Chân dung tỷ phú từng là 'thần đồng toán học' vùng quê nghèo

Lương Văn Phong - ông chủ startup trí tuệ nhân tạo DeepSeek bắt đầu học toán trình độ đại học ngay từ thời trung học.

31/05/2025 21:00

Trước kia, Mililing - một làng quê yên ả thuộc thị trấn Tầm Ba, thành phố Ngô Xuyên, tỉnh Quảng Đông (Trung Quốc) không được nhiều người biết đến. Tuy nhiên, từ đầu năm nay, Mililing bỗng trở thành điểm đến của hàng trăm lượt khách mỗi ngày. Họ đến đây để tận mắt nhìn thấy nơi chôn nhau cắt rốn của nhà sáng lập DeepSeek, nhân vật được xem như biểu tượng mới của trí tuệ nhân tạo Trung Quốc.

Từ 'thần đồng toán học' đến 'ông trùm' AI

Lương Văn Phong (Liang Wenfeng), sinh năm 1985, là con trai của một giáo viên tiểu học. Năm 2002, khi mới 17 tuổi, Lương Văn Phong đạt điểm cao nhất trong kỳ thi đại học quốc gia khu vực Trạm Giang - một kỳ tích trong hệ thống giáo dục vốn rất khắt khe, đặc biệt ở các môn Toán và Vật lý. Thành tích ấy giúp ông được nhận vào Đại học Chiết Giang - nơi từng đào tạo nhiều tỷ phú công nghệ Trung Quốc.

Từ cậu học trò ở làng quê nghèo, Lương Văn Phong trở thành 'người hùng' trong giới trí tuệ nhân tạo tại Trung Quốc. Ảnh: Weibo

Năm 2007, Lương Văn Phong học cao học ngành Thị giác máy tính. Năm 2010, ông hoàn thành luận văn về thuật toán theo dõi đối tượng bằng camera, đặt nền móng đầu tiên cho hành trình nghiên cứu AI.

Bước ngoặt DeepSeek

Sau khi tốt nghiệp đại học, Lương Văn Phong bỏ qua cơ hội làm việc lương cao ở các công ty lớn để chọn con đường riêng. Lương Văn Phong cùng người bạn học Từ Cận (Xu Jin) sáng lập công ty đầu tư định lượng High-Flyer năm 2015, chuyên dùng thuật toán để giao dịch chứng khoán. High-Flyer nhanh chóng trở thành một trong bốn quỹ đầu tư hàng đầu Trung Quốc, quản lý hơn 100 tỷ nhân dân tệ.

Năm 2019, Lương Văn Phong lập phòng thí nghiệm AI. Chỉ vài tháng sau khi OpenAI ra mắt ChatGPT, Lương Văn Phong quyết định tách phòng thí nghiệm này thành công ty độc lập, DeepSeek, với sứ mệnh phát triển các mô hình ngôn ngữ lớn (LLM) cho Trung Quốc.

DeepSeek khiến cả Thung lũng Silicon lẫn Phố Wall (Mỹ) phải dè chừng. Với mô hình nền tảng V3 phát hành vào tháng 12/2024 và mô hình suy luận R1 ra mắt tháng 1/2025, DeepSeek vươn lên trở thành một trong những đơn vị dẫn đầu lĩnh vực AI tại Trung Quốc.

Ông chủ trẻ của DeepSeek sở hữu khối tài sản ròng 1 tỷ USD. Ảnh: Forbes

Thậm chí, các ông lớn như Alibaba, Tencent đang xếp hàng để tích hợp công nghệ của DeepSeek vào sản phẩm của mình. Một số startup khác tuyên bố dừng nghiên cứu mô hình riêng để chuyển sang sử dụng công nghệ của DeepSeek.

Tuy nhiên, khác với nhiều lãnh đạo công nghệ khác, Lương Văn Phong chọn cách sống kín tiếng. Ông hầu như không có mặt trên mạng xã hội, hiếm khi xuất hiện trước công chúng, và từ chối mọi lời mời diễn thuyết quốc tế.

Theo ước tính của Forbes, Lương Văn Phong hiện sở hữu khối tài sản ròng lên tới 1 tỷ USD, là người giàu thứ 2.979 thế giới.

Theo Hoàng Minh (tổng hợp)/Tri thức & Cuộc sống