Chủ động phòng ngừa ung thư theo y học chính xác

Trong bối cảnh ung thư tiếp tục là một trong những thách thức y tế lớn nhất tại Việt Nam, yêu cầu cấp bách đặt ra cho ngành y tế là phát triển mô hình chăm sóc toàn diện dựa trên những tiến bộ mới nhất của y học chính xác.

05/12/2025 12:12

Quang cảnh Hội thảo phòng chống ung thư lần thứ 28 tại Thành phố Hồ Chí Minh.

Đây là chủ đề của Hội thảo phòng chống ung thư lần thứ 28 do Bệnh viện Ung bướu Thành phố Hồ Chí Minh phối hợp Hội Ung thư Việt Nam, Hội Ung thư Thành phố Hồ Chí Minh tổ chức ngày 4/12. Một diễn đàn uy tín quy tụ hơn 2.000 chuyên gia hàng đầu của ngành ung thư trong nước và quốc tế cùng cập nhật kiến thức, trao đổi kinh nghiệm, giới thiệu những tiến bộ mới trong chẩn đoán-điều trị-dự phòng ung thư.

Hội thảo tổ chức nhiều phiên chuyên đề gồm: Giải phẫu bệnh và sinh học phân tử; Huyết học-ung bướu huyết học; Ung thư đầu cổ; Xạ trị và kỹ thuật xạ phẫu hiện đại; Phụ khoa ung thư; Ung thư vú; cùng các nhóm chủ đề tiêu hóa-gan mật-phổi-ngoại khoa.

Tiến sĩ, bác sĩ Diệp Bảo Tuấn, Giám đốc Bệnh viện Ung bướu Thành phố Hồ Chí Minh đưa ra con số đáng lo ngại: 'Mỗi năm ung thư cướp đi gần 10 triệu sinh mạng trên toàn cầu, tại Việt Nam số ca mắc mới vượt 180.000 và hơn 120.000 trường hợp tử vong. Đây là nguyên nhân gây tử vong nhiều thứ hai chỉ sau bệnh tim mạch'. Do đó, yêu cầu đặt ra là phải rút ngắn khoảng cách giữa tiến bộ khoa học và thực hành lâm sàng để phục vụ người bệnh hiệu quả hơn.

Ông cho biết, trong năm 2025 chỉ riêng tại Bệnh viện Ung bướu Thành phố dự kiến tiếp nhận hơn 1.080.000 lượt khám, tăng 22% so năm 2024, với hơn 42.000 ca ung thư mới, trong đó ung thư tuyến giáp và ung thư vú chiếm tỷ lệ cao nhất. Thực tế này cho thấy nhu cầu cấp thiết của việc triển khai chiến lược y học chính xác, tầm soát sớm và các phương pháp điều trị tiên tiến.

Một trong những xu thế nổi bật là ứng dụng sinh học phân tử và xét nghiệm gen trong chẩn đoán sớm. Nhiều nghiên cứu đã khẳng định hiệu quả của giải trình tự gen trong phát hiện đột biến liên quan các nhóm bệnh lý như ung thư phổi, ung thư vú, ung thư đại trực tràng.

Cùng với đó, trí tuệ nhân tạo (AI) đang là một trong những trọng tâm nổi bật, phản ánh xu hướng tất yếu của ngành ung thư học hiện đại trong kỷ nguyên số. Các báo cáo tập trung vào các kỹ thuật tiên tiến như AI trong lập kế hoạch xạ trị và tầm soát, xạ trị thích ứng, phẫu thuật nội soi hiện đại, can thiệp mạch điều trị ung thư gan, xét nghiệm phân tử, cá thể hóa điều trị và quản lý sau điều trị.

Trong phiên chuyên đề, các chuyên gia đã chia sẻ chủ đề ngoại khoa, kỹ thuật can thiệp và đào tạo chuyên sâu với những nội dung về phẫu thuật ung thư vú-tạo hình và bảo tồn, phẫu thuật nội soi lồng ngực một cổng sau điều trị tân hỗ trợ (Uni-port VATS), phẫu thuật nội soi cắt thực quản qua ba cổng và vai trò hóa xạ, đồng thời tân hỗ trợ ung thư thực quản, can thiệp nội mạch trong điều trị ung thư biểu mô tế bào gan, những kiến thức cập nhật về chuẩn điều trị ung thư phổi giai đoạn sớm và tiến xa, định hình xây dựng mạng lưới tim mạch học ung thư (cardio-oncology).

Theo Tiến sĩ Hà Anh Đức, Cục trưởng Cục Quản lý khám chữa bệnh, Bộ Y tế: 'Hiện nay nhiều cơ chế, chính sách mới được nhà nước ban hành đang mở ra cơ hội để ngành y tế phát triển mạnh hơn hướng đến mục tiêu chăm sóc sức khỏe toàn diện cho người dân, trên tinh thần đó, chúng ta phải chuyển trọng tâm từ chữa bệnh sang phòng bệnh và vai trò của sàng lọc cộng đồng phải được đẩy mạnh hơn nữa. Mạng lưới phòng chống ung thư quốc gia với các bệnh viện ung bướu, trung tâm chuyên ngành sẽ đóng vai trò then chốt trong thực hiện định hướng này'.

Dự phòng ung thư hiện đại không chỉ dừng lại ở truyền thông nâng cao nhận thức mà tập trung xây dựng mô hình tầm soát theo nhóm nguy cơ dựa trên yếu tố di truyền, môi trường và lối sống.

Y học chính xác đóng vai trò trung tâm trong chiến lược này, giúp cá thể hóa phác đồ điều trị dựa trên đặc điểm sinh học của từng khối u và từng bệnh nhân, điều này giúp tối ưu hiệu quả, giảm chi phí điều trị và cải thiện chất lượng sống.

Những nội dung đào tạo và báo cáo chuyên môn được trình bày đã cho thấy hệ thống ung thư học Việt Nam đang chuyển mạnh sang mô hình chăm sóc toàn diện khi kết hợp đa chuyên khoa, chuẩn hóa phác đồ điều trị dựa trên chứng cứ, cá thể hóa điều trị dựa trên phân tích phân tử và ứng dụng công nghệ cao để tối ưu hiệu quả.

Với gần 100 báo cáo nghiên cứu trong nước đã thể hiện năng lực nghiên cứu ngày càng vững vàng trong các bệnh viện trên cả nước. Đây là nền tảng quan trọng để tiến bộ khoa học được áp dụng rộng rãi mang lại lợi ích trực tiếp cho người bệnh.

Hội thảo thường niên phòng chống ung thư lần thứ 28 do Bệnh viện Ung bướu Thành phố tổ chức không chỉ là diễn đàn khoa học quy mô lớn của ngành ung thư, mà còn là minh chứng cho nỗ lực bền bỉ của Thành phố Hồ Chí Minh nói riêng và cả Việt Nam nói chung trong việc nâng cao chất lượng chẩn đoán-điều trị-dự phòng, hướng đến mục tiêu chăm sóc toàn diện và y học chính xác cho người bệnh ung thư.

Theo Nhật Thành/Nhân dân