Chủ động gỡ khó để thích ứng với chương trình giáo dục phổ thông mới

Những thay đổi của chương trình Giáo dục phổ thông mới đang đặt ra nhiều thách thức với giáo viên và nhà trường. Gỡ khó và thích ứng như thế nào trước yêu cầu mới?

06/12/2022 18:34

Cả 3 cấp học là Tiểu học, THCS và THPT đều đã bước vào chương trình Giáo dục phổ thông mới môn học tích hợp. Cho đến thời điểm này, vẫn còn nhiều khó khăn mà giáo viên, nhà trường gặp phải khi thực hiện chương trình mới. Tại bậc THCS, cái khó khi dạy những môn học tích hợp là giáo viên phải học thêm kiến thức của những môn khác.

Gỡ khó dạy tích hợp bậc Trung học cơ sở

Giờ Khoa học tự nhiên tại trường THCS Kim Đồng, huyện Tân Lạc, tỉnh Hòa Bình, các học sinh đang tìm hiểu về phân tử đơn chất, hợp chất gồm kiến thức của môn Sinh học, Hóa học và cả một phần nhỏ kiến thức Vật Lý. Đó là điểm mới của việc dạy tích hợp và cũng là thách thức với cô Mai Thị Lệ Thúy, giáo viên dạy môn Sinh học,trong khi dạy tích hợp đòi hỏi phải hiểu biết rộng.

'Tôi là giáo viên chuyên dạy môn Sinh. Tôi chỉ nhìn góc độ theo môn Sinh học. Giờ nhìn tổng thể phải có kiến thức Vật lý, Hóa học, cũng rất khó khăn cho chúng tôi', cô Thúy chia sẻ.

Trước mỗi tiết học tích hợp, cả Tổ Khoa học tự nhiên của nhà trường phải ngồi với nhau. Giáo viên nhận dạy tiết nào sẽ phải trình bày mục đích, cách thực hiện và lấy ý kiến chuyên môn của các đồng nghiệp. Vì giáo viên Hóa thì lại không biết về Vật lý hay giáo viên Vật Lý lại không nắm được kiến thức Sinh học.

Thầy giáo Vũ Duy Khánh, giáo viên trường THCS Kim Đồng cho biết: ''Khi đó chúng tôi phải ngồi với nhau nhiều hơn, gặp khó khăn về thời gian, phải làm việc nhiều, trao đổi kỹ hơn. Khi đánh giá học sinh phải kết hợp cả 3 phân môn'.

Nhiều giáo viên lo lắng, hiện ở trình độ lớp 6, lớp 7, các thầy cô có thể tự tìm hiểu kiến thức và dạy học sinh nhưng lên đến lớp 8, lớp 9 thì khó mà đáp ứng được yêu cầu.

Hiện các địa phương đang triển khai các lớp đào tạo ngắn hạn. Trong vài tháng, giáo viên sẽ học thêm kiến thức của các môn còn lại để dạy tích hợp nhưng giải pháp này cũng chưa đảm bảo hoàn toàn rằng giáo viên có thể dạy tốt môn tích hợp.

Với các giáo viên lớp 10, năm nay là năm đầu tiên họ làm quen với chương trình mới. Học sinh sẽ không học tất cả các môn giống nhau như trước đây. Điểm khác biệt lớn nhất là các em sẽ lựa chọn môn học để phục vụ cho các môn thi đại học sau này. Để phục vụ được nhu cầu này của học sinh thì nhà trường, giáo viên đã phải thay đổi rất nhiều mới để dần bắt kịp chương trình mới.

Những thay đổi khi thực hiện chương trình lớp 10 mới

Học sinh có trình độ tốt về tiếng Anh, chương trình lớp 10 lại mới là 2 vấn đề mà cô Đào Thị Thúy Hằng, giáo viên tiếng Anh, trường THPT Lý Thái Tổ, Hà Nội, nhận thấy ở năm học này. Chương trình mới đòi hỏi phải cho học sinh được bộc lộ, phát huy khả năng của bản thân. Điều này thì cô Hằng đã thực hiện mấy năm nay. Bây giờ có hướng dẫn cụ thể nên cũng không quá bỡ ngỡ. Cái khó là phải đổi mới liên tục, cập nhật liên tục để tổ chức bài dạy cho tốt.

Từng giáo viên phải thay đổi và cả nhà trường cũng phải thay đổi. Cho đến thời điểm này, trường THPT Lý Thái Tổ xây dựng được 8 tổ hợp môn học. Đây là một nỗ lực rất lớn vì khi cho học sinh lựa chọn môn học theo yêu cầu mới, nhà trường sẽ bị xáo trộn toàn bộ thời khóa biểu, giáo viên.

Năm nay cũng là năm đầu tiên, các môn tự chọn như Âm nhạc, Mỹ thuật được đưa vào giảng dạy cho học sinh lớp 10. Thế nhưng, trường Lý Thái Tổ cũng như hầu hết trường THPT trên cả nước vẫn chưa tổ chức được vì thiếu giáo viên, thiếu thiếu cơ sở vật chất. Mục tiêu thì tốt đẹp nhưng để thực hiện được sẽ còn phải chờ thời gian.

Kinh nghiệm đổi mới của giáo viên Tiểu học

Hiện bậc Tiểu học là bậc học làm quen với chương trình mới nhiều nhất. Lớp 1,2,3 đã thực hiện chương trình và sách giáo khoa mới. Bước sang năm thứ ba thay đổi, các giáo viên đã có kinh nghiệm hơn và thích nghi hơn với chương trình.

Tạo sự hứng khởi cho học sinh với tiết học là một yêu cầu cần đạt vì có bắt đầu một cách vui vẻ, thích thú, học sinh mới quan tâm tới những nội dung tiếp theo của bài học. Năm đầu tiên dạy lớp 1 theo chương trình mới, cô Quán Thị Khánh Linh, trường Tiểu học Thịnh Hào, Đống Đa, Hà Nội và các đồng nghiệp vô cùng bối rối. Chăm chỉ nghiên cứu tài liệu tập huấn, học hỏi từ các đơn vị bạn, sang năm thứ hai cô đã quen hơn. Và bây giờ, năm thứ 3 dạy chương trình mới, cô đã thấy mọi việc nhẹ đi rất nhiều.

Cô Linh cho biết: 'Ngày xưa thầy giáo là trung tâm và học sinh là người lĩnh hội thụ động kiến thức nhưng bây giờ chúng tôi bắt buộc phải đổi mới, lấy học sinh làm trung tâm. Khi đổi mới, bản thân giáo viên thấy nhàn hơn, đỡ áp lực hơn và học sinh được khám phá nhiều hơn. Chúng tôi cảm thấy như dạo chơi trong tiết học của các con'.

Năm học tới, chương trình mới và sách giáo khoa mới sẽ áp dụng ở lớp 4, lớp 8, lớp 11 và năm sau nữa, cả 12 lớp đều sẽ thực hiện chương trình mới. Ngay lúc này, những giáo viên của các lớp học còn lại cũng sẽ phải chủ động tiếp cận với chương trình mới. Chủ động để không gây khó khăn cho chính mình khi bắt buộc phải đổi mới.

>> Xem thêm: Lúng túng với chương trình giáo dục phổ thông mới