Sùng đất - món ngon ngày mưa của núi rừng Trà Liên

Không cầu kỳ, chẳng xa hoa, món sùng đất ở vùng Trà Liên dân dã, tự nhiên như chính núi rừng Trà Liên. Món ăn ấm lòng ngày mưa, thấm đẫm tình quê của người vùng cao giờ đã thành 'đặc sản', vẫn giữ nguyên vẹn vị mặn mòi như vùng đất, con người nơi đây.

31/12/2025 01:09

Những ngày mùa đông, thời tiết hanh khô, se lạnh, trên những cánh đồng nà Deo, nà Lớn, đồng Bàu… dọc theo sông Trạm, xã vùng cao Trà Liên, thành phố Đà Nẵng ( thuộc huyện Bắc Trà My, tỉnh Quảng Nam trước đây) vẫn rộn ràng tiếng cười nói xôn xao của người dân đi đào sùng đất.

'Đặc sản' sùng đất ở vùng núi Trà Liên

Hàng năm, sau đợt thu hoạch sắn vào tháng 9 âm lịch, lúc này thời tiết khô, lạnh, thỉnh thoảng có mưa nhẹ, bà con các thôn Phương Đông, Thanh Trước, Định Yên mang theo cuốc, xẻng, xô ra đồng để đào sùng kiếm thêm thu nhập.

Để con sùng bắt được còn nguyên vẹn, những người săn sùng phải đào cuốc nhẹ nhàng, sùng bắt được bỏ ngay vào xô có nước để chúng không bị đổi màu sạm đen.

Sùng đất là ấu trùng của bọ rầy- đẻ trứng trong đất và nở thành các ấu trùng, sống dưới những gốc sắn, bắp, cây cỏ của bãi bồi dọc sông. Lúc đầu mùa, sùng còn non, có màu trắng như sữa, to bằng đầu chiếc đũa, sau đó lớn hơn một chút, khoảng tầm ngón tay. Lúc này, thân sùng đất có màu trắng đục, phần đầu có màu đen, phía dưới bụng có nhiều chân.

Những món ẩm thực độc đáo của đồng bào vùng cao tỉnh Quảng Nam trước đây

Vì là loài ăn sắn, sống dưới những bãi bồi dọc sông, nên sùng đất là côn trùng sạch, được xem như 'đặc sản' của vùng đất Trà Liên những năm gần đây.

Sùng sau khi thu hoạch về được sơ chế bằng cách bóp bỏ bớt phần ruột, ngắt phần đuôi, rửa sạch qua nước là có thể sử dụng ngay. Cách chế biến cũng rất đơn giản, phổ biến nhất là món sùng nướng.

Sùng nướng trên bếp than hồng sẽ nóng, giòn, vàng ươm và quan trọng là giữ nguyên mùi vị thơm béo đặc trưng. Món này ngon hơn khi được chấm với muối ớt xanh, quấn kèm lá lốt, tạo nên hương vị đậm đà, khó quên.

Một gia đình đồng bào Ca Dong ở huyện Bắc Trà My, tỉnh Quảng Nam trước đây đang chuẩn bị những món ẩm thực đặc trưng đãi khách đến thăm làng

Không cầu kỳ, chẳng xa hoa, món sùng đất ở vùng Trà Liên là vậy – dân dã, tự nhiên mà thấm đẫm tình quê. Ai có dịp ghé về nơi này những ngày mưa, hãy thử một lần ngồi bên bếp than hồng, thưởng thức đĩa sùng đất nóng hổi cùng với chén rượu nồng cay để cảm nhận không gian, tình người ấm áp, hòa quyết giữa tiết trời se lạnh nơi miền sơn cước Trà My.

Theo THANH TÙNG/baovanhoa.vn