Kỹ năng cha mẹ cần tự học để nuôi con

Nhiều phụ huynh nhận ra họ cần học hỏi mỗi ngày để hiểu và đồng hành cùng con tốt hơn.

31/07/2025 15:18

Không có trường lớp chính quy nào dạy làm cha mẹ, nhưng hành trình nuôi dạy con cái lại đòi hỏi sự học hỏi không ngừng. Giữa muôn vàn quan điểm nuôi con, cha mẹ hiện đại đang dần trở thành người học suốt đời để hiểu, đồng hành và định hướng đúng cho con mình.

Ảnh minh họa/ Nguồn internet

Cha mẹ thời nay, học để làm tốt vai trò lớn nhất đời mình

Làm cha mẹ là một thiên chức, nhưng không phải ai cũng có sẵn kỹ năng để hoàn thành vai trò ấy một cách trọn vẹn. Trong bối cảnh xã hội thay đổi nhanh chóng, trẻ em tiếp xúc với công nghệ, thông tin và các chuẩn mực đa chiều từ rất sớm, cha mẹ càng phải 'cập nhật bản thân' nếu muốn nuôi con khoa học, yêu thương và hiệu quả.

Tự học để nuôi con không còn là khái niệm xa lạ. Nhiều bậc phụ huynh tìm đến sách nuôi dạy con, các khoá học online, nhóm chia sẻ kinh nghiệm hay thậm chí học từ chính sai lầm của mình. Đây là tín hiệu tích cực của xã hội khi việc làm cha mẹ được nhìn nhận như một kỹ năng cần được rèn luyện và cải thiện không ngừng.

Những kỹ năng cha mẹ cần tự học để nuôi con

Lắng nghe và giao tiếp tích cực

Trẻ em có cảm xúc, suy nghĩ và mong muốn được thấu hiểu. Thay vì áp đặt hay la mắng, cha mẹ nên rèn kỹ năng lắng nghe không phán xét và giao tiếp mở điều này giúp xây dựng mối quan hệ tin tưởng và khuyến khích trẻ bày tỏ.

Quản lý cảm xúc và kiểm soát hành vi

Sự nóng giận, mệt mỏi dễ khiến cha mẹ mất kiểm soát và hành xử tiêu cực với con. Việc tự học cách quản lý cảm xúc, thực hành chánh niệm hay điều tiết căng thẳng sẽ giúp cha mẹ phản ứng bình tĩnh, dạy con bằng tình yêu thay vì sự sợ hãi.

Kỷ luật tích cực

Thay vì phạt, cha mẹ hiện đại học cách hướng dẫn con ứng xử đúng thông qua kỷ luật tích cực tập trung vào việc giải thích hậu quả, đưa ra giới hạn rõ ràng và xây dựng thói quen tích cực. Đây là phương pháp được khuyến khích bởi nhiều chuyên gia giáo dục và tâm lý.

Hiểu biết về tâm lý theo độ tuổi

Trẻ 2 tuổi, 5 tuổi hay 10 tuổi có nhu cầu tâm lý và hành vi rất khác nhau. Cha mẹ cần tự trang bị kiến thức về các giai đoạn phát triển của con để có cách ứng xử và hỗ trợ phù hợp, thay vì dùng một khuôn mẫu cho mọi độ tuổi.

Kỹ năng số và bảo vệ con trên môi trường mạng

Thế giới số là phần tất yếu trong cuộc sống trẻ em hiện nay. Cha mẹ không thể cấm đoán tuyệt đối mà nên học cách đồng hành hiểu các nền tảng mạng, kiểm soát thời gian sử dụng, hướng dẫn con nhận biết thông tin độc hại và giữ an toàn cá nhân.

Nuôi dưỡng cảm xúc và sự đồng cảm

Nuôi con bằng yêu thương và sự đồng cảm là kỹ năng cần luyện tập mỗi ngày. Cha mẹ nên học cách khuyến khích con nhận diện cảm xúc, đặt mình vào vị trí của con, đồng thời dạy trẻ biết quan tâm đến cảm xúc của người khác.

Kỹ năng giải quyết vấn đề và ra quyết định cùng con

Thay vì làm thay, cha mẹ nên học cách khuyến khích con suy nghĩ, lựa chọn và chịu trách nhiệm. Quá trình này giúp trẻ phát triển tư duy độc lập và khả năng giải quyết vấn đề trong cuộc sống.

Tự học không phải để trở thành cha mẹ hoàn hảo

Việc học để làm cha mẹ không phải nhằm trở thành người hoàn hảo, mà là để hiểu con, hiểu chính mình và nuôi dạy con với sự tỉnh thức. Trong quá trình đó, cha mẹ sẽ mắc sai lầm, nhưng điều quan trọng là biết điều chỉnh, biết xin lỗi và luôn giữ một thái độ học hỏi.

Sự chủ động học hỏi của cha mẹ cũng là tấm gương giá trị cho con về việc học suốt đời bài học không thể dạy bằng lời mà chỉ có thể truyền bằng hành động.

Không có giáo trình chuẩn cho việc nuôi dạy con, nhưng cha mẹ có thể trở thành người thầy tốt nhất nếu luôn sẵn sàng học hỏi. Bắt đầu từ những điều nhỏ như lắng nghe, thấu hiểu, kỷ luật tích cực hay cùng con khám phá thế giới… mỗi ngày đều là cơ hội để cha mẹ học và lớn lên cùng con.

Theo Trương Hiền/Tri thức & Cuộc sống