Ăn nhiều khoai tây chiên tăng nguy cơ mắc tiểu đường tuýp 2

Ăn khoai tây chiên thường xuyên có thể tăng nguy cơ mắc tiểu đường tuýp 2, trong khi chế biến đúng cách giúp giảm rủi ro và duy trì sức khỏe tốt.

09/08/2025 22:56

Nghiên cứu do các chuyên gia y tế công cộng tại Đại học Harvard và Đại học Queen Mary London thực hiện, được công bố trên Tạp chí Y khoa Anh, đã cảnh báo rằng việc thường xuyên ăn khoai tây chiên làm tăng đáng kể nguy cơ mắc bệnh tiểu đường tuýp 2.

Các nhà khoa học theo dõi hơn 200.000 người trưởng thành tham gia ba nghiên cứu dài hạn (Nurses' Health Study, Nurses' Health Study II, Health Professionals Follow-Up Study) trong hơn 30 năm. Kết quả cho thấy hơn 20.000 người phát triển bệnh tiểu đường tuýp 2.

Những người ăn ≥ 3 phần khoai tây chiên/tuần có nguy cơ mắc bệnh cao hơn 20%, con số này tăng lên 27% nếu ăn ≥ 5 phần/tuần. Trong khi đó, khoai tây luộc, nướng hoặc nghiền không làm tăng nguy cơ đáng kể.

Khoai tây chiên, với hàm lượng chất béo cao ngất ngưởng, nằm trong danh sách những món ăn có thể đẩy nhanh nguy cơ tử vong sớm. Ảnh minh họa/Nguồn Internet

Ngược lại, nếu ăn khoai tây theo cách luộc, hấp, nướng hoặc nghiền thì mức độ rủi ro chỉ tăng khoảng 5%. Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng nếu thay thế khoai tây chiên bằng ngũ cốc nguyên hạt như gạo lứt, mì ống nguyên cám hoặc khoai lang còn vỏ, nguy cơ mắc tiểu đường có thể giảm tới 19%.

Nguyên nhân được giải thích là do khoai tây chứa hàm lượng tinh bột cao, làm tăng chỉ số đường huyết và tải lượng đường trong máu. Khi được chiên với dầu và muối, món ăn này trở nên giàu chất béo và calo, dẫn đến nguy cơ tăng cân, rối loạn chuyển hóa và phát triển tiểu đường tuýp 2, đặc biệt ở những người có yếu tố nguy cơ sẵn có.

Theo TS. Seyed Mohammad Mousavi (ĐH Harvard), khoai tây chiên thường được chế biến ở nhiệt độ rất cao, trước đây sử dụng loại dầu chứa chất béo chuyển hóa (đã bị FDA cấm từ 2018). Kết hợp chỉ số đường huyết cao của khoai tây với dầu chiên và muối có thể làm tăng viêm, ảnh hưởng mạch máu và đường huyết.

Tuy nhiên, các chuyên gia nhấn mạnh bản thân khoai tây không gây hại nếu được chế biến đúng cách. Tiến sĩ Kawther Hashem, giảng viên về dinh dưỡng sức khỏe cộng đồng tại Đại học Queen Mary London, cho biết khoai tây luộc, nướng hoặc nghiền ít chất béo, giàu chất xơ, vitamin C và kali, có thể là một phần của chế độ ăn lành mạnh.

Các nhà nghiên cứu cũng lưu ý rằng phát hiện này mang tính quan sát và chưa chứng minh được mối quan hệ nhân quả tuyệt đối giữa việc ăn khoai tây chiên và nguy cơ mắc tiểu đường tuýp 2.

Các chuyên gia khuyến nghị: hạn chế khoai tây chiên xuống ≤ 1 lần/tuần; ưu tiên salad, rau hấp hoặc trái cây; nếu chế biến tại nhà nên dùng nồi chiên không dầu hoặc nướng với lượng dầu lành mạnh.

Khoai tây chiên là một món ăn có nguồn gốc từ Bỉ, dần phổ biến tại các nước Âu - Mỹ, và hiện nay đã có mặt ở khắp nơi trên toàn cầu. Số lượng khoai tây chiên được tiêu thụ ngày càng gia tăng trên toàn thế giới.

Theo Bình Nguyên/Tri thức & Cuộc sống