Không có người thân đi cùng, bệnh viện có được từ chối cấp cứu?

Khi người bệnh được đưa đến bệnh viện trong tình trạng 'thập tử nhất sinh' mà không có thân nhân đi cùng, nhiều người vẫn thắc mắc: Liệu bệnh viện có được phép từ chối cấp cứu hay không?

21/10/2025 09:06

Mới đây, mạng xã hội xôn xao trước thông tin Bệnh viện Đa khoa Bà Rịa 'từ chối cấp cứu' một nam sinh bị tai nạn giao thông vì không có người thân đi cùng, khiến nạn nhân tử vong. Bài đăng nhanh chóng lan truyền, thu hút hàng nghìn bình luận phẫn nộ.

Bệnh viện Đa khoa Bà Rịa.

Tuy nhiên, Bệnh viện Đa khoa Bà Rịa đã bác bỏ hoàn toàn thông tin này, khẳng định đây là tin sai sự thật. Đại diện bệnh viện cho biết, nạn nhân đã được tiếp nhận, cấp cứu đúng quy trình chuyên môn, nhưng do chấn thương quá nặng nên không qua khỏi. Sau đó, bệnh viện đã làm thủ tục chuyển nhà đại thể theo quy định vì không có thân nhân liên hệ.

Dù sự việc đã được làm sáng tỏ, nhưng câu hỏi 'bệnh viện có được từ chối cấp cứu người không có thân nhân không?' vẫn khiến nhiều người băn khoăn.

Theo Luật Khám bệnh, chữa bệnh năm 2023 (có hiệu lực từ năm 2024), hành vi từ chối hoặc cố ý chậm cấp cứu người bệnh là bị nghiêm cấm. Đây là một trong 21 hành vi vi phạm đạo đức và pháp luật trong hoạt động y tế.

Chỉ trong một số trường hợp rất đặc biệt – như bệnh vượt quá khả năng chuyên môn, người bệnh hoặc thân nhân có hành vi tấn công nhân viên y tế, hoặc yêu cầu phương pháp điều trị trái quy định – thì người hành nghề mới được phép từ chối khám chữa bệnh.

Như vậy, mọi cơ sở y tế đều có trách nhiệm tiếp nhận và cấp cứu người bệnh ngay lập tức, dù họ không có thân nhân, giấy tờ tùy thân hay khả năng chi trả.

Trường hợp người bệnh tử vong, cơ sở khám bệnh, chữa bệnh có trách nhiệm giải quyết theo quy định.

Luật cũng quy định rõ cách xử lý khi người bệnh không có thân nhân đi cùng: Bệnh viện phải lập biên bản, kiểm kê và lưu giữ tài sản của người bệnh. Trong vòng 48 giờ, nếu chưa xác định được thân nhân, bệnh viện phải thông báo với UBND cấp xã nơi cơ sở đóng trụ sở để phối hợp tìm kiếm thân nhân qua các phương tiện thông tin đại chúng. Trường hợp trẻ nhỏ bị bỏ rơi hoặc người bệnh mất năng lực hành vi, bệnh viện phải lập hồ sơ chuyển đến cơ sở trợ giúp xã hội theo quy định. Nếu người bệnh tử vong, bệnh viện có trách nhiệm xử lý theo đúng quy định pháp luật.

Trong suốt quá trình này, bệnh viện phải nuôi dưỡng, chăm sóc và điều trị người bệnh đến khi hoàn tất thủ tục chuyển giao hoặc khi người bệnh qua đời.

Từ quy định trên có thể thấy rõ: 'Không có thân nhân đi cùng' không bao giờ là lý do để từ chối cứu người. Bệnh viện phải ưu tiên cứu chữa trước, thủ tục hành chính xử lý sau. Bởi trong cấp cứu, mỗi phút giây đều có thể là ranh giới giữa sự sống và cái chết. Sự chậm trễ, dù chỉ vì giấy tờ hay thủ tục, đều đi ngược lại đạo đức nghề y và quy định của pháp luật.

Sự lan truyền của những tin đồn chưa kiểm chứng không chỉ gây hoang mang mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến niềm tin của người dân với ngành y tế. Các chuyên gia khuyến cáo: người dân nên chỉ tiếp nhận thông tin từ nguồn chính thống và tránh chia sẻ thông tin sai lệch.

Sở Y tế Thành phố Hồ Chí Minh (TP HCM) vừa có văn bản khẩn yêu cầu Bệnh viện Đa khoa Bà Rịa báo cáo nhanh về quy trình tiếp nhận, chẩn đoán, cấp cứu và điều trị đối với nam sinh tử vong sau tai nạn giao thông. Cùng với đó, Sở Y tế chỉ đạo giám đốc bệnh viện khẩn trương thành lập hội đồng chuyên môn để đánh giá toàn diện toàn bộ quá trình tiếp nhận và điều trị, đảm bảo tuân thủ Luật Khám bệnh, chữa bệnh, và báo cáo kết quả trước ngày 24/10. Bệnh nhân được đưa vào trung tâm y tế gần đó cấp cứu rồi chuyển đến Bệnh viện Bà Rịa, đến sáng 13/10 tử vong. Ngoài ra, Sở yêu cầu ban giám đốc và bộ phận công tác xã hội của bệnh viện phối hợp các khoa, phòng thăm hỏi, chia sẻ, động viên gia đình người bệnh, thể hiện tinh thần nhân văn, trách nhiệm và cầu thị của ngành y tế. Theo thông tin ban đầu, nạn nhân 19 tuổi, là sinh viên năm nhất tại TP HCM. Ngày 11/10, nam sinh về quê ở Bà Rịa - Vũng Tàu dự sinh nhật mẹ, sau đó quay lại TP HCM thì gặp tai nạn giao thông tại khu vực Ngãi Giao. Nạn nhân được sơ cứu tại trung tâm y tế địa phương, sau đó chuyển đến Bệnh viện Bà Rịa. Dù được cấp cứu và điều trị, đến sáng 13/10, nam sinh không qua khỏi.

Theo Văn Hiền/Nhà báo và Công luận