Hành trình 'gieo chữ', gieo niềm tin nơi biên giới
Khu dân cư suối Khôn là một cụm dân cư thuộc xã biên giới Ia Mơ, nơi phần lớn là người đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống (chiếm trên 81%). Đây là khu vực giáp ranh với xã Ia Lốp, huyện Ea Súp (Đắk Lắk).
Khu dân cư có 103 hộ với 561 khẩu. Vì nhiều lý do khác nhau đặc biệt là cuộc sống kinh tế còn khó khăn cùng với gánh nặng cơm áo gạo tiền khiến nhiều người dân ở đây vẫn chưa được biết cái chữ.
![]()
Lớp học xóa mù chữ tại làng Khôn. Ảnh: T.L
Là người thường xuyên gắn bó với cơ sở, Thiếu tá Nguyễn Văn Luân, Đội trưởng Đội Vận động quần chúng Đồn Biên phòng Ia Lốp hiểu rõ những khó khăn của bà con nơi đây. Vì vậy, muốn bà con thay đổi cuộc sống, trước hết phải giúp họ biết được cái chữ. Nói là làm, Thiếu tá Luân đã mạnh dạn đề xuất Đảng ủy và Ban Chỉ huy Đồn Biên phòng Ia Lốp để trực tiếp triển khai mô hình 'Lớp học xóa mù chữ' cho người dân làng Khôn.
Được sự đồng ý của cấp trên, tháng 4/2023 lớp học xóa mù chữ được triển khai ngay tại làng Khôn. Để đảm bảo hiệu quả, thiếu tá Luân đề xuất tổ chức lớp theo từng đợt, mỗi đợt 15 học viên. Hai bộ môn chủ chốt là Toán và Tiếng Việt được sự đảm nhận của Thiếu tá Nguyễn Văn Luân và Trung tá Quân nhân chuyên nghiệp Vũ Văn Hoằng.
![]()
Thiếu tá Nguyễn Văn Luân, Đội trưởng Đội Vận động quần chúng Đồn Biên phòng Ia Lốp. Ảnh: T.L
Chia sẻ với PV, Thiếu tá Luân chia sẻ: 'Ở trường học có thể la mắng, nhưng ở lớp học này tuyệt đối không được nóng giận. Phải từ từ động viên bà con, vừa nói chuyện vừa dạy học và phải nắm bắt tâm lý thì bà con mới chịu học, chịu lắng nghe. Trong quá trình giảng dạy, chúng tôi lựa chọn cách truyền đạt gần gũi, trực quan, gắn bài học với hình ảnh quen thuộc trong đời sống để bà con dễ hiểu, dễ nhớ. Bà con giờ đã có thể đọc trôi chảy, viết đúng chính tả và thực hiện được các phép tính đơn giản'.
Chị Siu Nghinh (trú tại làng Khôn) bộc bạch: 'Vì bỏ học sớm, quên hết mặt chữ nên khi đi mua bán hàng em chỉ biết điểm chỉ vào tờ giấy họ đưa và cũng nhiều lần bị lừa khiến bố mẹ phải buồn. Đã không mất tiền học phí, tiền sách vở, toàn bộ đồ dùng học tập cũng được các chú bộ đội cung cấp….Được bộ đội hướng dẫn dạy học nhiệt tình, giờ em đã biết đọc, biết viết và tính toán, biết được kinh nghiệm trồng mì, trồng bắp năng suất hơn'.
![]()
Ngoài việc dạy chữ, Thiếu tá Luân (bên phải) còn giúp đỡ bà con phát triển kinh tế, thu hoạch mùa màng. Ảnh: T.L
Việc mở lớp xóa mù chữ tại làng Khôn không chỉ giúp bà con biết đọc, biết viết mà còn nâng cao nhận thức pháp luật, góp phần giữ vững an ninh biên giới. Không chỉ dạy chữ, thiếu tá Luân còn tranh thủ mỗi buổi học để lồng ghép tuyên truyền pháp luật, phổ biến những nội dung thiết thực như: Luật Biên phòng Việt Nam, Quy chế khu vực biên giới, Luật Hôn nhân và Gia đình… Qua đó, giúp bà con nâng cao nhận thức đồng thời tích cực lao động sản xuất, xóa đói giảm nghèo, xây dựng nông thôn mới và cùng Bộ đội Biên phòng bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, an ninh biên giới quốc gia.
Mới đây, Thiếu tá Nguyễn Văn Luân là một trong 80 thầy cô giáo tiêu biểu được tuyên dương tại Chương trình 'Chia sẻ cùng thầy cô' năm 2025 do Trung ương Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam tổ chức. Những đóng góp xuất sắc của anh trong việc 'gieo chữ' và phát triển giáo dục tại vùng biên giới, đặc biệt là các hoạt động xóa mù chữ cho người dân, qua đó củng cố thế trận lòng dân nơi biên cương.
Từ dạy chữ đến xây dựng bản làng ấm no
Cách Đồn Biên phòng Ia Lốp không xa là Đồn Biên phòng Ia Púch. Trong những năm qua với nhiều hình thức, phương pháp khác nhau, Đồn Biên phòng Ia Púch đã triển khai thực hiện tốt công tác dân vận, trở thành cầu nối giữa ý Đảng với lòng dân.
Không chỉ giúp người dân phát triển kinh tế-xã hội, áp dụng khoa học kỹ thuật, phát triển sản xuất, từng bước nâng cao đời sống, Đồn biên phòng Ia Púch còn kết hợp chặt chẽ giữa nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền với công tác dân vận, xóa đói giảm nghèo, giữ gìn bản sắc văn hóa địa phương. Qua đó, góp phần quản lý, bảo vệ vững chắc chủ quyền lãnh thổ, an ninh biên giới quốc gia, xây dựng khu vực biên giới vững mạnh toàn diện.
![]()
Lớp học hè được Đồn Biên phòng Ia Púch tổ chức khiến các em nhỏ say mê, hào hứng tham gia. Ảnh: T.L
Với các mô hình như: Con nuôi Đồn Biên phòng, nâng bước em tới trường hay lớp học hè được đơn vị triển khai, đã và đang mang lại hiệu quả thiết thực. Thiếu tá Puih Đức, Đội trưởng Đội vận động quần chúng, Đồn Biên phòng Ia Púch là người trực tiếp rà soát các hoàn cảnh đặc biệt khó khăn, những gia đình có con em có nguy cơ bỏ học cần phải hỗ trợ để tham mưu cho cấp ủy, Ban Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh và Đồn Biên phòng có kế hoạch giúp đỡ kịp thời để các cháu được cắp sách đến trường.
Chia sẻ với PV, Thiếu tá Puih Đức trải lòng: 'Hình ảnh bà con có hoàn cảnh khó khăn nơi quê hương cứ hiện lên trong đầu khiến mình phải suy nghĩ làm thế nào để người dân bớt khổ. Nhận thấy một số gia đình trên địa bàn xã thường xuyên đi làm xa nên ít có điều kiện quan tâm đến con cái, vì vậy Đội công tác địa bàn đã tham mưu, đề xuất với Đảng ủy, Ban Chỉ huy đơn vị mở lớp ôn tập hè, củng cố kiến thức cho một số học sinh có học lực trung bình và yếu'.
![]()
Thiếu tá Puih Đức trực tiếp đứng lớp. Ảnh: T.L
Từ năm 2022 đến nay, đã có hàng chục em học sinh từ lớp 1 đến lớp 5 tham gia ôn tập hè. Thời gian ôn tập mỗi tuần 3 buổi. Các em được sắp xếp ngồi theo từng khối lớp để tiện cho việc ôn tập.
Em Siu Niên (trú tại làng Goòng, xã Ia Púch) phấn khởi nói: 'Vào mùa Hè, các bạn trong làng thường tự chơi với nhau hoặc theo bố mẹ lên rẫy. Cũng không có tiền để đi học thêm, nên ngay khi các chú bộ đội mở lớp học hè, bố mẹ đã đăng ký cho em theo học. Em rất vui vì được các chú kèm cặp, bổ sung thêm nhiều kiến thức dễ hiểu để em có thể học tốt hơn'.
Trung tá Phan Công Thắng - Chính trị viên Đồn Biên phòng Ia Púch chia sẻ: 'Thiếu tá Puih Đức là một sĩ quan xuất sắc của đơn vị, từng được công nhận danh hiệu Chiến sĩ thi đua cơ sở năm 2022. Anh cũng nhiều lần được khen thưởng vì thực hiện tốt các phong trào thi đua do các cấp phát động'.
![]()
Thiếu tá Kpuih Đức luôn sát sao hướng dẫn con nuôi đồn biên phòng. Ảnh: T.L
Bên cạnh việc nâng cao trình độ, để người dân vùng biên 'thay đổi nếp nghĩ, cách làm', Thiếu tá Puih Đức cùng cán bộ, chiến sĩ Bộ đội Biên phòng Ia Púch còn trực tiếp hướng dẫn bà con chuyển đổi cơ cấu cây trồng. Từ việc trồng cây điều kém hiệu quả, bà con đã bộ đội hướng dẫn chuyển sang cây lúa nước 2 vụ/năm cho năng suất cao.