Tuyển sinh 2026 bước vào 'ma trận' thi riêng, thí sinh phải thuộc lòng từng mốc thời gian

Khi 'cánh cửa' vào giảng đường ngày càng được mở ra bằng nhiều lối đi khác nhau, điều quan trọng với thí sinh không chỉ là thi nhiều, mà là chọn đúng kỳ thi, đúng thời điểm và đúng năng lực của mình.

25/12/2025 08:00

Những năm gần đây, cùng với xu hướng siết dần xét tuyển học bạ, các kỳ thi đánh giá năng lực, đánh giá tư duy đã trở thành một trụ cột quan trọng trong tuyển sinh đại học.

Năm 2026, xu hướng này tiếp tục mở rộng, với quy mô lớn hơn, nhiều đợt thi hơn và trải dài trên phạm vi cả nước. Điều đó đồng nghĩa với việc thí sinh có thêm cơ hội, nhưng cũng dễ rơi vào tình trạng 'quá tải thông tin' nếu không nắm chắc các mốc thời gian then chốt.

Đại học Bách khoa Hà Nội là một trong những đơn vị tiên phong tổ chức kỳ thi đánh giá tư duy (TSA). Đợt 1 năm 2026 đã mở đăng ký từ ngày 5 đến 15/12 thu hút gần 17.000 thí sinh, trong đó đáng chú ý là hơn 2.000 học sinh lớp 10 và 11. Con số này phản ánh một xu hướng mới: Thí sinh tham gia thi sớm để 'giữ chỗ' cơ hội, bởi kết quả TSA có giá trị trong hai năm.

Thí sinh cần nắm rõ thời gian tổ chức các kỳ thi riêng. Ảnh: NB&CL

Theo đại diện nhà trường, so với cùng kỳ năm 2025, lượng thí sinh đăng ký tăng 22%, riêng nhóm học sinh lớp 10, 11 tăng 10%. Điều này cho thấy kỳ thi riêng không còn là 'sân chơi' của riêng học sinh lớp 12, mà đã trở thành một chiến lược dài hơi của nhiều gia đình.

Trong năm 2026, Đại học Bách khoa Hà Nội dự kiến tổ chức 3 đợt thi TSA, với khoảng 30 điểm thi trên cả nước, đáp ứng cho khoảng 60.000 lượt thí sinh.

Đợt 2 diễn ra vào ngày 14–15/3/2026 (đăng ký từ 5–15/2); đợt 3 tổ chức ngày 16–17/5/2026 (đăng ký từ 5–15/4).

Việc công bố lịch thi sớm giúp thí sinh chủ động sắp xếp thời gian, tránh chồng chéo với các kỳ thi khác.

Trong khi đó, Đại học Quốc gia Hà Nội cũng vừa điều chỉnh lịch đăng ký thi đánh giá năng lực năm 2026, lùi hơn một tháng so với kế hoạch ban đầu.

Theo thông báo mới, thí sinh đăng ký từ 9h ngày 1/2 đến 16h30 ngày 7/2; hệ thống mở đăng ký ca thi bổ sung từ ngày 8 đến 14/2 nếu còn chỉ tiêu. Việc lùi lịch, theo nhà trường, nhằm tạo thêm thời gian để thí sinh hoàn thiện hồ sơ và chuẩn bị tốt hơn.

Không chỉ các trường lớn, nhiều cơ sở đào tạo khác cũng đang từng bước xây dựng kỳ thi riêng. Trường Đại học Sư phạm Hà Nội 2 là một ví dụ.

Sau lần đầu tổ chức kỳ thi riêng năm 2025, nhà trường ghi nhận tỷ lệ thí sinh trúng tuyển qua phương thức này đạt 4%, cao hơn mức trung bình toàn quốc (2,56%). Đặc biệt, số thí sinh trúng tuyển tương ứng với số nhập học, không xảy ra tình trạng 'thí sinh ảo'.

PGS.TS Nguyễn Văn Thụ, Trưởng phòng Đào tạo Trường Đại học Sư phạm Hà Nội 2 cho biết, kỳ thi riêng năm 2026 dự kiến tổ chức vào tuần cuối tháng 5, sớm hơn kỳ thi tốt nghiệp THPT khoảng một tháng. Việc này nhằm bảo đảm kết quả được cập nhật kịp thời lên hệ thống xét tuyển chung của Bộ Giáo dục và Đào tạo trước hạn 20/6, theo quy định.

Thí sinh cần nghiên cứu kỹ, tìm hiểu kỹ để lựa chọn ngành học sao cho nghề có thể gắn với nghiệp. Ảnh: NB&CL

Theo ông Thụ, trong bối cảnh nhiều phương thức tuyển sinh song song tồn tại, điều quan trọng nhất với thí sinh là giữ sự bình tĩnh.

'Không phải cứ thi càng nhiều kỳ thi riêng thì cơ hội càng cao. Các em cần hiểu rõ năng lực của mình, tìm hiểu kỹ đề án tuyển sinh từng trường, từng ngành để lựa chọn phương thức phù hợp nhất', ông Thụ nhấn mạnh.

Ông cũng lưu ý, việc chọn ngành học không nên chỉ dựa vào xu hướng hay điểm chuẩn, mà cần gắn với đam mê và định hướng lâu dài.

'Nghề là công việc, còn nghiệp là con đường gắn bó dài hạn. Khi đã xác định được điều đó, các em sẽ chủ động hơn trong việc chọn kỳ thi, chọn tổ hợp và thích nghi với những thay đổi của tuyển sinh', ông Thụ bày tỏ quan điểm.

Tuyển sinh đại học 2026 vì thế không chỉ là câu chuyện của điểm số, mà còn là bài toán chiến lược. Trong 'ma trận' các kỳ thi riêng, thí sinh cần một bản đồ rõ ràng: biết mình ở đâu, muốn đi đâu và chọn con đường phù hợp nhất để không lãng phí cơ hội quý giá của chính mình.

TIN LIÊN QUAN