![Nội dung chú thích ảnh]()
ChatGPT ra đời, giáo dục sẽ phải thay đổi trong kiểm tra, đánh giá người học. (Nguồn: ShuttetstocK)
TS. Lê Nguyên Phương: Vai trò của giáo viên trong thời đại AI sẽ không biến mất
ChatGPT trở thành cơn sốt thời gian qua, tôi tự hỏi, học sinh, sinh viên có thể dùng các phương tiện AI miễn phí để làm gì? Nhìn chung, ChatGPT có thể phục vụ như một công cụ có giá trị cho học sinh, sinh viên muốn nâng cao hiểu biết về các môn học khác nhau, nâng cao kỹ năng viết và chuẩn bị cho các kỳ thi.
Nó có thể hỗ trợ hoàn thành bài tập về nhà bằng cách cung cấp thông tin, giải thích và cho ví dụ. Đồng thời, cải thiện việc học tập bằng cách giúp học sinh học tập bằng cách trả lời các câu hỏi, cung cấp tóm tắt và giải thích các khái niệm khó.
Cùng với đó, ChatGPT giúp cải thiện việc trình bày ý tưởng bằng cách đề xuất ý tưởng, cải thiện ngữ pháp và đề xuất cách diễn đạt thay thế. Chuẩn bị các kỳ thi bằng cách giúp học sinh, sinh viên thực hành trả lời các câu hỏi trong môi trường kiểm tra mô phỏng.
Nhưng quan trọng nhất là việc hỗ trợ nghiên cứu bằng cách cung cấp thông tin, đề xuất để đọc thêm và tóm tắt các ấn phẩm nghiên cứu.
![Nội dung chú thích ảnh]()
TS. Lê Nguyên Phương. (Ảnh: NVCC)
Trước những khả năng đó, chắc chắn người thầy không còn 'ru ngủ' học sinh, sinh viên với những bài giảng và bài thi lặp lại từ nhiều thập kỷ trước. Lúc này, vấn đề quan trọng là cần thay đổi phương pháp giảng dạy trong trường học; tập trung nhiều hơn vào tư duy phản biện, giải quyết vấn đề, sáng tạo.
Bởi vì, những kỹ năng này không thể được sao chép bằng máy móc, ít nhất trong tương lai gần - những nội dung và cách giảng dạy mà lẽ ra học sinh và sinh viên phải được dạy từ thế kỷ trước để có thể bắt kịp với thế giới.
Thay vì chỉ dựa vào việc ghi nhớ và học thuộc lòng, giáo viên, giảng viên cần khuyến khích học sinh phân tích và ứng dụng thông tin theo những cách có ý nghĩa. Dĩ nhiên, các em cũng cần được hướng dẫn cách sử dụng công nghệ một cách hiệu quả, bao gồm các công cụ AI như ChatGPT, để hỗ trợ việc học của các em.
Bằng cách trang bị cho học sinh những kỹ năng này, các em sẽ được chuẩn bị tốt hơn để thành công trong một thế giới ngày càng được thúc đẩy bởi công nghệ.
Với những kỹ năng đó, người thầy có thể mang đến một góc nhìn độc đáo, trải nghiệm đa dạng và trí tuệ cảm xúc cho lớp học. Nhờ đó, vai trò của giáo viên trong thời đại AI sẽ phát triển nhưng không biến mất. Giáo viên có thể cung cấp, hướng dẫn và cố vấn, tạo điều kiện cho các cuộc thảo luận và học tập hợp tác. Đồng thời, giúp học sinh phát triển năng lực trải nghiệm đời sống sâu sắc mang tính người để có thể giải quyết các câu hỏi đạo đức thường nằm ngoài phạm vi của AI.
Thạc sĩ tâm lý Đinh Văn Thịnh, giảng viên kỹ năng mềm, Giám đốc Trung tâm giáo dục trải nghiệm và đào tạo kỹ năng ANGEL: Giáo dục truyền thống phải thay đổi để thích ứng
![Nội dung chú thích ảnh]()
Thạc sĩ tâm lý Đinh Văn Thịnh. (Ảnh: NVCC)
ChatGPT mang lại nhiều lợi ích cho con người trong việc tìm kiếm thông tin, tổng hợp kiến thức và làm luận văn, viết bài báo, tư vấn… Nó dự báo sẽ làm ảnh hưởng một số ngành nghề trong tương lai, trong đó có ngành giáo dục.
Nhưng ChatGPT có thể sẽ làm ảnh hưởng ngành giáo dục ở một số phương diện như người học sẽ bị lệ thuộc vào công nghệ, lười suy nghĩ, lười nghiên cứu và đọc sách, tự tìm đến ChatGPT như một công cụ làm thay, học thay.
Đồng thời, tương tác xã hội giảm. Người học thay vì tìm đến thầy cô, bạn bè để trò chuyện, chia sẻ, thì từ nay ChatGPT sẽ làm điều đó. Điều này làm ảnh hưởng đến việc hình thành những kỹ năng giao tiếp, cảm xúc, phát triển các mối quan hệ trong học tập, làm việc bị hạn chế. ChatGPT có thể viết luận văn, soạn một bài báo, giải bài tập, điều này sẽ làm cho giáo dục phải suy tư và thay đổi phương thức kiểm tra đánh giá.
Tôi cho rằng, trí tuệ nhân tạo sẽ tạo ra một cuộc cách mạng giáo dục và mô hình giáo dục truyền thống sẽ phải thay đổi để thích ứng với thời đại công nghệ. Mô hình giáo dục truyền thống thích ứng trong việc sử dụng công nghệ để chấm điểm, đánh giá người học.
Đồng thời, vận dụng công nghệ trí tuệ nhân tạo trong việc phát triển các nhóm học trực tuyến, trao đổi thông qua các nhóm chat tiện lợi, tiết kiệm thời gian di chuyển. Mô hình giáo dục truyền thống cần thích ứng trong việc chia sẻ những tài liệu tham khảo, tìm kiếm thông tin dựa trên các nền tảng của công nghệ. Sử dụng công nghệ để hỗ trợ nhắc nhở, tư vấn cho người học là điều mà các mô hình giáo dục truyền thống cần suy tính và đưa vào hoạt động.
Người thầy truyền thống cũng cần am hiểu và trang bị khi sử dụng các thiết bị công nghệ trong quá trình dạy học. Người thầy truyền thống cần tập trung phát triển những thế mạnh mà 'người thầy AI' không có như tình yêu thương, cảm xúc, sự quan tâm, chia sẻ và tạo động lực bằng hành vi và hành động.
Trong giáo dục, giáo viên cần truyền cảm hứng về tình yêu thương cho học trò. Qua đó khiến người học cảm thấy được hạnh phúc và giá trị ý nghĩa trong cuộc đời. Người thầy cần thay đổi mình để trở thành một tấm gương sống động của người học trong nhân cách và lối sống.
Do ChatGPT vẫn còn hạn chế trong việc cung cấp thông tin và tư vấn, không thể chia sẻ những trải nghiệm về cảm xúc, kinh nghiệm làm việc hay sự cảm thông, vì vậy, người thầy cần phải phát huy và phát triển những yếu tố đó.
Trước sự phát triển như vũ bão của công nghệ, phương diện giáo dục cần phải thay đổi và quản lý chặt chẽ trong việc kiểm tra đánh giá. Ngoài ra, cần phát triển khung chương trình dạy học có nhiều hoạt động trải nghiệm thực tế cho người học, giúp học có cảm giác "va chạm" vào cuộc sống, vào ngành nghề.
Đặc biệt, cho người học không chỉ nắm bắt kiến thức lý thuyết mà tạo sân chơi thực tế, để họ vận dụng phát triển, thẩm thấu kiến thức. Trải nghiệm, kinh nghiệm, phát triển kỹ năng, tương tác xã hội là những yếu tố quan trọng góp phần vào sự thành công của người học.
Bên cạnh đó, cần mở rộng các hình thức kiểm tra đánh giá đối với người học. Ngoài đánh giá mức độ nắm kiến thức lý thuyết, cần xem xét phương án đánh giá kiểm tra thông qua việc hoàn thành một dự án, mức độ trải nghiệm trong môn học, những lợi ích và thu hoạch từ những trải nghiệm thực tiễn, tạo ra sản phẩm môn học.
Không chỉ lý thuyết môn học, sản phẩm của môn học mà còn mở rộng đánh giá mức độ tương tác làm việc nhóm, sự chia sẻ kiến thức, cảm xúc… Muốn làm điều này, nhà giáo dục cần thiêt kế giáo án và hoạt động dạy học phong phú và thu hút.
Gia đình cũng cần thích ứng trong việc giáo dục con trong thời đại bùng nổ của công nghệ. Phụ huynh cần làm gương sáng trong việc sử dụng công nghệ, sử dụng hợp lý, tránh việc sử dụng để giải trí quá mức, điều này sẽ làm con em bắt chước.
Đồng thời, phụ huynh tạo điều kiện cho phép con sử dụng công nghệ để học tập và giải trí, giao tiếp trong khung thời gian quy định. Một phần của sự cho phép này giúp con cập nhật với thời đại, một phần là cũng không thể nào cấm cản vì các con sẽ cảm giác tò mò và tìm đến bạn bè, thậm chí đi các tiệm internet.
Ngoài ra, các bậc cha mẹ cũng cần dành thời gian cho các con, tạo ra các hoạt động vui chơi, học tập từ chính trong gia đình, trò chuyện và cập nhật tình hình của xã hội, thế giới cho các con nghe. Gia đình cùng xem tivi với nhau, trò chuyện sau những bữa cơm tối cũng là một cách giúp con tránh việc sử dụng công nghệ.
Tạo cơ hội để các con trải nghiệm thực tế cũng là một yếu tố quan trọng. Gia đình cần đồng hành với các con trong những chuyến đi trải nghiệm thực tế về du lịch, hoạt động từ thiện, tiếp xúc những nơi thiếu thốn về vật chất. Điều này sẽ giúp các con phát triển cảm xúc, sự quan sát, sự tử tế, khiến các con có động lực sống phát triển tốt đẹp, biết cách học tập và làm việc nhiều hơn để giúp đỡ, yêu thương người khác.
Copy link
Quay lại
