Ninh Bình: Khám phá Vân Long - vịnh không sóng đẹp như tranh thủy mặc

Đầm Vân Long chinh phục du khách bởi mặt nước phẳng lặng như gương soi bóng núi đá vôi kỳ vĩ, nơi sở hữu bức tranh tự nhiên lớn nhất Việt Nam và loài voọc mông trắng quý hiếm.

29/12/2025 15:06

Cách Hà Nội khoảng 80km về phía Nam, đầm Vân Long (Ninh Bình) hiện lên như một thế giới tách biệt, nơi thời gian dường như ngưng đọng trên mặt nước phẳng lặng. Không ồn ào hay náo nhiệt, khu bảo tồn thiên nhiên đất ngập nước lớn nhất vùng đồng bằng Bắc Bộ này mang đến một trải nghiệm du lịch chậm rãi, đầy chất thơ giữa lòng di sản.

Vịnh không sóng - Tấm gương khổng lồ của đất cố đô

Điểm độc đáo nhất khiến Vân Long khác biệt hoàn toàn với Tam Cốc hay Tràng An chính là mặt nước. Nơi đây được mệnh danh là 'vịnh không sóng' bởi làn nước quanh năm tĩnh lặng, không một gợn lăn tăn. Khi ngồi trên những chiếc thuyền nan nhỏ do người dân địa phương chèo lái, du khách sẽ ngỡ như mình đang lướt đi trên một tấm gương khổng lồ.

Đầm Vân Long là khu bảo tồn thiên nhiên đất ngập nước lớn nhất vùng đồng bằng châu thổ Bắc Bộ

Độ trong của nước tại Vân Long cho phép bạn nhìn thấu tận đáy, nơi những thảm rong rêu uốn lượn theo nhịp chèo. Khung cảnh ấy hòa quyện với những dãy núi đá vôi sừng sững, tạo nên một bức tranh thủy mặc sống động mà Trung tâm Sách Kỷ lục Việt Nam đã ghi nhận là 'Nơi có bức tranh tự nhiên lớn nhất Việt Nam'.

Du khách sử dụng thuyền nan nhỏ để len lỏi khám phá các ngóc ngách của đầm

Mặt nước phẳng lặng như gương là đặc trưng riêng biệt của Vân Long

Lịch sử hình thành và quy mô ấn tượng

Ít ai biết rằng, vẻ đẹp hoang sơ của Vân Long hôm nay có sự góp sức của con người. Vào năm 1960, một tuyến đê dài hơn 30km được đắp ở tả ngạn sông Đáy để trị thủy. Sự kiện này đã vô tình biến vùng thung lũng rộng lớn thành vùng đất ngập nước mênh mông, cô lập các ngọn núi đá vôi thành những hòn đảo giữa lòng hồ.

Vân Long có diện tích khoảng 3.000ha với hệ sinh thái núi đá và đất ngập nước đan xen

Hiện nay, đầm có diện tích khoảng 3.000ha, nằm trên địa bàn các xã Gia Vân, Gia Viễn, Gia Hưng. Với 3/4 diện tích là núi đá vôi và phần còn lại là đất ngập nước, đây là nơi lưu giữ hệ sinh thái cực kỳ đa dạng, đã được công nhận là khu Ramsar của thế giới.

Không gian bao la và tĩnh mịch tại khu bảo tồn thiên nhiên

Những điểm dừng chân không thể bỏ qua

Hành trình trên thuyền sẽ đưa du khách đi qua những ngọn núi có tên gọi kỳ thú như núi Mâm Xôi, núi Hòm Sách, núi Đá Bàn hay núi Cô Tiên. Nổi bật nhất phải kể đến núi Mèo Cào với vách đá dựng đứng cao khoảng 150-200m. Tên gọi này xuất phát từ những vết xước tự nhiên trên đá trông như dấu móng vuốt của mèo.

Núi Mèo Cào - một trong những biểu tượng đặc sắc của đầm Vân Long

Cận cảnh những vết xước độc đáo trên vách đá núi Mèo Cào

Bên cạnh đó, hệ thống hang động xuyên thủy như hang Cá, hang Bóng, hang Rùa cũng là điểm nhấn đầy mê hoặc. Hang Cá dài 250m là điểm đến yêu thích của những tâm hồn ưa khám phá, nơi nhũ đá rủ xuống tạo nên những hình thù kỳ ảo.

Vương quốc của loài voọc mông trắng

Vân Long không chỉ là điểm du lịch cảnh quan mà còn là khu bảo tồn nghiêm ngặt. Đây là nơi sở hữu số lượng cá thể voọc mông trắng nhiều nhất Việt Nam với hơn 100 cá thể đang sinh sống ngoài tự nhiên. Nếu may mắn, vào những buổi chiều tà, du khách có thể bắt gặp loài linh trưởng quý hiếm này đang chuyền cành trên các vách núi cheo leo.

Vân Long là nơi cư trú quan trọng của loài voọc mông trắng quý hiếm

Ngoài voọc mông trắng, hệ động thực vật tại đây vô cùng phong phú với hơn 700 loài thực vật và hàng trăm loài chim, cò. Tiếng chim kêu, tiếng mái chèo khua nước là những âm thanh duy nhất phá vỡ sự tĩnh lặng, tạo nên cảm giác thư thái tuyệt đối cho người lữ khách.

Nơi đây thu hút đông đảo nhà nghiên cứu và nhiếp ảnh gia đến tác nghiệp

Kinh nghiệm thực tế cho chuyến đi

Để tận hưởng trọn vẹn vẻ đẹp của Vân Long, thời điểm lý tưởng nhất là vào buổi sáng sớm hoặc chiều muộn. Lúc này, ánh nắng xiên qua các khe núi tạo nên hiệu ứng ánh sáng lung linh trên mặt nước, đồng thời cũng là lúc các loài chim và voọc hoạt động mạnh nhất.

Cảm giác bình yên tuyệt đối khi ngồi thuyền lướt trên mặt đầm không sóng

Di chuyển: Từ TP Ninh Bình, bạn đi theo quốc lộ 1A khoảng 15km đến ngã ba Gián Khẩu rồi rẽ phải để vào xã Gia Vân. Thời gian tham quan: Một chuyến đi thuyền thường kéo dài từ 1 tiếng đến 1,5 tiếng. Trang phục: Nên mang theo mũ, nón và kem chống nắng vì thuyền không có mui che.

Bến thuyền Vân Long - điểm bắt đầu cho hành trình khám phá vịnh không sóng

Đầm Vân Long là minh chứng cho sự hài hòa giữa thiên nhiên và nỗ lực bảo tồn của con người. Một chuyến đi đến đây không chỉ giúp bạn giải tỏa căng thẳng mà còn là cơ hội để trân trọng hơn những giá trị đa dạng sinh học quý báu của Việt Nam.

Theo Trí Nhân/Nhà báo và Công luận