự thảo và KLTT làm sai lệch nội dung, kết quả thanh tra theo hướng bao che, có lợi cho Ngân hàng SCB.
Tại đợt 2, theo sự chỉ đạo của bị cáo Đỗ Thị Nhàn, bị cáo Phụng đã đồng ý thu hẹp phạm vi, thời kỳ thanh tra đối với khoản vay nhóm 71 khách hàng địa chỉ số 4 Nguyễn Thị Minh Khai để bỏ 26 khoản vay của 18/71 khách khỏi Kế hoạch thanh tra, không chuyển hồ sơ sai phạm sang Cơ quan điều tra xử lý.
Bị cáo Phụng là người chỉ đạo Tổ tổng hợp (Nguyễn Tuấn Anh, Vũ Khánh Linh) tham mưu cho bị cáo Đỗ Thị Nhàn và bị cáo Nguyễn Văn Hưng xây dựng các báo cáo lên lãnh đạo NHNN, Chính phủ với nội dung thể hiện không trung thực, không đầy đủ, sai lệch so với kết quả thanh tra theo hướng bao che cho sai phạm của SCB.
Trong quá trình thanh tra, bị cáo Nguyễn Thị Phụng đã nhận 20.000 USD và 210 triệu đồng, quà và lợi ích vật chất từ SCB. Bị cáo đã nộp lại toàn bộ số tiền, quà nêu trên để khắc phục.
Tại phiên tòa, bị cáo Phụng thừa nhận hành vi của mình là sai. Nợ xấu của SCB thuộc nhóm 4-5 nên bị cáo Phụng đã báo cáo cho bị cáo Đỗ Thị Nhàn. Tuy nhiên kết quả thanh tra lại phản ánh không đúng như kiến nghị của bị cáo Phụng đã báo cáo mà bị cáo này vẫn không hỏi lại.
Chủ toạ hỏi 'Bị cáo là Phó đoàn thanh tra thì phải biết chứ?”. Bị cáo Phụng trả lời do không thấy cấp trên nói gì nên cứ nghĩ kiến nghị của mình đã được xử lý.
Sau 2 ngày xét hỏi, HĐXX đã xét hỏi xong 77 bị cáo và chỉ còn bị cáo Trương Mỹ Lan và Nguyễn Cao Trí. Theo dự kiến, sáng 11/3, HĐXX sẽ xét hỏi 2 bị cáo này.