Ông Bùi Văn Quyết (ở giữa) cùng 2 người con trong buổi thảo luận nhóm tại Trường Cao đẳng Cơ điện và Xây dựng Bắc Ninh.
Học nghề khi đã là thợ giỏi
Hình ảnh người đàn ông luống tuổi, tóc đã ngả bạc ngày ngày đến trường không còn lạ với sinh viên Trường Cao đẳng Cơ điện và Xây dựng Bắc Ninh. Thâm niên theo nghề xây dựng hơn 30 năm, hiện là cai thầu “có tiếng” tại Bắc Ninh thế nhưng ông Bùi Văn Quyết (54 tuổi, ở Xuân Ái, Hòa Long, TP Bắc Ninh) vẫn quyết định đăng ký học nghề hệ trung cấp nghề xây dựng. Điều thú vị là ông kéo theo cả con trai và con rể cùng đi học nghề.
Ông Quyết cho biết, khi ông chia sẻ ý định đi học nghề, người thân trong gia đình nghĩ ông đùa, còn bạn bè, anh em trong giới xây dựng nghĩ ông “có vấn đề” vì dù không có bằng cấp nhưng với hơn 30 năm thâm niên trong nghề, khá sành về bản vẽ, bóc tách khối lượng. “Tuy nhiên, có lần tôi thầu được hạng mục tại Khu công nghiệp Quế Võ, Bắc Ninh khi đối tác hỏi đến bằng cấp, tôi thực sự rất trăn trở. Nhìn lại con cái mình cũng không đứa nào đi học, đây chính là lý do khiến tôi quyết tâm đăng ký học nghề mặc cái nhìn ái ngại của mọi người”- ông Quyết nói.
Nói là làm, sau đó, ông Quyết đi tìm hiểu về các trường dạy nghề và lựa chọn học nghề Xây dựng tại Trường Cao đẳng Cơ điện và Xây dựng Bắc Ninh. Đăng ký nhập học, nộp học phí xong, ông về chia sẻ với con trai và con rể. 2 người con cũng đồng ý đi học theo bố.
Kể về quyết định theo bố đi học nghề, anh Bùi Văn Long Khánh (20 tuổi) hóm hỉnh chia sẻ, lúc đầu thấy bố nói sẽ đi học nghề em nghĩ bố đùa, nhưng sau đó thấy bố quyết tâm đi học, em thấy bố nói đúng nên cũng quyết định xin nghỉ làm tại một công ty với mức thu nhập mỗi tháng từ 10-12 triệu đồng để đăng ký học Trung cấp Điện lạnh - Cơ khí. “Mức thu nhập 12 triệu đồng hiện nay cũng là mức giúp em ổn định cuộc sống, song công việc không ổn định, không ít lần nơm nớp nỗi lo bị sa thải vì em không có bằng cấp” - anh Khánh kể.
Đào tạo theo đơn đặt hàng
Cũng giống như Khánh, anh Nguyễn Văn Điệp (27 tuổi) - con rể ông Quyết cũng ngày ngày lên lớp cùng bố, chiều chiều lại ra công trường xây dựng làm việc. Anh Điệp kể: “Dù đi làm thợ xây dựng đã chục năm nay, kinh nghiệm cũng có không ít nhưng lúc đi học vẫn thấy nhiều kiến thức mới, đáng để học hỏi”. Anh Điệp cho biết, học xong trung cấp, anh dự định sẽ học lên cao đẳng để sau này có thể nâng cao trình độ, kỹ năng nghề.
Chia sẻ về câu chuyện học nghề của 3 bố con ông Bùi Văn Quyết, ông Nguyễn Quốc Huy - Hiệu trưởng Trường Cao đẳng Cơ điện và Xây dựng Bắc Ninh cho rằng, việc chọn học nghề khi đã gần về hưu của ông Bùi Văn Quyết cho thấy, sự nhìn nhận về việc học nghề để nâng cao kỹ năng tay nghề của người lao động đã có sự thay đổi. Đó cũng là tín hiệu tích cực để Việt Nam nâng cao năng suất lao động.
Cũng theo ông Huy, với việc triển khai Chiến lược phát triển giáo dục nghề nghiệp giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2045, giáo dục nghề nghiệp có chuyển biến lớn, nhận thức về giáo dục nghề nghiệp có thay đổi tích cực. Học sinh sau khi tốt nghiệp THPT vào học nghề ngày càng tăng. Đáng chú ý, có tới 30% số học sinh/khóa có bằng loại khá, giỏi. Điều này cho thấy, nhận thức về học nghề đã dần thay đổi.
Để thu hút được học sinh theo học nghề, ông Huy cho rằng, một trong các giải pháp nhằm nâng cao chất lượng nguồn nhân lực là phải đổi mới toàn diện hệ thống đào tạo, giáo dục nghề nghiệp theo hướng mở, linh hoạt, hiệu quả, nâng cao chất lượng giáo dục - đào tạo, đáp ứng quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước trong bối cảnh cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư. Trong đó, việc tăng cường hợp tác giữa các trường đại học, cơ sở giáo dục nghề nghiệp và doanh nghiệp có ý nghĩa đặc biệt quan trọng.
Việt Nam hiện nay là nước tiếp nhận nguồn vốn đầu tư nước ngoài (FDI) lớn thứ 3 trong khu vực, tăng trưởng dòng vốn FDI ổn định qua nhiều năm. Các doanh nghiệp FDI luôn cần nguồn nhân lực chất lượng cao để ứng dụng công nghệ mới và năng suất lao động cao. Chính vì vậy, việc đẩy mạnh và thu hút người học nghề chính là chìa khóa để tăng chất lượng nguồn nhân lực, đồng thời là giải pháp hạn chế gánh nặng an sinh vì thất nghiệp và không tham gia chính sách bảo hiểm xã hội.