Ô nhiễm không khí và ung thư phổi có liên quan mật thiết

Tỷ lệ người chưa từng hút thuốc mắc ung thư phổi gia tăng, trong đó ô nhiễm không khí được xem là 'yếu tố quan trọng' gây bệnh, theo Cơ quan Nghiên cứu ung thư quốc tế (IARC) thuộc Tổ chức Y tế thế giới (WHO).

08/02/2025 14:00

Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), ô nhiễm không khí là một trong những nguyên nhân gây bệnh ung thư phổi phổ biến vào năm 2013. Hàng loạt các chất thải trong không khí như khí thải, hóa chất, bụi... đã tác động đến đường hô hấp và cơ quan phổi, gây ra nhiều tổn thương nghiêm trọng.

Mới đây, một nghiên cứu được công bố vào Ngày Ung thư Thế giới đã nêu bật mối liên hệ ngày càng tăng giữa ô nhiễm không khí và ung thư phổi ở những người không hút thuốc.

Dạng ung thư phổi này, đặc biệt là ung thư biểu mô tuyến đã trở thành phân nhóm phổ biến nhất ở phụ nữ trên 185 quốc gia. Năm 2022, ung thư phổi được chẩn đoán ở 2,5 triệu người trên toàn cầu, với gần 1 triệu trường hợp ở phụ nữ.

Nghiên cứu được công bố trên tạp chí The Lancet Respiratory Medicine đã chỉ ra ô nhiễm không khí là một yếu tố chính góp phần vào xu hướng này, đặc biệt là ở Đông Nam Á và Trung Quốc.

Ảnh minh hoạ/ internet

Nghiên cứu cho thấy ô nhiễm không khí chiếm từ 53 - 70% các trường hợp ung thư phổi ở những người không hút thuốc trên toàn thế giới. Tình trạng này đã gia tăng ở cả nam giới và phụ nữ từ năm 2020 đến 2022, trong đó phụ nữ chiếm khoảng 60% tổng số ca bệnh.

Tỷ lệ người chưa từng hút thuốc mắc ung thư phổi đang gia tăng, trong đó ô nhiễm không khí được xem là một yếu tố quan trọng - theo Cơ quan Nghiên cứu ung thư quốc tế (IARC) thuộc Tổ chức Y tế Thế giới (WHO).

Theo nghiên cứu của IARC được công bố trên tạp chí The Lancet Respiratory Medicine, có khoảng 200.000 ca ung thư biểu mô tuyến vào năm 2022 có liên quan đến ô nhiễm không khí. Gánh nặng ung thư biểu mô tuyến do ô nhiễm không khí gây ra cao nhất ở Đông Á, đặc biệt là Trung Quốc.

Khi tỷ lệ hút thuốc giảm trên toàn cầu, tỷ lệ các trường hợp ung thư phổi ở những người không hút thuốc đã tăng lên, khiến đây trở thành nguyên nhân gây tử vong do ung thư đứng thứ 5 trên toàn thế giới.

Xu hướng này đặc biệt quan trọng ở phụ nữ và dân số châu Á, với mối liên hệ chặt chẽ giữa ung thư biểu mô tuyến và ô nhiễm không khí ở các khu vực như Đông Á.

Ngoài ra, nghiên cứu cũng chỉ ra rằng việc đốt nhiên liệu rắn trong gia đình để sưởi ấm và nấu ăn là tác nhân chính gây ung thư phổi ở phụ nữ Trung Quốc không hút thuốc.

Trong một cuộc phỏng vấn với The Guardian, tiến sĩ Freddie Bray - tác giả chính của nghiên cứu và là người đứng đầu Bộ phận Giám sát ung thư của IARC - nhận định những phát hiện này nhấn mạnh sự cần thiết của việc giám sát chặt chẽ nguy cơ ung thư phổi đang thay đổi.

Hiện chưa có số liệu cụ thể về tỷ lệ ung thư phổi toàn cầu ở những người chưa từng hút thuốc, nhưng các bằng chứng cho thấy tỷ lệ này đang gia tăng. Các nhà khoa học đang nỗ lực tìm hiểu thêm về những nguyên nhân khác gây ung thư phổi ngoài hút thuốc.

Theo Bình Nguyên/Tri thức & Cuộc sống