Sơ cấp cứu cộng đồng, yếu tố vàng quyết định sự sống

Sinh mạng con người không thể trì hoãn, biết cách sơ cấp cứu ban đầu là yếu tố quyết định khả năng sống còn của người bệnh.

11/06/2025 11:38

Nhiều người hồi sinh từ cõi chết nhờ sơ cấp cứu ban đầu

Không ai nghĩ anh P. (ở Thái Nguyên) có thể qua khỏi sau khi bị điện giật ngừng tim dưới hồ cá Koi. Sự sống của anh đã hồi sinh kỳ diệu. nhờ được hàng xóm sơ cấp cứu đúng thời điểm vàng.

Sáng hôm đó, thấy cá Koi dưới hồ chết nổi nhiều, anh P. liền nhảy xuống kiểm tra và gặp nạn. Chị vợ đứng trên bờ đã hô hoán mọi người đến hỗ trợ.

Khoảng 2 phút sau anh P. được đưa lên bờ trong tình trạng ngừng tim do bị điện giật. Ngay lập tức anh P. được hàng xóm ép tim liên tục và duy trì suốt 40 phút khi tới Bệnh viện Đa khoa Thái Nguyên, đã có mạch, tim đập và thở trở lại.

Bệnh nhân được đặt nội khí quản và chuyển lên Bệnh viện Bạch Mai để kiểm tra các tổn thương khác. Anh xuất việ khỏe mạnh sau 1 thời gian ngắn, không còn tổn thương.

Nhờ được sơ cứu kịp thời khi bị điện giật ngừng tim, anh P đã trở lại cuộc sống - Ảnh BVCC

Trường hợp khác, một bé trai 5 tuổi (Hà Nội), nghịch dây giải rút quần, tự cuốn 'thắt cổ' treo mình trên không. Khi gia đình phát hiện, trẻ trong tình trạng tím tái, khó thở.

Người bố đã nhanh chóng đỡ trẻ xuống, thổi ngạt và ép tim tại chỗ trong 5 phút, trẻ tự thở trở lại, môi hồng và được đưa đi cấp cứu. Sau 5 ngày nằm viện, bệnh nhi đã tỉnh táo hoàn toàn. Kết quả chụp tim, phổi, MRI sọ não, cột sống cổ không có bất thường.

Tương tự, em nhỏ 19 tháng tuổi (Thái Nguyên) ngã vào xô nước và bị đuối nước. Trẻ rơi vào tình trạng tím tái nhưng được người nhà sơ cấp cứu kịp thời. Sau 7 phút, ép tim, thổi ngạt, trẻ nôn ra nước, thức ăn, có nhịp thở trở lại dù vẫn hôn mê.

Các trường hợp kể trên được cứu sống là nhờ sơ cấp cứu ban đầu đúng cách. Điều này cho thấy giá trị của việc cấp cứu ban đầu vô cùng quan trọng. Đây là yếu tố quyết định khả năng sống sót, giảm thiểu di chứng, tử vong của người gặp nạn trước khi tiếp cận được với cán bộ, cơ sở y tế.

Các bác sĩ Trung tâm Cấp cứu xử trí ca bệnh người em bất tỉnh được anh ép tim liên tục 40 phút - Ảnh BVCC

Các phương pháp cấp cứu cơ bản

Theo các bác sĩ Trung tâm cấp cứu A9 Bệnh viện Bạch Mai, nếu sơ cấp cứu đúng cách, được thực hiện trong vòng 5 phút đầu, cơ hội sống sót của bệnh nhân tim ngừng đập có thể tăng gấp 2–3 lần...

Cấp cứu ngừng tim, ngừng thở (CPR): Các bước: Kiểm tra - Gọi hỗ trợ - Ép tim. Lay gọi, vỗ vai người bệnh. Quan sát hơi thở (trong 5-10 giây). Gọi hỗ trợ, cấp cứu. Đặt bệnh nhân nằm ngửa trên nền cứng, phẳng. Ép tim và hà hơi thổi ngạt liên tục đến khi có xe cấp cứu hoặc bệnh nhân tự thở trở lại.

Dị vật đường thở: Chỉ cần trễ vài phút, não thiếu oxy sẽ dẫn đến tổn thương nghiêm trọng hoặc tử vong. Sơ cấp cứu bằng cách thực hiện nghiệm pháp Heimlich - ôm từ phía sau, đặt tay dưới xương ức và ấn nhanh mạnh lên trên để dị vật bật ra.

Xử trí bỏng và vết thương chảy máu: Bỏng nhiệt: Làm mát - Che phủ - Đưa đi viện'. Ngâm hoặc xả nước mát sạch (không dùng nước đá) lên vùng bỏng trong ít nhất 15 -20 phút. Che phủ vết bỏng bằng vải sạch hoặc gạc vô trùng. Đưa ngay đến cơ sở y tế nếu bỏng diện rộng hoặc sâu.

Chảy máu: 'Ấn chặt - Nâng cao - Băng ép'. Dùng gạc hoặc vải sạch ấn chặt trực tiếp lên vết thương. Nâng cao vùng chảy máu (nếu có thể). Băng ép chắc chắn và đưa người bệnh đến cơ sở y tế gần nhất nếu máu chảy nhiều.

Sơ cứu khi đuối nước - Ảnh BVCC

Xử trí đuối nước: 'Kéo lên – Kiểm tra – CPR ngay'. Đưa nạn nhân ra khỏi nước nhanh nhất có thể. Đặt bệnh nhân nằm trên nền phẳng, kiểm tra ý thức và hơi thở. Nếu ngừng thở/ngừng tim, lập tức tiến hành ép tim, thổi ngạt CPR (30 ép tim, 2 thổi ngạt), liên tục đến khi tỉnh lại hoặc có xe cấp cứu.

Sơ cấp cứu không phải là trách nhiệm của riêng nhân viên y tế. Đó là kỹ năng sống cần thiết của mỗi người là trách nhiệm công dân, nghĩa vụ đạo đức và thước đo văn minh của một xã hội hiện đại.

Việc tuyên truyền, đào tạo nâng cao nhận thức, kỹ năng sơ cấp cứu trong cộng đồng là vô cùng cần thiết và nên được tổ chức thường xuyên.

Theo Thúy Nga/Tri thức & Cuộc sống