Cứu sản phụ và thai nhi nhau cài răng lược xâm lấn sâu bàng quang

Đây là trường hợp bị nhau cài răng lược thể percreta, nguy cơ chảy máu ồ ạt, sốc mất máu, suy đa cơ quan, đe dọa trực tiếp tính mạng mẹ và thai nhi.

04/09/2025 11:14

Bệnh viện Đa khoa tỉnh Quảng Trị tiếp tục ghi dấu ấn khi xử trí thành công một trong những biến chứng sản khoa phức tạp và nguy hiểm nhất hiện nay – nhau cài răng lược thể percreta, với mức độ xâm lấn sâu đến dây chằng rộng và bàng quang.

Sản phụ L.T.N.T (sinh năm 1992), trú tại xã Vĩnh Linh, tỉnh Quảng Trị nhập viện ở tuần thứ 38 của thai kỳ. Khai thác bệnh sử cho thấy, sản phụ đã nhiều lần sinh mổ.

Qua siêu âm và MRI, bác sĩ xác định, đây là trường hợp bị nhau cài răng lược thể percreta; Tình trạng bánh nhau tăng sinh mạch dữ dội; Các gai nhau xuyên qua cơ tử cung vào nền dây chằng rộng và bàng quang.

Nhau cài răng lược xâm lấn bàng quang trên phim chụp - Ảnh BVCC

Tiên lượng nguy cơ chảy máu ồ ạt, sốc mất máu, suy đa cơ quan, đe dọa trực tiếp tính mạng mẹ và thai nhi ngay trong cuộc mổ.

Trước tình trạng nguy hiểm của hai mẹ con sản phụ, các bác sĩ đã lên chiến lược can thiệp: Hội chẩn liên chuyên khoa: Phụ sản, Ngoại Tổng hợp, Gây mê hồi sức, Huyết học truyền máu, lên kế hoạch mổ chủ động.

Đặt sonde JJ niệu quản trước mổ để bảo vệ chức năng thận và hạn chế tổn thương bàng quang.

Chuẩn bị lượng máu dự trữ lớn, vật tư cấp cứu, hồi sức tích cực.

Ca phẫu thuật căng thẳng cứu sản phụ và thai nhi - Ảnh BVCC

Sau 2,5 giờ căng thẳng trong phòng mổ, ê-kíp đã lấy thai an toàn, kiểm soát tốt tình trạng xuất huyết và bảo tồn tối đa sức khỏe cho người mẹ.

Hơn 1 tuần chăm sóc và điều trị, sức khỏe của sản phụ bình phục tốt, mẹ và bé được xuất viện trong niềm vui chung của gia đình và các y bác sĩ.

ThS.BS Trần Xuân Cảnh, Trưởng khoa Sản bệnh, Bệnh viện Sản nhi Nghệ An cho biết, nhau cài răng lược là tai biến sản khoa vô cùng nguy hiểm, không chỉ gây nguy hiểm cho cuộc sinh mà còn đe dọa tính mạng mẹ bầu.

Bởi bình thường bánh nhau sẽ bong ra khỏi thành tử cung sau khi sản phụ sinh em bé. Bánh nhau sau đó được xổ ra bên ngoài. Tuy nhiên, khi mẹ bầu mắc phải nhau cài răng lược, bánh nhau không thể tự bong khỏi thành tử cung mà bám chặt vào các cơ tử cung, thậm chí xâm lấn sang các cơ quan lân cận. Đây chính là nguyên nhân gây ra tình trạng băng huyết sau sinh, nhiễm trùng hậu phẫu… thậm chí gây tử vong ở thai phụ.

Các nghiên cứu từ những năm 1970-1980 cho thấy, tỷ lệ mắc phải tình trạng này là 1/2.510 đến 1/4.017. Vào những năm 1982-2002, tỷ lệ mắc phải là 1/533. Tỷ lệ này ngày càng tăng là do sự thay đổi của các yếu tố nguy cơ gây bệnh, đáng chú ý nhất là sự tăng lên của việc sinh mổ lấy thai ngày càng được chỉ định rộng rãi.

Dựa vào mức độ xâm lấn của bánh nhau mà bệnh lý bánh nhau này được chia thành 3 thể chính, bao gồm:

Thể Accreta: Bánh nhau bám trực tiếp trên bề mặt tử cung. Đây là thể phổ biến nhất, chiếm 75% tổng số trường hợp.

Thể Increta: Bánh nhau xâm nhập vào sâu bên trong thành tử cung nhưng chưa qua khỏi lớp thanh mạc tử cung. Đây là thể phổ biến trung bình, chiếm khoảng 15% tổng số trường hợp.

Thể Percreta: Bánh nhau xâm lấn xuyên qua cơ tử cung vào lớp thanh mạc tử cung, thậm chí xâm lấn sang các cơ quan lân cận như ruột, bàng quang… Mặc dù thể Percreta ít phổ biến nhất, chỉ chiếm khoảng 5% tổng số trường hợp nhưng là thể nghiêm trọng nhất.

Đặt sonde JJ niệu quản trước mổ để bảo vệ chức năng thận và hạn chế tổn thương bàng quang. - Ảnh BVCC

Hiện nguyên nhân chính xác gây bệnh vẫn chưa được xác định rõ ràng nhưng theo các chuyên gia phần lớn mẹ bầu gặp phải tình trạng này đều có điểm chung là có vết sẹo trên thành tử cung do phẫu thuật mổ lấy thai hoặc bóc nhân xơ tử cung.

Bên cạnh đó, việc mẹ bầu có tiền sử sinh mổ lấy thai hoặc mắc phải nhau tiền đạo cũng làm tăng nguy cơ bị nhau cài răng lược. Thống kê cho thấy, khoảng 5-10% các trường hợp mắc bệnh là ở mẹ bầu bị rau tiền đạo.

Sinh mổ lấy thai làm tăng nguy cơ bánh nhau không thể tự động tách khỏi thành tử cung. Mẹ bầu có tiền căn vết mổ cũ càng nhiều, nguy cơ gặp phải tình trạng này càng lớn. Thống kê cho thấy, trên 60% các ca mắc là ở mẹ bầu có vết mổ cũ 3 lần trở lên. Do đó, nên hạn chế mổ lấy thai khi không có chỉ định y khoa rõ ràng để bảo vệ sức khỏe lâu dài.

Nhau cài răng lược không gây ra bất cứ triệu chứng hay dấu hiệu rõ rệt nào, chỉ vào những tháng cuối thai kỳ (tam cá nguyệt thứ ba) xuất hiện tình trạng xuất huyết âm đạo bất thường mới phát hiện ra.

Sau khi được phát hiện, sản phụ cần được theo dõi tại cơ sở y tế có trang thiết bị hiện đại cũng như đội ngũ bác sĩ giỏi chuyên môn và giàu kinh nghiệm về mổ nhau cài răng lược, bởi đây là một kỹ thuật khó tiềm ấn rất nhiều rủi ro của sản khoa.

Khi mang thai, các sản phụ nên thăm khám và quản lý thai chặt chẽ, đặc biệt mẹ bầu mang thai nhiều lần, có tiền sử mổ lấy thai thì cần đi khám thai đầy đủ theo hướng dẫn của bác sĩ để phát hiện sớm và có biện pháp điều trị kịp thời các biến chứng thai kỳ, đảm bảo sức khỏe cho bản thân và thai nhi.

Khi nghi ngờ hoặc được chẩn đoán nhau tiền đạo, nhau cài răng lược nên theo dõi và điều trị tại các bệnh viện chuyên ngành sản để phát hiện và xử trí kịp thời.

Theo Thúy Nga/Tri thức & Cuộc sống